Freyr - 01.08.1998, Page 20
70
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997
Mynd 3.
þessum rannsóknum voru niðurstöð-
ur þeirra birtar strax og viðkomandi
rannsókn var lokið, m.a. á ráðunauta-
fundum 1980, 1982, 1985 og 1991, í
fjölritum Rala nr. 137 og 139 og í
fjölmörgum greinum í Frey. Til þess
að auðvelda svínabændum að not-
færa sér þessar niðurstöður til að
bæta rekstur búa sinna skrifaði ég
fjölda greina um fóðurþarfir svína,
kynbætur, fóðurtegundir handa svín-
um, samsetningu fóðurblandna og
nýtingu á innlendum hráefnum
handa svínum, samanber fjölrit Rala
nr. 166, 169 og 172, erindi á ráðu-
nautafundi 1987, greinar í Frey og
fjölrit sem send voru öllum svína-
bændum. Einnig er rétt að geta þess
að árlega frá 1982 hafa öllum svína-
bændum verið send fjölrit um slátrun
viðkomandi árs og framleiðsluspá
fyrir komandi ár, en hún er byggð á
niðurstöðum fyrra árs og sýnir hvort
betri eða verri árangur hefur náðst á
viðkomandi ári en næsta ári á undan
(Fjölrit Rala nr. 141, 156,161,170 og
Fjölrit BÍ 1994-1997).
Óhætt er að fullyrða að mikill ár-
angur hafi náðst með þessum mæl-
ingum, því að í stað þess að heyra
neytendur kvarta um að íslenska
svínakjötið væri of feitt miðað við
svínakjöt erlendis varð æ algengara
að heyra neytendur fullyrða að ís-
lenska svínakjötið væri síst of feitt
og jafnvel bragðbetra en svínakjöt
erlendis. Þessu til staðfestingar er
hér vitnað í grein eftir Agnar
Guðnason, fyrrverandi ráðunaut, í
Búnaðarblaðinu Frey 1990, nr. 10
bls. 397, en þar stendur:
„Svínabændum hefur tekist að ná
svo góðum tökum á framleiðslunni,
á svo ótrúlega skömmum tíma, að
það nálgast kraftaverk miðað við
þann svínastofn sem til er í landinu.
Svínakjöt hefur batnað svo mikið
á seinni árum, að það telst til undan-
tekninga ef fólk fær ekki gott svína-
kjöt. Hér áður fyrr, eða aðeins fyrir
um 5 árum, var það mjög tilviljana-
kennt hvemig gæði svínakjöts voru.
Ég hefi heyrt fjölda manns halda
því fram að nú væri íslenskt svína-
kjöt mun betra heldur en það sem
fengist erlendis."
Einnig er rétt að vekja athygli á
að í neytendakönnun, sem gerð var
hér á landi haustið 1989, töldu að-
spurðir, að svínakjötið fullnægi best
gæðakröfum af öllum kjöttegund-
um, sem um var spurt. Þessi við-
brögð munu hafa komið mörgum á
óvart (Neytendablaðið, 4. tbl. 1989).
Hér verða tekin nokkur dæmi um
þær breytingar sem hafa orðið í ís-
lenskri svínarækt frá árinu 1980 til
ársins 1996. Nú geta fæmstu og
áhugasömustu svínabændumir, sem
nýta sér niðurstöður rannsókna og
skýrsluhalds framleitt sláturgrísi
með fallþunga á bilinu 65-70 kg á
160-170 dögum en við upphaf rann-
sóknanna tók það svínabóndann
230-250 daga að framleiða slátur-
grís með um 56 kg fallþunga. Aður
var mikið kvartað yfir of mikilli fitu
en nú er það vandamál leyst með
skipulögðu úrvali ásetningsdýra. Af
mynd 1. sést að áætluð ársfram-
leiðsla eftir gyltu samkvæmt skýrsl-
um sláturleyfishafa og fóðurbirgða-
félaga hefur aukist úr 732 kg 1983 í
1161 kg 1997 eða um 429 kg. Fær-
ustu og duglegustu svínabændumir
fá nú 1400-1500 kg eftir hverja
gyltu á ári. Af mynd 2. sést að áætl-
aður fjöldi nytjagrísa eftir hverja
gyltu á ári hefur aukist úr 13,4 nytja-
grísum 1983 í 17,7 nytjagrísi 1997
eða um 4,3 nytjagrísi. Fæmstu
svínabændumir fá 23-24 nytjagrísi
eftir hverja gyltu á ári. Af mynd 3.
sést að fallþungi sláturgrísa hefur
aukist úr 54,6 kg 1983 í 65,7 kg
1997 eða um 11 kg.
Molar
Kúariða í Suður-Evrópu
Á sama tíma og Bretar eru, með æmum tilkostnaði, að vinna bug
á kúariðunni hjá sér hefur ekki tekist að útrýma henni í öðmm
löndum. Þannig hefur verið skráð 31 tilfelli á þessu ári fram til
júnfloka í Portúgal en 30 tilfelli fundust þar allt síðastliðið ár.
Hingað til hefur 5.000 gripum verið eytt í Portúgal. Vinnuhópur
dýralækna hefur varað yfirvöld við því að enn sé hætta á
kúariðufaraldri þar í landi þar sem kjöt og beinamjöl sé enn notað
í fóðurblöndur. Notkun þess hefur verið bönnuð frá því í júlí 1994
en ekki hefur tekist að fylgja því banni eftir.
í Frakklandi er fjöldi kúariðutilfella kominn upp í sex í ár. Frá
árinu 1990 hafa alls verið skráð 37 tilfelli af veikinni þar í landi.
(Lcindsblcidet nr. 29/1998).
20 - Freyr 1 0/98