Freyr - 01.08.1998, Side 22

Innflutningur
á erfðaefni fyrir svín
Eitt af helstu baráttumálum svína-
bænda í gegnum tíðina og ekki
síst frá stofnun Svínaræktarfélags
íslands árið 1976 hefur verið að fá
leyfi til innflutnings á erfðaefni til
þess að kynbæta svínin hér á landi.
Islensk svínarækt hafði dregist veru-
lega aftur úr skipulagðri svínarækt í
nágrannalöndunum og var orðin
veruleg þörf á því flytja inn nýtt
erfðaefni en síðast höfðu verið flutt
inn til landsins kynbótasvín upp úr
1930.
Mjög strangar reglur eru um inn-
flutning á erfðaefni til landsins í öll-
um búfjártegundum. Árið 1993
byggði Svínaræktarfélag Islands
einangrunarstöð í Hrísey sérstak-
lega fyrir innflutning á svínum sem
félagið hefur staðið fyrir en í Hrísey
var fyrir einangrunarstöð fyrir naut-
gripi og gæludýr. Samkvæmt lögum
um innflutning búfjár má ekki flytja
úr einangrunarstöð í land innflutt
eftir
Kristin Gylfa
Jónsson
formann
Svínaræktar-
félags
íslands
dýr en leyfilegt er að flytja afkom-
endur þeirra eftir að einangrunar-
tíma er lokið og tryggt er að engir
sjúkdómar hafa borist með hinum
innfluttu dýrum.
í kringum 1990 vann Svínarækt-
arfélag Islands mikla stenfumótun-
arvinnu í samstarfi við sérfræðinga
frá Norsvín í Noregi. Ákveðið var
að byggja upp vandaða einangrunar-
stöð í Hrísey og árið 1994 fékkst
loks leyfi til þess að flytja inn í stöð-
ina í Hrísey 10 fengnar landkyns-
gyltur frá Noregi. Var síðan kyn-
bótagrísum dreift til svínabænda úr
stöðinni í Hrísey á árunum 1995 og
1996. Þar með hófust skipulagðar
kynbætur á íslensku svínunum með
nýju erfðaefni sem fólust í því að
svínabændur framleiddu sláturgrísi
sem voru blendingar úr íslensku og
norsku svínunum. Með tilkomu
norska landkynsins urðu víða veru-
legar framfarir í rekstri svínabúa hér
á landi, einkum hvað varðaði aukinn
vaxtarhraða sláturgrísa, bætta fóður-
nýtingu og þyngri en jafnframt
magrari sláturgrísi. Helstu gallar
norsku landsvínanna voru veik-
byggðari fætur og þar með var erfið-
ara að nota geltina við tilhleypingar.
Árið 1996 var Fagráð í svínarækt
stofnað og er það myndað af Félags-
ráði Svínaræktarfélags Islands og
tveimur fulltrúum frá Bændasam-
tökum Islands og eru það ráðunaut-
ur í svínarækt og stjómarmaður hjá
BI. Hefur Fagráð í svínarækt for-
ræði í stefnumótun í kynbótamálum
í svínarækt samkvæmt lögum um
búfjárrækt. I framhaldi af stofnun
Fagráðs í svínarækt var hafist handa
við mótun kynbótastefnu í svína-
rækt til næstu 10 ára og var sú vinna
unnin í samstarfi við sérfræðinga
hjá Danske slagterier í Danmörku,
aðallega Steen Petersen yfirmann
ræktunarmála hjá DS, sem kom m.a.
hingað til lands og kynnti sér ís-
lenska svínarækt.
Kynbótastefna í svínarækt bygg-
ist aðallega á eftirfarandi þáttum:
1. Svínarækt á íslandi verði byggð
upp á reglulegum (helst árlegum)
innflutningi á erfðaefni til lands-
ins. I upphafi verði flutt inn lif-
andi dýr af þeim svínastofnum
sem ákveðið er að flytja til
íslenski ræktunarpýramídinn fyrir svín
22 - Freyr 1 0/98