Freyr - 15.12.2000, Blaðsíða 46

vottun, að landið skal njóta vaf-
ans.
Viðmiðanir
Astandseinkunn í beitarhólfi
verður aldrei betri en einkunn fyrir
rofdfla nema land sé í uppgræðslu.
Aðrir þættir í ástandsmati geta
lækkað einkunnina.
Land sem er að hluta til í mjög
slæmu ástandi eða óbeitarhæft fyrir
hross að mati vottunaraðila vegna
jarðvegsrofs og/eða brattlendis get-
ur fengið vottun sé þetta land frið-
að fyrir hrossabeit eða að nýting
þess hamlar ekki eðlilegri gróður-
framvindu og bata landsins að mati
vottunaraðila enda fari þar jafn-
framt fram landbótaaðgerðir. Lítt
grónir melar eiga ekki að draga úr
möguleikum á að land hljóti vott-
un, enda séu önnur atriði í lagi og
ekki virkt jarðvegsrof í gangi á
melum eða í jöðrum þeirra.
Vottunareiningar
Rœktað land. Tún sem nýtt eru til
beitar. Geta einnig verið nýtt til
slægna. Oþarfí er að votta tún sem
eingöngu eru notuð til slægna.
Vottunarþegi fær ekki vottun ef:
a) meira en 3 ha. fara í fl. 3.
b) 1 ha. eða meira fer í fl. 4.
Úthagi. Átt er við óræktað land,
áborið eða óáborið, girt eða ógirt.
Vottunarþegi fær ekki vottun ef:
a) 20% eða meira af landinu fer í
fl. 3.
b) 5% eða meira af landinu fer í fl.
4, þó aldrei meira en eitt beitar-
hólf.
c) Brattlendi fær ekki vottun fari
það í flokk 3.
Sérstök álagssvæði í úthaga, s.s.
gjafarsvæði eða umferðarsvæði,
þurfa ekki að hafa áhrif á ástands-
einkunn beitarhólfs enda sé það
mat vottunaraðila að umfang svæð-
is sé innan eðlilegra marka. Þau
skulu þó aldrei vera meira en 5% af
heildarstærð vottunareiningar.
Geymsluhólf. Hér er átt við af-
mörkuð hólf sem eingöngu eru not-
uð fyrir brúkunarhross. Þau geta
verið á ræktuðu landi eða úthaga en
skulu metin sem sérstök vottunar-
eining. Þau geta verið allt að 3 ha.
að stærð. Þau geta ekki hlotið lak-
ari einkunn fyrir rofdfla en 3 þó
heildareinkunn sé lakari. Geymslu-
hólf mega ekki vera staðsett í halla,
brattlendi eða rofsæknu landi.
Afréttir. Lr. heldur skrá yfir af-
réttir, sem vottunarhæfar teljast að
mati sérfræðinga hennar og Rala.
Árlega skal ástand þeirra metið af
vottunaraðilum. Umráðamenn af-
réttanna þurfa að hausti að leggja
fram tölur yfir þann fjölda hrossa
er gekk á viðkomandi afrétt yfir
sumarið, lengd beitarartíma og
einnig að leggja fram nýtingaráætl-
un fyrir næsta ár.
Vottunargögn og ferli vottunar.
Vottunarþegi sendir viðkomandi
búnaðarsambandi skriflega um-
sókn um vottun á landi sínu fyrir 1.
júlí ár hvert. Umsókninni skulu
fylgja jarðarupplýsingar Nytja-
lands. Séu þær ekki fyrir hendi þarf
að fylgja jarðarkort eða loftmynd
af beitarlandi umsækjanda þar sem
stærðir landsins komi fram eða séu
mælanlegar. Loftmyndir þurfa að
vera í mælikvarðanum 1:4.000 -
1:8.000. Landamerki og girðingar
þurfa að vera merkt inn á loft-
myndir, auk annara atriða er skipta
máli vegna landnýtingar, s.s. stærð
einstakra beitarhólfa. Sé um leigu-
land að ræða þarf að fylgja vott-
festur leigusamningur. I umsókn
þarf að koma fram fjöldi og aldurs-
skipting hrossastofnsins. Nægjan-
legt er að leggja myndgögnin fram
við upphafsvottun en viðbótargögn
þarf að leggja fram verði breyt-
ingar á vottunaraðstæðum. Gangi
hross vottunarþega óhindruð í land
annarra en vottunarþega, án þess
að um formlega leigu sé að ræða,
skal það land einnig vottað. Sömu
kröfur um myndgögn eru gerðar
vegna þess lands, auk yfirlýsingar
umráðamanns viðkomandi lands,
þar sem fram komi að vottunarþegi
hafi beitarleyfi í landið. Fái vott-
unarþegi ekki vottun á land sitt
vegna ástands þess skal næstu um-
sókn hans um vottun fylgja stað-
festing þess að hann hafi sótt nám-
skeið í nýtingu hrossahaga og land-
læsi hjá einhverjum eftirtalinna
stofnana: Landgræðslu ríkisins,
Rannsóknastofnun landbúnaðarins,
Landbúnaðarháskólanum á Hvann-
eyri eða Hólaskóla.
Þeim vottunarþegum, sem ekki
fá vottun á land sitt, skal innan
tveggja mánaða frá vottunardegi,
send skrifleg greinargerð um þær
úrbætur er þeir þurfa að gera til að
hljóta vottun á landi sínu.
Hrossaræktandi, sem hefur ekki
yfir landi að ráða en er með hross
sín í hagagöngu í landi annarra, get-
ur sótt um vottun á því landi, enda
liggi fyrir sömu gögn og krafist er
við aðra vottun. Að auki þarf að
liggja fyrir skriflegur hagagöngu-
samningur og leyfi umráðamanns
landsins fyrir vottun á landinu.
Kostnaöur og gjaldskrá
Landgræðslan sér um fjárreiður
vottunarstarfsins og leggur fram
gjaldskrá sem Fagráð í hrossarækt
samþykkir. Skal hún endurskoðuð
árlega. Vottunarþegar bera kostnað
af vottuninni.
Annað
Haustið 2000 var landnýting
vottuð í fyrsta sinn eftir þessu
gæðastýringarkerfi. Reynslan af
þeirri vinnu verður metin og rædd
af Fagráði hrossaræktar, Land-
græðslustjóra og starfshópi þeim er
sér um vottunina. Vottunarkröfur
og vottunarferli verði endurskoðað
og lagfærðingar gerðar þannig að
kerfið þjóni tilgangi sínum sem
best.
46 - FREYR 13-14/2000