Sameiningin - 01.06.1910, Blaðsíða 12

io8
eða: ‘það og það hefir hann gjört’. Þar finnast auð-
vitað skráðar hugsanir manna um guð — bœnir þeirra,
vonir þeirra, ígrundanir þeirra, þrár þeirra; en slíkar
hugsanir eiga ætíð rót sína að rekja til þess, sem guð
hefir kunngjört um sjálfan sig í orði eða verki.
Biblían er ekki einungis opinberan hinna ósýnilegu
eiginleika guðdómsins, eða „eilífu sannindanna14, eins
og Lessing myndi komast að orði, heldr er aðal-hlutverk
hennar að sýna, hvernig guð hefir birt mönnum kær-
leiksríkan vilja sinn í orði og verki. „Hann gjörði Mós-
es vegu sína kunna, og Israelsmönnum stórvirki sín“
(Sálm. 103, 7). Einmitt fyrir þessa sök er liin sögulega
hlið ritningarinnar svo dýrmæt og ómissandi, og var-
hugavert að meta hana lítils, eins og sönn saga væri
engu hentugri eða samboðnari guðlegri opinberan en
goðsagnir og munnmælasögur. Hverjum manni er ljóst,
að ekki gæti þannig staðið á sama með sögu Krists í
guðspjöllunum. En gamla testamentinu er einnig að
miklu leyti eins farið. Þekking sú og traust á guði, sem
þar kemr í Ijós hjá spámönnum, sálmaskáldum og guð-
hræddum alþýðumönnum, er ekki sprottin af liugboði eða
grufli þeirra sjálfra, heldr stafar hún að mestu leyti af
opinberun guðs sjálfs í undanfarinni sögu þjóðarinnar.
Undirrót þekkingarinnar, grundvöllrinn, sem hún byggð-
ist á, voru verk guðs. Væri þau vefengd, hlaut þekk-
ingin að hrynja með þeim. Þannig sjáum vér, að þegar
guðsmenn gamla, testamentisins hafa komizt eins langt
og þeim er unnt í skilningi á opinberun þessarri, þá
finna þeir samt sem áðr til þess, að hún er œðri öllum
skilningi þeirra, svo óendanlega miklu œðri, að ómögu-
legt er, að hún sé til orðin í hugskoti þeirra sjálfra.
„Mörg hefir þú, drottinn, guð minn! gjört dásemdarverk
þín og áform oss til handa. Ef eg ætti að boða þau og
kunngjöra, eru þau fleiri en tölu verði á komið“ (Sálm.
40, 5). „Því að mínar liugsanir eru ekki yðar hugsanir,
og yðar vegir ekki mínir vegir, segir drottinn, heldr svo
miklu sem himininn er hærri en jörðin, svo miklu hærri