Freyr - 15.02.1946, Blaðsíða 13

FREÝR
57
Sundruð eða sameinuð átök
■
í janúarhefti Freys þ. á. birtir Sigurjón
Siguðsson bóndi í Raftholti yfirlýsingu um
að afstaða hans til skipulagsmála Stétt-
arsambands bænda sé enn með öllu óbreytt,
eins og hún kom fram á stofnfundi að
Laugarvatni dagana 7.—9. sept. sl.
Ég undraðist ekkert efni þessarar yfir-
lýsingar í sjálfu sér, úr því að S. S. þótti
nauðsyn til bera að vitna um afstöðu sína.
Ég hafði ekki búist við þvf'að þeir sem á
Laugarvatnsfundinum stóðu af sér öll rök,
sem fram voru færð fyrir hinu gagnstæða,
hefðu látið sig mikið síðan þá, með því
líka að mál þessi hafa lítið verið rædd op-
inberlega af hálfu þeirra er stóðu að meiri-
hlutasamþykktinni. Og hitt taldi ég að eng-
inn hefði skilið það þannig, að um stefnu-
breytingu væri að ræða hjá S. S. þó að
hann sýndi þann félagsþroska, að beygja
sig fyrir löglegri samþykkt stofnfundarins,
og taka sæti í framkvæmdastjórn sam-
bandsins þar sem hann var til þess kjör-
inn.
En hitt er mér nokkurt undrunarefni
hverjar ástæður hann færir fram fyrir
því að hann fylgir minnihlutatillögunum.
Ég get ekki betur séð, ef ástæður þessar
eru lesnar niður í kjölinn, og bornar saman
við þær tvenns konar tillögur, sem fyrir
fundinum lágu, að þá verði þær allar að
skoðast sem rök fyrir málstað meirihlut-
ans, en ýmsar gegn málstað minnihlutans.
Skal ég nú athuga þessar ástæður lið fyrir
lið.
Ég vil þá fyrst rifja upp í nokkrum drátt-
um höfuðatriðin í þeim tillögum, sem fyrir
' lágu.
Aðrar tillögurnar hafa verið kenndar við
Búnaðarþingið og verður þeirri skilgrein-
ingu haldið hér, þó að þær væru í aðalat-
riðum mótaðar af Búnaðarsambandi Borg-
arfjarðar og sendar þaðan til B.F.Í. Hinar
tillögurnar voru mótaðar af stjórn Búnað-
arsambands Suðurlands og nokkrum mönn-
um, sem með henni höfðu starfað að mál-
inu. Mun ég hér nefna þær tillögur B.S.S.
Stofnfundur Stéttarsambandsins féllst svo
á tillögur Búnaðarþings.
Hvað höfðu tillögur þessar sameiginlegt
og hvað bar þeim á milli?
Sameiginlegt höfðu þær það: 1) að báðar
vildu byggja samtökin á hreppabúnaðar-
félögunum í landinu, 2) að báðar höguðu
þær fulltrúakjöri og stjórn samtakanna á
mjög svipaðan hátt og 3) að báðar gerðu
ráð fyrir sama aðalverkefninu: hags-
munabaráttu bændastéttarinnar.
Það sem einkum bar á milli var þetta:
1) Búnaðarþing vildi fella starfsemi þess
inn í heildarskipulag búnaðarsamtakanna,
og skipta verkefnum milli hinna einstöku
greina þess, en B.S.S. ekki, og 2) Búnaðar-
þing vildi einskorða starfsemi Stéttarsam-
bandsins við „stéttarmál“ bændanna ein-
vörðungu, en B.S.S. virtist hafa tilhneig-
ingu til að teygja starfsemina út á víðara
svæði. Skal ég nú snú mér að hinum ein-
stöku ástæðum S.S.
Þar segir fyrst: „Enn sem fyrr tel ég
stéttarfélagsskjap bænda eiga að starfa
frjálsan og óháðan stjórnmálaflokkum og
öðrum félagsstofnunum.“
Mætti ég nú spyrja: Hver hefir borið
fram tillögu um hið gagnstæða, — um að
stéttarfélagsskapur bænda ætti að vera ó-
frjáls og háður stjórnmálaflokkum? Ég
heyrði mál þessi mikið rædd bæði á Bún-
aöarþingi og stofnfundinum á Laugarvatni,