Freyr - 15.12.2000, Blaðsíða 42
landbúnaðarframleiðslu (Nr.
504/1998).
Sú reglugerð er sett samkvæmt
heimild í 67. gr. laga um fram-
leiðslu, verðlagningu og sölu á bú-
vörum nr. 99/1993.
http://www.althingi.is/lagas/125b/
1993099.html
Spurningar og svör
Hvað er gæðastýring í hrossa-
rækt?
Kerfi sem tekur á öryggi ætt-
færslna, landnýtingu og umhirðu
hrossa. Með kerfisbundinni skrán-
ingu og innra eftirliti á hrossarækt-
arbúum er unnið markvisst að því
að halda uppi ákveðnu gæðastigi í
þessum þáttum. Utanaðkomandi
aðili framkvæmir síðan reglu-
bundna úttekt á því hvort þessu
gæðakerfi er fylgt, árlega fyrir
hvem hinna þriggja þátta.
Hverjir geta tekið þátt?
Allir sem rækta hross
Þarf að skrá sig?
Ef þú ert þátttakandi í skýrslu-
haldi í hrossarækt þarf ekki að til-
kynna þátttöku í gæðaskýrsluhald
sérstaklega heldur bara byrja að
fylgja reglunum. Ef þú ert ekki
þátttakandi í skýrsluhaldi þá
þarftu að hafa samband við þitt
búnaðarsamband og skrá þig og
þín hross.
Þegar þú ert kominn af stað í
skýrsluhaldinu þá fyrst getur þú
sótt um til búnaðarsambands að
vera með í hinni þrískiptu gæða-
stýringu í hrossarækt þ.e. skýrslu-
hald-landnýting-umhirða.
Hver sér um gæðastýringuna?
Bændasamtök íslands fara með
útgáfu viðurkenningarskjala
o.þ.h.og halda utan um og vista
skýrsluhaldið og niðurstöður eftir-
litsins. Búnaðarsambönd hafa um-
sjón með gæðastýringunni heima í
hémðum, þ.e. söfnun og yfirferð
skýrsluhaldsgagna, umsjá með út-
tekt á landnýtingu og umhirðu.
Utfærsla og samræming úttektar á
landnýtingu er í umsjá Landgræðslu
nkisins. Framkvæmd úttektar á um-
hirðu er í umsjá þjónustudýralækna
en dýralæknir hrossasjúkdóma hjá
Yfirdýralæknisembættinu sér um
samræmingu.
Hvað fær maður út úr þessu?
Fyrst og fremst fá menn öflugt
gæðakerfi til að vinna eftir, sem
skapar jákvætt aðhald í þeim þátt-
um sem mynda grunn að árangurs-
ríkri hrossarækt. Þá fæst út úr
þessu ákveðinn gæðastimpill sem
hægt er að nýta sér við markaðs-
setningu hvort heldur er á hrossum
eða þjónustu tengdri hrossahaldi.
Sá gæðastimpill leiðir einnig í víð-
ara samhengi til jákvæðrar ímyndar
hrossaræktarinnar og kemur því
greininni í heild til góða.
Hvað kostar þetta?
Ekki er um að ræða beint gjald
fyrir þátttöku í skýrsluhaldinu
nema hvað örmerkjavottorðin
kosta 100 krónur stykkið. Gjald
fyrir úttekt á landnýtingunni er nú
10 -20 þúsund krónur á ári eftir
stærð jarðar og aðstæðum. Ekki er
alveg ljóst hvað vinna við staðfest-
ingu dýralækna á virku gæðakerfi í
umhirðu kemur til með að vera
mikil, það kemur í ljós eftir þessa
fyrstu tilraun í vor. Aætlanir gera
þó ráð fyrir 2-4 tímum í allt og eitt-
hvað er misjafnt hvað þjónustu-
dýralæknar verðleggja vinnustund
sína á. Hér er bara verið að velta
fyrir sér beinum kostnaði hrossa-
ræktanda af því að taka þátt í gæða-
stýringunni. Auðvitað getur síðan
fylgt því kostnaður að búa svo um
að hrossaræktarbúið standist kröf-
umar. Vel rekið bú ætti þó ekki að
bera mikinn aukakostnað.
Tímaplan fyrir hrossarækt-
anda sem hyggst hefja þátttöku í
kerfinu árið 2001. Miðað er við
að hrossarœktandi sé búinn að láta
grunnskrá öll sín hross í
skýrsluhaldið. Ef svo er ekki er
honum bent á að snúa sér til
búnaðarsambands ogfá ráð.
01.03.2001: Stóðhestaskýrslur
eða fangvottorð fyrir árið 2000
komnar inn til skráningar hjá bún-
aðarsambandi eða BÍ
01.07.2001: Búið að hafa sam-
band við búnaðarsamband og biðja
um úttekt á landnýtingu
15.08.2001: Úttekt á landnýtingu
hefst og stendur yfir fram á vetur
eftir árferði.
31.10.2001: Hálfútfylltar fang-
og folaldaskýrslur, búskýrslur og
afdrifaskýrslur ársins 2001 komnar
til skýrsluhaldara
15.11.2001: Hrossaræktandi hef-
ur haft samband við sinn dýralækni
og lagt fram áætlun um fóðrun og
beit, orma- og lúsavamir og hóf-
hirðingu. Hrossaræktandi hefur
framkvæmt holdastigun á öllum
hrossum.
31.12.2001: Fang- og folalda-
skýrslur og afdrifaskýrslur ársins
2001 komnar inn til skráningar hjá
búnaðarsambandi eða BI
01.03.2002: Vottorð um einstakl-
ingsmerkingar folalda fæddra árið
2001 komin inn til skráningar hjá
búnaðarsambandi eða BÍ
01.05.2002: Eftirlit með að
gæðakerfi í umhirðu sé virkt hefst
og stendur yfir fram í byrjun júní.
30.06.2002: Viðurkenningar BÍ
um gæðastýringu í hrossarækt
veittar
15.09.2002: Úttekt á landnýtingu
hefst og stendur yfir fram á vetur
eftir árferði.
31.10.2002: Hálfútfylltar fang-
og folaldaskýrslur, búskýrslur og
afdrifaskýrslur ársins 2002 komnar
til skýrsluhaldara ásamt með
Skráningarvottorðum fyrir öll fol-
öld fædd árið 2001 sem uppfylla
kröfur um Gæða-skýrsluhald.
42 - FREYR 13-14/2000