Dagblaðið Vísir - DV - 12.10.2005, Qupperneq 24

-t
24 MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 2005
Sálin DV
Saf nar fyrir fórnarlömb jarðaskjálftans
Rauði kross íslands hefur hafið söfnun til
stuðnings fórnarlömbum jarðskálftans i
Pakistan. Þeirsem vilja gefa eittþúsund
krónur til hjálparstarfsins geta hringt i
907 2020. Einnig er hægt að leggja fram fé
af greiðslukorti á vefRauða krossins,
www.redcross.is. Aðgerðir Rauða krossins
til lengri tíma miða að þvíað aðstoða
50.000 fjölskyldur, eða um 250.000
manns, til næstu fjögurra mánaða. Fyrst
og fremst er þörffyrir fjármagn til hjálpar-
starfsins. Rauði krossinn hefur ákveðið að
öll innkaup vegna hjálparstarfsins i
Pakistan muni fara fram þar í landi.
Varðveittu
haminaiuna
1 Hffr
Hvatningarorð
eru vítamín fyrir
sálina.
Hamingjan er
ekki eítthvað
sem er langt f
burtu og
ósnertanlegt.
)
<
Hamingjan fer
ekki eftir aðstæðum.
Hamingjan er eitt það mikilvæg-
asta I Iffinu. Hún kemur innan frá.
Það eina sem þú þarft að gera er
að ná f hana og njóta hennar.
Hamingjan er alltaf til staðar en er
oft falin undir hugsunum, þrám
og hræðslu.
RtiKt

Hamingjan kemur
innan frá.
Þú stjórnar skapi
þfnu. Þú getur skipt
um skap.
Við ákveðum sjálf
hvort við séum
hamingjusöm.
Ef þú brosir veitir þú öðru fólki
hamingju.
Rólegur hugur er rétta leiðin að
hamingju.
Lfttu á björtu hliðarnar á lífinu og
hamingjan verður þér hliðholl.
Lærðu að hlæja og þú verður
hamingjusamari.
Gerðu eitthvað sem gleður þig á
hverjum degi.
Gleði er
smitandi.
Veldu þér
hressa og
hamingju-
sama vini.
Deildu
hamingj-
unni og
þú verður
enn ham-
ingjusam-
ari.
Ánægjan
kemur
utan frá, ham-
ingjan innan frá.
Vonleysið er
hræðsla
Það er
algengt að kon-
ur og karlar
fínni fyrir von-
leysi eftir sam-
bandsslit. Það
er einfaldlega í
eðli okkar að fara í gegnum
sorgartímabii og þunglyndi eftir
að hafa skiiið við maka og sér í
lagi ef við elskum manneskjuna
ennþá. Hins vegar munum við
komast að því fljótlega að stór
hluti vonleysisins sem við upp-
lifum er aðeins hluti af hræðslu
þar sem plön framtíðarinnar eru
farið í hundana. Reyndu að ein-
beita þér að styttri og einfaldari
markmiðum.
'J
Halló!
Hvað er
þetta sem maður er að
heyra um að maður geti
fítnað á því að horfa á
sjónvarp? Ég skil
ekki alveg
hvernig hægt
er að halda
þessu fram.
Sæl/sæll
Það er í raun
alveg rétt hjá
þér að enginn
verður feitur af því að horfa á sjón-
varpið. Um er að ræða tengsl sjón-
varpsáhorfs við offitu en ekki að
áhorfið orsaki offituna og þar af
leiðandi er sjónvarp ekki fitandi i
sjálfu sér (enda ekki mikill sykur eða
fita í glápinu). Nýleg rannsókn sem
hefur vakið töluverða athygli bendir
til þess að þeir sem horfðu meira á
sjónvarp sem börn (meira en tvo
tíma á dag), voru líklegri til að þjást
af offitu sem fullorðnir. Til að skilja
hvers konar tengsl er um að ræða
eru nokkur atriði sem skipta máli.
Það fyrsta sem ber að nefna er að
þeir sem horfa mikið á sjónvarp
og spila tölvuleiki eru mun lík-
legri til að hreyfa sig minna en
þeir sem horfa minna á sjónvarp.
Þar af leiðandi myndi ég frekar
hafa áhyggjur af barni sem horfir
mikið á sjónvarp og hreyfir sig auk
þess lítið heldur en barni sem horfir
jafn mikið á sjónvarp en er auk þess
mjög duglegt að hreyfa sig og jafn-
vel tekur þátt í reglubundu íþrótta-
starfi. Á sama tíma ber að varast að
réttlæta mikið sjónvarpsgláp barns
með því að það hreyfi sig mikið.
Sjónvarpsgláp er vanahegðun sem
getur með tímanum aukist á kostn-
að annarra áhugamála. í dag er að-
gengi að sjónvarpsefni mun meira
en það var þegar flestir foreldrar
voru böm sjálf og hættan er að við
veltum þessu ekki alltaf mikið fyrir
okkur. Sjónvarp getur auk þess virk-
að sem góð „barnapía" sem verður
ekki vandamál fyrr en einhverjum
ámm seinna. Þar af leiðandi tel ég
að allir foreldrar mættu gefa sér
tíma til að velta þessum þáttum fyr-
ir sér og setja einhver viðmið um
sjónvarpsáhorf á heimilinu. Ekki er
endilega nauðsynlegt að setja regl-
ur, heldur frekar að vera sammála
um ákveðin viðmið sem reynt er að
haga sjónvarps- og tölvunotkun eft-
ir.
Hér hef ég aðallega rætt tengsl
líkamsþyngdar og sjónvarpsáhorfs
út frá börnum. Ef við skoðum
tengslin út frá okkur fullorðna fólk-
inu þá koma aðrir þættir inn í þar
sem við stjórnum okkur sjálf og
getum vanið okkur á ýmsan óvana
tengdan sjónvarpsáhorfinu. Það
fyrsta sem við getum nefnt sem er
það sama og hjá börnunum er að
þegar við horfum á sjónvarp erum
við ekki að hreyfa okkur og auðveld-
ara er að fara í sófann en líkams-
ræktina. Eini staðurinn sem fólk er
sennilega ekki að fitna og mögulega
að léttast við sjónvarpsgláp er þegar
það er á hlaupabrettinu í líkams-
ræktinni með skjáinn fyrir framan
sig. Annað sem mjög margir þekkja
er matar- og nammivenjur okkar í
tengslum við sjónvarpsgláp. Það eru
margir of þungir sem geta rakið
nokkur kíló til þess að hafa vanið sig
á að borða nammi yfir sjónvarpinu.
Þegar fólk hefur vanið sig á þetta
kvöld eftir kvöld í jafnvel nokkur ár
þá verða tengslin svo sterk á milli
sjónvarpsglápsins og að borða
nammi að það liggur við að besta
leiðin til að hætta nammiátinu sé að
hætta tímabundið að horfa á sjón-
varp. Kannski væri reyndar besta
aðferðin að mæla sér mót við uppá-
haldsþáttinn sinn í líkamsræktinni á
hlaupabrettinu.
Eins og ég nefndi áður er mikil-
vægast að reyna að skoða tengslin á
milli sjónvarpáhorfs og annarra
þátta í lífi bæði bama og fullorðinna,
reyna þar að vera skynsamur með
því að setja viðmið og reglur. Það
sem getur verið vandamál fýrir einn
er ekki endilega vandamál fyrir
annan. Ég minnist í því samhengi
þegar ég sat með syni mínum og
límdi límmiða inn í bók frá íþrótta-
álfinum. Þar var gefið mínus stig
fýrir að vera mikið í tölvuleikjum og
væntanlega vegna hreyfingarleysis.
Á sama tíma stóð sonur minn adltaf
sveittur hoppandi og skoppandi
þegar hann spilaði tölvuleikina og
olli foreldmm sínum ekki miklum
áhyggjum með það að hann væri að
fitna.
Gangi þér vel,
Bjöm HarÖarson
sálfræöingur
Aö nálgast manneskju sem þú hrífst af getur verið ótrúlega erfitt. Hefurðu einhvern
tímann lent i því að hafa ekkert til að tala um fyrr en það er orðið um seinan?
Losaðu um málbeinið
1. Aflaðu upplýsinga
Reyndu að komast að eins miklu
um manneskjuna og þú getur. Fáðu
upplýsingar um fjölskyldu hennar,
gæludýr, uppáhaldsmat, afmælis-
daginn og svo framvegis. Ef þú ert
komin(n) með gmndvallaratriðin
geturðu alltaf fundið eitthvað af
þessu til að ræða um.
2. Þú kemst að því að hann/hún
elskar kvikmyndir. Þú getur fylgt því
eftir með því að spyrja:
„Hvernig líst þér á nýju myndina
sem er í bíó núna?" Möguleikarnir
eru endalausir. Það eina sem þú
þarft að gera er að taka af skarið.
3. Spurðu spuminga
Ekki spyrja spurninga sem krefj-
ast já- eða nei-svara. Spurðu spum-
inga sem krefjast ígrundaðs svars.
„Hvaða atriði er í uppáhaldi hjá þér í
Sex and the city?"
4. „Minglaðu"
Æfðu þig á öðru fólki. Farðu til
hóps af vinnufélögum og prófaðu að
segja brandara. Æfingin skapar
meistarann.
5. Ekki láta manneskjuna þurfa
sitja undir því að þú þyljir upp ævi-
söguna.
6. Ekki monta þig með því að telja
upp afrek þín.
Reyndu að gefa viðmælandanum
athyglina.
7. Yfirstígðu erfiðleikana
Ef þú lendir i vandræðum og
finnur ekkert til að ræða um, ein-
beittu þér þá að lausninni en ekki
vandamálinu. Mundu að stuttar
þagnir inn á milli gera ekkert til.