Freyr - 15.12.2000, Blaðsíða 36

DNA bóluefni
Mynd 4. Beina má ónœmissvari á Th2 braut me>ð DNA-bóluejhi.
Einnig mun reynt að snúa Th2
svari í HSA ofnæmishestum í
Thl svar og athugað hvort hægt
er að laga ofnæmið með því.
þessi vinna er hafin á Keldum.
3. Þróa aðferðir til bólusetninga gegn
ofnæminu. Finna þarf hentugar
tjáningarfeijur fyrir hesta og bestu
leið til að sprauta í þá bóluefninu.
HSA líkanið verður notað til að
þróa DNA bóluefni. Þegar genin
fyrir ofnæmisvakann úr
mýflugum hafa verið einangruð,
verða þau sett á þá tjáningarferju
sem best hefur reynst og hestar
bólusettir með henni. Ef ekki
dugir að bólusetja með genunum
þá verða ofnæmispróteinin úr
flugunni líka framleidd og notuð í
endurbólusetningar með Thl
ónæmisglæðum. Fylgst verður
með ónæmissvari hestanna, hvort
það er á Th 1 eða Th2 braut. Ef
tekst að finna samsetningu af
bóluefni og bólusetningaraðferð
sem beinir ónæmissvari hesta
gegn ofnæmisvökum Culicoides
mýflugunnar inn á Th 1 braut þá er
kominn grundvöllur til að bólu-
setja hesta. Þessir hestar yrðu
síðan fluttir, ásamt óbólusettum
samanburðarhópi, til útlanda, á
svæði þai- sem mikið er af flugu og
athugað hvort þeir eru í raun og
veru varðir gegn flugunni.
Rannsóknir í músum hafa sýnt
að auk þess að verja mýs gegn of-
næmi má líka lækna þær af ofnæmi
með DNA bóluefni. Ekki er vfst að
sú verði raunin með hestana. Enda
þótt sumarexemið sé ofnæmi af
gerð I í byrjun þá gæti það breyst
yfir í ofnærni af gerð IV þegar það
verður viðvarandi (kroniskt), en of-
næmi af gerð IV eru viðbrögð á
Th 1 braut. Ef þetta er raunin, þá er
lækning á exeminu ekki raunhæf
með þessari aðferð, aðeins verður
þá hægt að nota bólusetninguna
sem forvörn. Aætlað er að rann-
saka meingerð sumarexemsins í
samvinnu við Einar Jörundsson
dýralækni og húðmeinafræðing á
Keldum. HSA líkanið verður not-
að til að koma upp aðferðafræðinni
og síðan verða fengin vefjasýni úr
hestum með sumarexem og athug-
að nákvæmlega hvaða boðefni eru
framleidd í exemútbrotum á mis-
munandi stigum sjúkdómsins, en
því hefur ekki verið lýst áður.
Það er von þeirra sem að þessari
rannsókn standa að hægt verði að
þróa bóluefni sem ver hesta gegn
sumarexemi. Ef þetta tekst, mun
það ekki einungis verða ómetanlegt
í baráttunni við þennan sjúkdóm
heldur einnig undirstaða fyrir aðrar
DNA bólusetningar í hestum. En
hætta er á að æ fleiri smitsjúk-
dómar, sem nauðsynlegt reynist að
bólusetja gegn, eigi eftir að berast í
íslenska hesta. í sambandi við sum-
arexemsverkefnið verða þróuð og
sett upp á Keldum flest undirstöðu
ónæmispróf fyrir hesta en þau eru
grundvöllur frekari rannsókna á
ónæmiskerfi hrossa og viðbrögð-
um þeirra við smitsjúkdómum.
Heimildir
Babiuk, L.A. Babiuk, S.L., Loehr,
B.I., van Drunnen Littel van den Hurk,
S. (2000) Nucleic acid vaccines: re-
search tool or commercial reality. Vet.
Immunol. Immunopathol. 76, 1-23.
Broström, H. and Larsson, Á., (1987)
Allergic dermatitis (sweet itch) of
Icelandic horses in Sweden: An epi-
demiological study. Equine Vet. J. 19,
229-236.
Halldórsdóttir, S. and Larsen, H.J.,
(1991) An epidemiological study of
summer eczema in Icelandic horses in
Norway. Equine Vet. J. 23, 296-299.
Marti, E., Urwyler, A., Neuen-
schwander, M., Eicher, R., Meier, D.,
de Weck, A.L., Gerber, H., Lazary, S.,
and Dahinden, C.A. (1999) Sulfidoleu-
kotriene generation from peripheral
blood leukocytes of horses affected
with insect bite dermal hypersensitiv-
ity. Vet. Immunol. Immunopathol. 71,
307-320.
Mosmann, T.R., and Sad, S. (1996)
The expanding universe of T-cell sub-
sets: Thl, Th2 and more. Immunol. To-
day 17, 138-146.
Nilsen K. Kompendium i intern
medicin, A/S Carl Fr. Mortensen Köb-
enhavn. 2, 332-333.
Romagnani, S. (1990) Regulation
and deregulation of human IgE synth-
esis. Immunol. Today. 11, 316-321.
Spiegelberg, H.L., Tighe, H„ Rom-
an, M., Broide,D„ Raz E. (1998)
Inhibition of IgE formation and aller-
gic inflammation by allergen gene
immunization and by CpG motif
immunostimulatory oligodeoxynucleo-
tides. Allergy 53:93-97.
Tighe, H„ Corr, M„ Roman, M„ and
Raz, E. Gene vaccination: plasmid DNA
is more than just a blueprint. (1998)
Immunol. Today 19, 89-97.
36- FREYR 13-14/2000