Bændablaðið - 09.12.1997, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 9. desember 1997
Bœndablaðið
9
skila hæsta hráefnisverði sem hægt
er að fá.
En þá kemur upp annað vanda-
mál og það er að kvóti íslands hjá
ESB er bundinn við ferskt og
frosið lambakjöt, í skrokkum eða
stykkjað, en leyfir ekki fullunnar
vörur það ég best veit. Það fer því
að verða hagsmunamál fyrir bænd-
ur að kvótinn verði skilgreindur
þannig að innan hans rúmist full-
unnar vörur.“
- Þú nefndir að þið vœruð
búnir að koma geymsluþolinu upp
í átján daga í neytendaumbúðum.
Nœgir það til þess að koma
vörunni á markað íDanmörku?
„Já, það hefur dugað mjög vel.
Það sem við höfum lagt áherslu á í
markaðssetningu okkar erlendis er
að geta boðið vöruna í pakkning-
um sem henta verslunum. Við
erum að selja milliliðalaust beint í
verslanir með verðmerkingum og
gerum þannig dreifingaraðila
erlendis óþarfan. Þetta er einn
liðurinn í því að ná hærra verði
hingað heim.“
Tvenns konar
samkeppni
- Hvernig er kynningu háttað á
íslenska lambakjötinu í Dan-
mörku? Því er stundum haldið
fram að það sé ekki rétt hjá okkur
að kenna Bandaríkjamönnum að
borða fisk. Eruð þið að kenna
Dönum að borða lambakjöt?
„Nei, við erum ekki að því.
Við erum frekar að kenna þeim
Dönum sem borða lambakjöt að
borða íslenskt lambakjöt. Við
erum ekki komnir nógu langt til
þess að stækka markaðinn, það
kostar of mikið fé. Fyrsta skrefið
er að sýna þeim sem borða lamba-
kjöt fram á gæði íslenska kjötsins.
I því skyni höfum við látið útbúa
uppskriftablöð og ímyndarbæk-
linga sem merkja kyrfilega að
varan sé íslensk. Við eigum skráð
vörumerkið Icelamb.
Þessa bæklinga höfum við lagt
fram en að öðru leyti höfum við
ekki komið nærri kynningu á kjöt-
inu, það er í höndum FDB og
annarra söluaðila í Danmörku. En
nú erum við að hefja samstarf við
Útflutningsráð og hóp íslenskra
fyrirtækja um sölumennsku í Dan-
mörku sem Torbem Vogter,
fyrrum verslunarstjóri hjá Super
Brugsen, sér um í eitt ár til
reynslu."
- En hvemig er kjötið
markaðssett? Er það að keppa við
nýsjálenskt kjöt í stórmörkuðun-
um?
„Það má segja að það sé tví-
skipt. Ferska kjötið sem við
flytjum út er í samkeppni við
ferskt danskt lambakjöt, en þegar
við emm komin yfir í frosið kjöt
þá emm við að keppa við það ný-
sjálenska. Við segjum eins og er
að íslenska kjötið sé ekki ódýrt og
að það eigi að kosta meira en það
nýsjálenska vegna þess að gæðin
em meiri. Við emm að leita að
viðskiptavinum sem em reiðubún-
ir að greiða meira fyrir kjötið. En
allt svona markaðsstarf tekur lang-
an tíma. Verslanakeðjur í Dan-
mörku skipuleggja sig langt fram í
malgar
MYKJUGEYMAR
Vélaval - Varmahlíð HF
Sími: 453 8888 Fax: 453 8828
tímann. Það þýðir að maður byijar
að kynna þeim vömna en þeir taka
hana ekki í sölu fyrr en eftir hálft
ár. Við emm á þessu kynningar-
stigi, en þetta lofar mjög góðu.
Við emm líka að reyna að selja
sérstaka hluta kjötsins á veitinga-
staði og í sælkerabúðir, einkum
læri og hryggi, en fyrir það fæst
mjög hátt verð, sambærilegt við
það sem greitt er hér heima. En þá
á eftir að koma afganginum af
skrokknum í verð og þá lækkar
meðalverðið. Sölumennskan geng-
ur því út á að finna þær söluleiðir
sem gefa hæsta verðið fyrir hvem
hluta skrokksins."
Danmörk nóg í bili
- Hvað með önnur lönd?
„Þetta magn sem við höfum til
ráðstöfunar ^sýnist mér að gangi
upp í Danmörku og Færeyjum.
Það er því ekki tilefni til að fara
mikið víðar í bili.“
- Að lokum, Steinþór, sérðu
fram á að útflutningurinn geti ein-
hvem tíma orðið það mikill að
hann skipti íslenska bœndur veru-
legu máli?
„Okkar langtímamarkmið er
að ná þeim árangri í útflutningi að
við fáum sama verð fyrir hráefnið
erlendis og við fáum hér á landi.
Þá væram við ekki háð einhverri
útflutningskvöð heldur væri þetta
viðbót við sölu sem skipti máli.
Um leið gætum við gefið bændum
möguleika á að auka framleiðsluna
vemlega,“ sagði Steinþór Skúla-
son forstjóri Sláturfélags Suður-
lands./ÞH
Eigum örfáar 6200 og 6400 vélar til afgreiðslu strax.
Fullbúin 6200 4x4 kostar aðeins frá 2.550.000,-
Valmet, mest selda dráttarvélin á Norðurlöndum og
ein mest selda véli hérlendis í ár.
Kannaðu verð og búnað.
Bújöfur, Krókhálsi 10,110 Reykjavík,
sími 567 5200.
Valmet 6000 Mezzo línan, lúxus dráttarvél á fínu verði
Ormar Hreinsson,
4 ára
(Dýravinur) ,
■:=! Æ

. -k

Faxi, 7 vetra
(Fyrsti hestur
Orniars
Hreinssonar)
FENASOL.VET.
(fenbendazól)
Mixtúra 100 mg/ml
ÞESSIKNAPIER MEÐ
ALLT SnT Á HREINU
Fenasól - gegn þráðormum
Notkunarsvið: Fenasól, vet. inniheldur
fenbendazól, sem er fjölvirkt ormalyf.
Það er notað gegn þráðormum og lirfum
þeirra í meltingarvegi hrossa og jórtur-
dýra og lungnaormum í sauðfé.
Skömmtun: Hross og nautgripir: 7,5
mg/kg þunga. Sauðfé: 5 mg/kg þunga.
Pakkningar: 100 ml, 500 ml
og 1000 ml.
Lesið vandlega leiðbein-
ingar, sem fylgja lyfinu. SmS
Búfjáráburður
Bana áburður?
Ríkharð Brynjólfsson,
Bændaskólanum Hvanneyri.
Alkunna er að búfjáráburður
inniheldur talsvert magn jurtanær-
andi efna. Magn þeirra má mæla,
áætla nýtinguna og reikna eftir
því verðmætið eftir verði tilbúins
áburðar. Útreikningar frá 1992
sýndu að heildarverðmæti bú-
fjáráburðar á landinu eru upp-
undir 300 milljónir króna á
ári.
Að auki er oft bent á
óbein áhrif búfjáráburðar-
ins, með honum berist
snefilefni og lífræn efni
sem gera jarðvegi, einkum
sendnum, gott. Þessi
óbeinu áhrif er erfitt að
mæla og koma varla fram
nema á mörgum árum.
Einhver þesskonar
áhrif hafa verið að koma
fram í tilraun á Hvanneyri
sem staðið hefur frá 1977
og verður hér að neðan
gerð lausleg grein fyrir
þeim.
Lýsing
tilraunarinnar
í tilrauninni eru liðir
með misstóra skammta til-
búins áburðar (60, 100,140
og 180 kg N/ha auk P og
K eftir áætlaðri þörf) og
liður sem fær eingöngu
sauðatað undan grindum,
15 tonn/ha á ári. Taðinu
var dreift að vori. Hverri
þessara meðferða er beitt á ljóra
reiti sem dreift er um tilrauna-
landið og er uppskera reiknuð
sem meðaltal þeirra. Yfirleitt
hefur uppskera verið góð, oftast
50-70 hkg þe/ha.
Uppskera
I byijun gaf sauðataðið svip-
aða uppskeru og 60 kg N/ha, sem
er í samræmi við það sem vænta
mátti eftir. Næstu árin jókst upp-
skera sauðataðsliða miðað við
hina, og frá 10. ári var hún meiri
en eftir stærsta skammt tilbúins
áburðar.
Haustið 1991 var þungavinnu-
vél ekið skáhallt yfir tilraunina
svo stórsá á. Næsta vor var það
metið svo að tilrauninni hafi verið
spillt og allir reitir fengu
sama skammt af
tilbúnum áburði (70 kg
N/ha og tilsvarandi P og
K) til að mæla eftirhrif.
Enn reyndust reitir sem
fengið höfðu búfjáráburð
uppskerumestir, og þegar
skemmdimar reyndust
minni en útlit var fyrir
var ákveðið að halda
áfram eftir upprunalegu
plani.
Árið 1993 brá svo
við að sauðataðsreitir
gáfu litla uppskeru eða
svipaða og eftir 60 kg
N/ha, rétt eins og fyrstu
árin, en hún hækkaði
strax 1994 og 1996 var
hún aftur orðin meiri en
eftir stærsta skammt.
(Mæling 1995 var mark-
laus vegna bilunar í
vigt).
Þessi uppskeruferill
er sýndur á meðfylgjandi
mynd, þar sem meðal-
uppskera allra liða með
tilbúinn áburð hvers árs
er dregin frá uppskeru
sauðataðsliða. Þau ár sem línan
liggur undir 0 er uppskera sauða-
taðsliða minni en meiri þegar
línan liggur yfir 0-línunni.
Hvað hefur gerst
Nú má spyrja: Hvað er eigin-
lega að gerast?
Landið er frjó, vel framræst
mýri, sem gefur ágæta uppskeru
hvemig sem borið er á. Gróðurfar
er ágætt miðað við svona gamalt
tún (ræktað 1972), talsvert vallar-
foxgras en annars vallarsveifgras
að mestu. Gróðurfar liða er svip-
að. Ekki er líklegt að þessi mikla
uppskera eftir sauðataðið stafi af
uppsöfnum næringarefna því pró-
teinprósenta uppskeru þeirra reita
er lág, jafnvel lægri en af reitum
með 60 kg N/ha. Varla getur held-
ur verið um að ræða jarðvegsbót
vegna lífrænna eftia því tilraunin
er á mýrlendi.
Fyrir nokkrum árum var leitað
ánamaðka á reitunum. Þeir voru
mjög margir miðað við það sem
finnst í túnum, en af smáum
tegundum sem fara ekki í jörð.
Fjöldi þeirra var nokkru meiri á
sauðataðsreitum en hinum. At-
hyglisverðast finnst mér þó, fyrir
utan uppskeruna, að sýrustig
sauðataðsreita er allt annað en
hinna, rétt um 5,0 í stað 4,3, og
jafnframt er Ca og Mg- tala þeirra
reita miklu hærri. Þetta er ekki
vegna þess að svo mikið sé af
kalsíum og magnesíum í taðinu.
Lokaorð
Hérlendar tilraunir með bú-
fjárburð hafa flestar staðið mun
styttra en þessi, en hliðstæð lang-
tímaáhrif er ekki að finna í þeim.
í flestum þeirra hefur verið notuð
mykja. Era þessi áhrif bundin við
sauðatað og kannski alveg sérstök
fyrir svæðið sem tilraunin stendur
á? Það er ekki vitað, en tilraunin
bendir þó eindregið í þá átt að
a.m.k. stundum sé verðmæti bú-
fjáráburðarins mun meiri en
mælist í áburðarefnum.