Bændablaðið - 09.12.1997, Blaðsíða 22

22
Bændablaðið
Þriðjudagur 9. desember 1997
D
Landsvirkjun
Óskum viðskiptavinum
okkar gleðilegra jóla og
farsœls komandi árs.
Landsvirkjun
«,r,-----
N Gleðileg jól,
?_L gottog
/ farsælt
komandi ár.
Mjólkurfræðingafélag
íslands
Gleðileg jól,
gott og
farsœlt
komandi ár.
Mjólkursamlag ísfirðinga
Óskum
mjólkurfram-
leiðendum og
viðskipta-
mönnum okkar
gleðilegra jóla.
Mjólkursamlag KÞ
Gleðileg jól,
gott og
farsœlt
komandi ár.
Mjólkursamlagið Búðardal
Óskum við-
skiptavinum
okkar gleðilegra
jóla ogfarsœls
komandi árs
Norðvesturbandalagið hf
f;
BAU TAB ÚRIÐ
- fullt búr niatar
Gleðileg jól, þökkum
viðskiptin á árinu sem er
að líða.
Gleðileg jól,
óskam bændum og
búaliði hagsældar
á komandi ári
Skinnaiðnaður hf.
Akureyri
Gleðileg jól,
óskum bændum
hagsældará
komandi ári
Slátursamlag
Skagfirðinga hf.
Óskum viðskipta-
vinum okkar gleði-
legra jóla ogfar-
sæls komandi árs
Vélahlutir hf.
Borgarfjörður eystri
’' Sauðfjárbúskapur
er undirstaða
byggðar,”
segir Þorsteinn Kristjánsson
Þorsteinn Kristjánsson og
Katrín Guðmundsdóttir búa á
Jökulsá á Borgarfirði eystra.
Þau búa með tæplega 300
vetrarfóðraðar kindur og hafa
stundað sauðfjárbúskap í 20 ár.
Katrín vinnur úti, þar sem bú af
þessari stærð dugir vart til
framfæris fyrir fjölskyldu þar
sem unglingar eru í
framhaldsskóla. Þau eiga þrjú
börn og sækja tvö þau eldri
framhaldsskóla á Egilsstöðum.
Þorsteinn vinnur mest einn að
búskapnum nema yfir
háannatímana á sauðburði og
við heyskap. Sonur þeirra hefur
mikið unnið við búskapinn í
skólafríum. Þorsteinn var
kosinn í stjórn Landssamtaka
sauðfjárbænda síðastliðið sumar
og hefur hann tekið virkan þátt í
félagsmálum sauðfjárbænda en
um skeið var hann
stjórnarformaður
Búnaðarsambands Austurlands.
Bændablaðið tók Þorstein tali á
dögunum.
Hvernig er framleiðslunni
háttað hjá ykkur?
„Við erum hérna á
svokallaðri 0,7 reglu sem ég vil
helst kalla ásetningskvóta. Þegar
þessi regla kom til fannst mér
hún henta okkur nokkuð vel, því
að framlciðslan var það mikil
miðað við fjárfjölda og nokkur
framleiðsluréttur hafði verið
keyptur til að bæta upp
skerðingu. Hérna var féð skorið
niður vegna riðu árið 1987 og
tekið aftur árin 1990-'91. Núna
er því að koma að mikilli
endurnýjun og þá fínnst mér
dálítið þröngt innan þessa
ramma. Næstu tvö ár þarf að
setja á margar gimbrar og það
er helsta ástæðan fyrir því að
við erum nokkuð hugsi yfír því
hvort við höldum áfram innan
þessarar reglu. Að öðru leyti
hentar okkur þetta ákvæði
nokkuð vel.“
Hverjar eru framtíðarhorfur í
sauðfjárrœktinni?
„Eg vil trúa því að
sauðfjárræktin hafi náð
botninum í þessari niðursveiflu
og að núna sé leiðin upp á við,
bara spurningin hversu hratt
hún réttir úr kútnum.
Mikilvægasta málið er að halda
stöðu okkar á
innanlandsmarkaðnum en þar
er samkeppnin milli
kjöttegunda alltaf að aukast.
Ferðanetið, sem stofnað var til
í átaksverkefni Dala og Reykhóla
fyrir nokkrum árum með það að
markmiði að byggja upp ferðavef á
Intemetinu hefur nú náð þeim
árangri að vera orðin öflugasta
upplýsingaveitan um íslenska
ferðaþjónustu og ferðamál á Inter-
netinu. Allra, sem koma að
ferðaþjónustu á Islandi, er getið
með nafni, heimilisfangi og síma-
númeri án gjaldtöku. Þar er að
Það er ekki síður mikilvægt að
útflutningsmarkaðurinn þróist
enn frekar, bæði í hærri verð og
öruggari markaði. Stíla verður
upp á hreinleikaímyndina og
nýta þá sérstöðu, þó að ég reikni
ekki með stórfelldri framleiðslu
á lífrænu kjöti alveg á næstunni.
En það hlýtur með tímanum að
fara smám saman vaxandi.
Meginhluti framleiðslunnar
verður þó alltaf undir öðrum
merkjum, a.m.k. miðað við þær
reglur sem nú gilda um lífræna
framleiðslu. Við þurfum að fara
að gera okkur grein fyrir því
hvernig við getum skilgreint
framleiðslu okkar, því að
neytandinn þarf einhverja
tryggingu fyrir gæðunum s.s.
vottun um uppruna og
hreinleika kjötsins.
Smærri og viðráðanlegri
málum þarf einnig að huga að
eins og breyttum áherslum í
kjötmatinu sem tekur gildi um
næstu áramót. Það er
samkvæmt Evrópustöðlum og
kemur það vonandi skýrari
flnna upplýsingar um meira en
3000 aðila. Ferðanetið býður
„Þjónustusíður" þeim sem áhuga
hafa á að vekja enn frekari athygli
á þjónustu sinni og sérstöðu. Á
þjónustusíðum er áherslum ferða-
þjónustuaðila enn frekar komið á
framfæri í máli og myndum.
Þjónustusíðumar em nú orðnar á
fjórða hundrað talsins. Færst hefur
í vöxt að þjónustusíður séu jafn-
framt nýttar sem Vefsíður og á
skilaboðum til ræktenda um
áherslur og árangur í
kynbótastarfínu. Fitumæling á
hverjum skrokk og ítarleg
flokkun eftir holdfyllingu mun
gefa bóndanum nákvæmara mat
og meiri upplýsingar til að
byggja ræktunina á. Kynbætur
ættu því að geta orðið hraðari
og markvissari. Núverandi
kjötmat hefur verið dálítið
einhliða, þar má fítan ekki fara
yfír ákveðin mörk, jafn margir
millimetrar fyrir 15 og 20 kg
föll. Fitumagnið verður núna
metið í hlutfalli við stærð og
þroska lambsins og
byggingarlag fær aukið vægi.“
-Hvernig horfir fyrir
framleiðslu á lífrœnu og vistrœnu
kjöti?
„Það er mjög háð aðstæðum
á jörðunum hvort hægt er að fá
nægilega mikil hey án notkunar
tilbúins áburðar en það er
forsenda fyrir framleiðslu
lífræns kjöts. Þeir sem helst hafa
möguleika á því sviði eru
bændur á þeim býlum þar sem
framleiðsla hefur dregist mikið
saman og túnin því stór, miðað
við framleiðslu, og á blönduðum
býlum þar sem sauðfé er í
minnihluta. Þar er helst hægt að
hafa minnihluta túnanna undir
lífræna framleiðslu. Ef
markaðurinn leitar ákveðið eftir
lífrænum vörum og býður
verulega hærra verð getur
komið til greina fyrir talsverðan
hluta sauðfjárbænda að hafa
einhvern hluta framleiðslunnar
lífrænan. Allt er þetta spurning
um framboð og eftirspurn.
Aftur á móti horfír málið betur
við vistræna framleiðslu og
þann hátt hafa menn sparað sér
veruleg útgjöld við gerð heima-
síðna. Vefsíðunnar er þá getið í
kynningarefni þjónustuaðila og
hafa þær þegar sannað gildi sitt.
Þjónustusíða er hagkvæmur kostur
því hún er lifandi kynning sem
hægt er að breyta og laga hvenær
sem er. Slóð ferðanetsins er
http://www.travelnet.is (Fréttatil-
kynning)
Bændablaðið
kemur næst út
20. janúar
Ferðaneflfi á Interneflnu með á fjúrða
flúsund ferðafljónustuafiila
mörg bú þurfa sáralítið að
breyta sínum búskaparháttum
til að fá vistræna vottun.
Kröfurnar eru í megindráttum
þær að á búinu sé viðurkennt
skýrsluhald til þess að hægt sé
að sannreyna ýmsar
upplýsingar, t.d. um lyfjagjöf og
aðra meðferð á fénu. Þessi atriði
eru víðast hvar í góðu lagi og
lyfjagjöf lítil sem engin eftir
hálfsmánaðar aldur en við það
er miðað. Þar virðist helst
stangast á hjá bændum sem
hafa gefíð lömbum ormalyf áður
en þau fara á fjall.“
-Er nýliðun í sauðfjár-
rœktinni ekki fremur lítil?
„Jú, nýliðun hérna
austanlands, þar sem ég þekki
best til, hefur verið lítil
undanfarin ár sem verður
eiginlega að teljast eðlilegt í
þeim samdrætti sem hefur verið
í búgreininni. Það hefur verið
sáralítið svigrúm fyrir nýliðun
en ef búgreinin á að halda velli
þurfa ungir bændur að komast
inn í stéttina. Þegar þessum
búvörusamningi lýkur verða
reglur um kvóta að gefa svigrúm
til eðlilegrar nýliðunar. Dæmi
má nefna um jörð sem er vel
fallin til sauðfjárræktar og þar
býr eldra fólk þar sem
búskapurinn hefur dregist
saman jafnt og þétt. Þar væri
mjög óaðgengilegt fyrir unga
bændur að byrja búskap en
þannig er ástandið víða. Það eru
fyrst og fremst tveir þættir sem
skipta máli fyrir unga bændur.
Annars vegar eru það lánakjör
til jarðakaupa og hins vegar er
það réttur þeirra til
beingreiðslna. Jarðakaupalán
þurfa að bjóða upp á nægilegt
svigrúm til að bændur rísi undir
þeim. Þetta eru helstu málin
fyrir utan að markaðsmálin
þróist í rétta átt sem náttúrlega
er aðalatriðið í þessu öllu
saman.“
-Hvernig er búskap Itáttað í
byggðarlaginu ?
„Hérna á Borgarfírði eystra
er sauðfjárbúskapur
undirstöðuþáttur byggðar auk
smábátaútgerðar. í sveitinni eru
nú um sjö bændur sem hafa
sauðfjárbúskap að aðalatvinnu
en nokkrir hafa fáeinar ær fyrir
heimilið. Einn bóndi er með
stórt hrossabú en sauðfé sem
aukabúgrein en að öðru leyti
eru bændur alveg háðir
sauðfjárbúskap í Borgarfirði
eystra því að aðeins ein kýr er í
fírðinum. Fjárbúskapur dróst
mikið saman þau ár sem
riðuveikin herjaði mest og
einnig í kjölfar niðurskurðarins.
Fé var ekki tekið aftur á öllum
bæjum og oft á tíðum ekki jafn
margt og var fyrir fjárskipti.
Afréttarlandið er bæði stórt og
gott sauðf járland og er einkum í
Víkunum og allt suður í
Loðmundarfjörð. Ef bændum í
sveitinni fækkar mcira en nú
þegar, blasa við hreinustu
vandræði við fjallskil.“
Auglýsingar hækka
Frá og með 1. janúar
hækkar verð auglýsinga í
Bændablaðinu en það hefur
verið óbreytt frá því að Bænda-
samtökin hófu útgáfu blaðsins
fyrir tæpum þremur árum. Verð
á dálksentimetra hækkar úr kr.
600 í kr. 660 eða um 10%.
Verð smáauglýsinga hækkar úr
kr. 1000 í kr. 1100. Ástæða
hækkunarinnar er annars vegar
almenn hækkun á umræddu
tímabili en þyngst vegur 400%
hækkun Pósts og síma á
dreifingu blaðsins.