Freyr - 01.11.2001, Qupperneq 31

Þróun áburðarleið-
beininga í kornrækt og túnrækt
Fram til þessa hafa leiðbein-
ingar um notkun nítur-
áburðar verið byggðar á
niðurstöðum tilrauna með
nituráburð og þá tekið tillit til jarð-
vegsgerðar og ræktunar, samanber
leiðbeiningar í Áburðarfræði
(Magnús Óskarsson og Matthias
Eggertsson, 1978) og Handbók
bænda (Óttar Geirsson, (2000). Páll
Bergþórsson (1985) hefur sagt fyrir
um þörf fyrir N-, P- og K-áburð
eftir vetrarhita samkvæmt reynslu-
líkingum byggðum á tilraunum
með N-áburð og aðhvarfí vetrarhita
og heyfengs.
Áburðartilraunir eru í öllum til-
vikum grundvöllur leiðbeining-
anna, hvort sem markmiðið er að
jafna heyfenginn frá ári til árs eða
ná sem mestri uppskeru með áburði
með þeim takmörkunum sem ráð-
ast af vorkomu og sláttutíma.
Fyrmefnda leiðin miðar að því að
eftir
Friðrik
Pálmason,
Rann-
sóknastofnun
land-
búnaðarins
spara áburð eftir milda vetur, eins
og kemur fram í grein Páls Berg-
þórssonar. Skýringar á því að
minni áburð þurfí eftir mildan vetur
til að ná ákveðinni uppskeru geta
verið að minnsta kosti tvær:
1) annars vegar að meira sé af nýt-
anlegu N í jarðvegi og öðrum
plöntunæringarefnum í upphafí
vaxtartímans eftir hlýjan vetur
en eftir kaldan og
2) að jarðvegur þiðni fyrr en ella
og vaxtartíminn lengist þar með
Með síðamefndu leiðinni er hins
vegar ráðlagt að draga úr áburði ef
vaxtartimi styttist og er þá höfð í
huga nýting áburðarins, samanber
leiðbeiningar í Handbók bænda
2000. Jafnframt er miðað við:
1) framboð plöntunæringarefna í
jarðvegi
2) gróðurtegundir
3) efnahlutföll í uppskem
4) kalhættu og eins og áður sagði
5) lengd vaxtartímans (vorkomu).
Hvor leið um sig er byggð á full-
gildum rökum en tilgangurinn er
misjafn, annars vegar jöfnun hey-
fengs en hins vegar hagkvæm notk-
un áburðar í samræmi vaxtarskil-
yrði (atriði 1-5 að ofan) hverju
sinni og á hverjum stað. Þótt síðar-
nefnda leiðin hafi ekki í for með sér
jöfnun heyfengs, eru nokkrar líkur
á að heygæði (% prótein) verði
jafnari frá ári til árs með því móti
og sprettumöguleikar séu jafnan
nýttir til fulls (fymingabúskapur).
1. tafla. Þurrefni, rúmþyngd og ólífrænt N í jarðvegssýnum úr kornræktartilraunum. Sýni
tekin vorið 2001. Ólífrænt N: ammóníum-N (NH4-N), nítrat-N (N03-N)
Staður, jarðvegur Vatn í jarðvegi við sýnatöku % Rúmþyngd jarðvegs g/sm3 nh4-n kg/ha N03-N kg/ha Nmin: NH4-N +NO3-N kg/ha
Vindheimar, sendinn jarðv. 23,2 0,91 11,4 9,1 20,5
Miðgerði, jaðar mólendis og mýrarjarðvegs 52,4 0,42 9,8 18,3 28,1
Þorvaldseyri, sendinn jarðvegur 27,3 0,90 6,8 4,3 11,1
Hvanneyri, mýrarjarðvegur 64,8 0,25 7,2 4,1 11,3
Korpa, melur 26,6 0,93 6,6 4,0 10,6
Korpa, mýrarjarðvegur 54,3 0,48 6,0 3,6 9,6
Staðalskekkja
FR€VR 11/2001 - 31