Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1920, Blaðsíða 73

BERCY GRAINGER
71
menn og Rafn, Rask, P. A. Munch, Un-
ger, Ibsen, Ole Bull, Storm, Björnson,
Vinje, Aasen o. fl. á Norðurlöndum;
Grimms-bræðurnir, Konrad Maurer,
Poestion, Kuchler o. fl. með þýzkum
þjóðum; Dr. Dassent, Morris, Powell,
Cleasby’ Laing, Mrs. Leith o.fl. á Bret-
landi; skáldið Longfellow, Williard
Fiske, Dr. Pilcher, Dr. Andrews og
Percy Grainger meðal Ameríkumanna,
þá sannarlega ætti það að sanna oss,
að þenna ættarkjörgrip sæmi oss ekki
að fara með sem karlinn í þjóðsögunni
forðum fór með gullkambinn, að selja
hann fyrir fjórar skónálar.
Grainger hefir látið þess víða getið,
að þjóðernishugsun sín og ást á nor-
rænum fræðum, stafi frá einhverjum
meðfæddum tilfinningum, er erfitt sé
að gera grein fyrir. Blóðið rennur til
skyldunnar. Bergmálið, sem forn-
bókmentirnar íslenzku vekja á sam-
hljóma strengi í hans eigin brjósti. Það
er saxneska eðlið, sem þekkir sínar
eigin lífsskoðanir og æfiköllun, í lífs-
stefnu Norðurlanda. Það er eðlis-
skyldleikinn milli Aðalsteins konungs
og Hákonar fóstra hans. Um tildrög-
in að því, að hann kyntist íslenzkum
fræðum, getur hann í bréfi nokkuð á
þessa leið:
Um það leyti að eg var á tíunda
annu, í Melbourne í Ástralíu, var það
ein mín allra helzta skemtun að lesa
hetjusögur Homers. Um sama leyti
las eg einnig unglingablaðið “Boys’
Own Anniíal”, og sökti eg mér svo nið-
ur í sögurnar sem það flutti um víking-
ana fornu og England á tímum Engil-
Saxa, eða fyrir þann tíma að það var
unnið a'f Normandíumönnum, að eg
sdeymdi bæði sjálfum mér og öllu öðru.
Kom þetta mér til að fara að lesa sögu
Freeman’s áf Englandi hinu forna,
og upp frá því lifði eg og hrærðist í
því, sem gerðist á dögum Norðmanna
og Engil-Saxa á Englandi. Þá s'kömmu
síðar barst mér af hendingu bók, er var
safn af sögum frá miðöldunum og í
safninu var þýðing af Grettissögu
(“The Story of Grettir the Strong”).
Og fanst mér þá strax það vera hin
undursamlegasta saga, er eg hefði
nokkru sinni lesið eða heyrt. Varð eg
samstundis hrifinn a’f Gretti og hefi
verið það til þessa dags. Eg hefi þá
verið á ellefta árinu. En síðan hefir
mér saga Grettis áldrei getað úr minni
liðið, og hefi eg brunnið af þeirri löng-
un, að geta lesið hana og aðrar sögur
á frummáli þeirra, íslenzkunm. Hefi
eg og jafnan síðan skoðað lífið og við-
fangsefni þess — fyrirætlanir mínar
og skyldustörf — í ljósi þeirra lífs-
skoðana og manndómslýsinga er fram
koma í sögum þessum. Meðan eg var
við nám á Þýzkálandi, komst eg yfir
þýðingu á Vatnsdælasögu; þetta var í
kringum 1898, og jók hún löngun
mína um allan helmmg til að kynnast
betur fornsögunum íálenzku. Kyntist
eg þá um þetta sama leyti í Frankfurt,
Herman Sandby, danska “cellistanum”
og tónskáldinu heimskunna, og hlust-
aði á danska tungu í fyrsta sinn á æf-
inni, af vörum hans. Þegar eg heim-
sótti Danmörku í fyrsta s’kifti (um árið
1904), var eg kominn svo niður í
danskri tungu, að eg gat lesið hana og
skilið. Keypti eg þá fyrstu íslendinga-
söguna, er eg hefi eignast á frummál-
inu — Egilssögu — og rýndi í hana
og lá yfir henni án þess að nota orða-
bók mér til aðstoðar, nærri því ár-
langt. Árin 1906 og 1907, er eg
komst í kynni við Edward Grieg (er