Freyr - 01.08.1998, Blaðsíða 24

væri hægt að framleiða áfram í
stöðinni í Hrísey eftir innflutning
þangað. Þar yrði lítil hjörð af
Duroc gyltum og flutt yrði inn
sæði árlega eða annað hvert ár til
þess að uppfæra og bæta stofninn.
Geltir yrðu síðan flutdr í land og
seldir á framleiðslubúin og not-
aðir til þess að framleiða þríblend-
ingssláturgrísi YLD eða LYD.
Megin rökin fyrir þessari kyn-
bótastefnu í svínarækt eru að svína-
rækt á Islandi er ekki umfangmikil í
samanburði við svínarækt í ná-
grannalöndunum. Framleiðslan mið-
ast við innanlandsmarkað. Hjörðin
er lítil eða innan við 3500 gyltur sam-
anborið við t.d. 130.000 gyltur í Finn-
landi. Vegna smæðar svínastofnsins
hér á landi og þess hversu aftarlega
íslensk svínarækt var í kynbótum
vegna m.a. áratuga banns við inn-
flutningi á erfðaefni til landsins þá
var ljóst að svínaræktin hér á landi
myndi halda áfram að dragast aftur
úr nágrannaþjóðunum hvað varðar
árangur af svínakynbótum. Til þess
að reyna að halda í við þróunina í
kringum okkur í kynbótum þyrftu
nær öll svínabúin hér á landi að
vinna eins og kynbótabú og stunda
afkvæmarannsóknir og öflugt
skýrsluhald. Það var mat sérfræðinga
og svínabænda að þetta yrði alltof
dýrt og nær óframkvæmanlegt.
Meginforsenda fyrir kynbóta-
áætlun dl næstu 10 ára er að um
reglulegan innflutning á erfðaefni
verði að ræða til landsins. Þar er
helst horft til innflutnings á sæði í
einangumarstöðina í Hrísey og síð-
an hugsanlega í famtíðinni inn á
lokuð stofnræktarbú í landi. Reglu-
legur innflutningur á erfðaefni felur
í sér að íslensk svínarækt tengist
svínarækt í þeim löndum sem
áhugavert verður í kynbótalegu og
heilbrigðislegu tilliti að flytja inn
frá. Með því að hafa reglulegan að-
gang að nýjasta erfðaefninu, t.d. frá
hinum Norðurlöndunum, er íslensku
svínaræktinni tryggð sambærileg
samkeppnisskilyrði hvað varðar hag-
kvæma svínastofna á við svínafram-
leiðendur í þessum löndum sem útlit
Framfarir í svína-
kynbótum og þar með
hagkvæmari svínakjöts-
framleiðsla eru megin
viðfangsefiii svínaræktar-
innar í dag. Mikilvægt er
að vel takist til hjá svína-
bændum við að taka í
notkun hina nýju, inn-
fluttu svínastofna og nýta
sér ávinnininginn af
þeim.
er fyrir að íslenskir svínabændur
verði í samkeppni við í framtíðinni.
Innflutningur erfðaefnis
Þegar að kynbótastefnan lá skýr fyr-
ir í desember 1996 var hafist handa
við framkvæmd hennar. í maí 1997
voru flutt inn í einangrunarstöð SFI
25 kynbótasvín frá Finnlandi. Þar
var um að ræða fengnar gyltur af
finnsku Yorkshire- og landkyni og
einnig gelti. í október sama ár hófst
sala og dreifing á kynbótasvínum á
vegum SFI til svínabænda og hafa
bændur síðan blandað finnsku svín-
unum við þau svín sem voru í um-
ferð. Margir svínabændur hyggjast
alfarið vera með hin nýju svín og
þar með skipta út þeim svínum sem
þeir voru með fyrir. Nú síðar í sumar
koma á markað grísir sem eru 75%
kynblendingar. I þeim tilfellum er
t.d. um að ræða að finnskir York-
shiregeltir hafa verið settir á gyltur
sem eru blendingar úr íslensku svín-
unum og norska landkyninu sem
flutt var inn á sínum tíma. Líklegt
má telja að bændur muni nota York-
shire svínin sem föðurlínu í slátur-
grísaframleiðslunni þar til Duroc
svínakynið kemur til landsins.
Nú er í skoðun að flytja inn Dur-
oc svínakynið til landsins strax á ár-
inu 1999 eins og áður er getið. Helst
er áhugi á því að flytja inn frá Kan-
ada. Þau Duroc svín sem hafa verið
flutt inn til annarra Norðurlanda eru
upprunin frá Kanada. Helstu kostir
Duroc svínanna eru þeir að svínin
eru sterk og hafa öfluga fótabygg-
ingu sem nokkuð vantar á hjá hvítu
stofnunum, landkyni og Yorkshire.
Einnig eru geltir af Duroc kyni mun
viljugri og meðfærilegri við til-
hleypingar. Þá gefa grísir og blend-
ingar af Duroc kyni meiri innri
vöðvafitu og bæta þannig gæði
svínakjötsins. Ef allt gengur að ósk-
um ættu íslenskir svínabændur að
geta sett á markað sláturgrísi sem
eru þríblendingar úr landkyni, York-
shire og Duroc á síðari hluta ársins
2000. A þeim tíma ættu slíkir slátur-
grísir að vera fyllilega sambærilegir
í kynbótalegu tilliti við grísafram-
leiðslu nágrannalandanna.
24 - Freyr 10/98