Freyr - 01.11.2001, Blaðsíða 20
arfoxgrastúnið gengur úr sér eiga
þeir að nýta þær tegundir sem þá
taka við.
Áburðartími?
Ýmsir halda að það eigi ekki að
bera á fyrr en féð er farið af tún-
inu, en þetta er ekki rétt. Mikil-
vægt er að bera ávallt á í byrjun
gróanda. Það er ekki vitað um eitr-
un af völdum tilbúins áburðar þó
að fé gangi á landinu sem borið er
á. Hitt er annað mál að það dregur
úr uppskeru ef féð nauðbítur gras-
ið þegar það er að koma upp, en á
þeim tíma þurfa grösin frið til að
vaxa.
Ræktun á kalsvæðum
Þar þarf fyrst og fremst að nota
innlend yrki ef þess er nokkur kost-
ur. Innlent yrki af vallarsveifgrasi
kemur senn á markaðinn. Hins
vegar þolir enginn gróður verstu
kalárin, það er sama hverju væri
sáð ef t.d. svell er á túnum hálfan
veturinn eða meira og þá er það
einungis grænfóðurrækt sem getur
bjargað fóðuröfluninni.
Rétt er að leggja áherslu á að
markviss endurræktun dregur úr
skaða af völdum kals en losun og
loftun jarðvegs gerir hann að betri
sáðbeði.
Hvað um ísáningu, þ.e. að sá
án þess að vinna landið?
ísáning hefur gengið fremur illa,
e.t.v. af framangreindum ástæðum,
þó að nokkur breytileiki sé þar á
ferðinni.
Getur ekki kaldauðinn skilið
eftir óæskileg efni í
jarðveginum?
Jú, slíkt getur gerst. Það nýjasta
í þeim efnum er að kaldauði verði
þegar grasið kemst í snertingu við
súrefni eftir langvarandi loftleysi
undir svelli.
Þama gæti verið ráð að plægja
landið og grafa þennan eitraða jarð-
veg og sá sem fyrst grasi eða græn-
fóðri sem fljótt er að taka við sér.
Þetta gæti einnig verið svar við
þeirri gagnrýni að jarðvegur, sem
er opinn eftir plægingu, t.d. frá
hausti til vors, eykur hættu á foki
og úrrennsli.
Hvert er gildi beringspunts
í túnrækt?
Það skiptir mjög í tvö horn.
Sums staðar endist hann mjög illa.
Rótarkerfið virðist þola illa hreyf-
ingu jarðvegsins, svo sem frostlyft-
Rauðsmári.
ingu, einkum meðan það er að ná
sér á strik. Því hefur reynst erfitt að
rækta beringspunt í méluríkum
móajarðvegi. Hann lifír hins vegar
miklu betur í hreinum sandi og hef-
ur þannig slegið í gegn við land-
græðslu. Einnig virðist hann lifa
ágætlega í mýrarjarðvegi eins og á
Hvanneyri. Þá er hann góður í upp-
græðslu hátt yfír sjó, t.d. í 500
metra hæð því að hann hefur mikið
vetrarþol.
Beringspuntur gefur mikla upp-
skem en búfé finnst hann ekki lost-
ætur og i heildina hefur hann ekki
náð teljandi útbreiðslu í almennum
búskap.
Snarrótarpuntur?
Fóðurgildi snarrótarpunts er
slakt, auk þess sem skepnur em
ekki lystugar á hann. Hann getur
hins vegar gefið góða uppskeru og
þolir vel þurrka og kelur síður en
aðrar tegundir þar sem hann mynd-
ar þúfur. Snarrótarpuntur er lág-
lendisplanta en þegar ofar dregur
víkur hann fyrir t.d. Qallasveif-
grasi. í alvörubúskap ættu menn
ekki að hugsa um snarrótarpunt.
Língresi?
Hálíngresi er hávaxið og þétt
gras og gefur ágæta uppskeru.
Stráin em hins vegar veik og leggj-
ast auðveldlega í legu. Það þolir
vel súra jörð en er ekki lostætt fyrir
búfé. Töluvert mikið er af því á
Suðurlandi og Vestfjörðum.
Að lokum, hvernig lítur tún út
þegar þörf er á
endurvinnslu?
í fyrsta lagi má nefna að gróður-
inn, sem við viljum hafa, er farinn.
Þá getur túnið verið orðið óslétt
og/eða blautt og þá er orðið tíma-
bært að moka upp úr skurðum og
kýfa landið. Minna má á að hreins-
un skurða er styrkhæf. Þá getur
verið hagstætt að kalka landið en
kölkun lands getur verið forsenda
komræktar sem og ræktunar belg-
jurta.
M.E.
20 - Frévr 11/2001