Bændablaðið - 29.04.2003, Blaðsíða 4

4
BændoUaðið
Þridjudagur 29. april 2003
BúQárelMmenn é némskeiOi
Á dögunum var haidið fyrsta formlega námskeiðið fyrir búfjáreftirlitsmenn sem nú starfa samkvæmt nýjum lög-
um um forðagaeslu og búfjáreftirlit. Á þessu námskeiði voru þátttakendur af Suður, - Vestur- og Norðvesturlandi.
H el beingreiðslnm f
mjnlk gæti ferií i eð
greiðe söirki í knrnrækl
I ávarpi sínu á nýliðnum aðal-
fundi Landssambands kúa-
bænda varpaði Torfi Jóhannes-
son, kennari á Hvanneyri, fram
þeirri hugmynd, sem hann sagði
ekki nýja af nálinni, að menn
ættu að skoða möguleika á að
styrkja kornrækt á Islandi.
„Komrækt á íslandi er aðallega
stunduð af kúabændum, hún nýtur
ekki ríkisstyrkja en keppir við inn-
flutt niðurgreitt kom. Styrkir til
komræktar í Danmörku nema um
26.000 ísl.kr. á hektara og þessir
styrkir teljast ekki ffam-
leiðsluhvetjandi. í erindi Aslaugar
Helgadóttur og Jónatans Her-
mannssonar á ráðunautafúndi 2003
komr fram að árleg notkun fóður-
koms hérlendis nemur um 70
kennd enska, tölvunotkun, upp-
lýsingatækni, ferðamálífæði og
sjálfstyrking. Yfirleitt hefúr verið
kennt tvisvar í viku í grunnskólan-
um á Hofsósi en fólk þarf að hafa
80% mætingu yfir allan tímann til
að fá útskriftarskírteini. „Ég hef
haft mjög gaman af þessu námi
jafhvel þó ég læri lítið í enskunni.
það er þó alltaf félagsskapurinn í
kringum þetta. En ég held að þessi
kennsla verði alveg stórgóð fyrir
þetta svæði hér í kringum Hofsós.
Það er talsverð ferðaþjónusta hér á
Hofsós og einmitt kennt töluvert
um hana. Eg heyri á fólki að það eru
fleiri komnir með áhuga fyrir henni
nú en þegar þessu verkefni var
hleypt af stokkunum á sínum tíma,
sagði Ottar Skjóldal að lokum.
Á meðfylgjandi mynd má sjá Ottar
við tölvuna í kennslustund á
Hofsósi.
Bændablaðið/Öm
milljónum fóðureininga. Nú rækt-
um við einungis 10-12% þessa
fóðurs. Ef við setjum okkur það
markmið að rækta um helming
notaðs fóðurkoms og við reiknum
með að uppskeran sé 3000-3500
Fe/ha þá þurfúm við 10-12 þús.
hektara. Kúabændur em tæplega
eitt þúsund þannig að meðal-
kúabóndinn þarf að rækta kom á
ríflega 10 ha.
Ég leyfi mér að varpa hér fram
hugmynd fyrir kúabændur: Semjið
um að færa hluta af beingreiðslum
mjólkur yfir í hektarasfyrki fyrir
komrækt - segjum kr. 30.000 á
hektara,11 sagði Torfi í samtali við
Bændablaðið.
Afleiðingar
„Byrjum á að átta okkur á því
hvaða upphæðir er verið að tala
um. Nú er kom ræktað á um 2500
ha. Ef við ætlum að greiða
kr.30.000 á hektara þá þurfum við
75 milljónir á ári. Þetta nemur um
1,9% af árlegum beingreiðslum
fyrir mjólk. Fimmfoldum kom-
ræktina á einhverju árabili og hlut-
fallið fer upp í tæp 10% af ár-
legum beingreiðslum í mjólk.
Áhrif þessarar tilfærslu yrðu
þau að verð á innlendu byggi
myndi lækka. Miðað við þær
forsendur sem gefnar voru að
framan myndi styrkurinn nema
tæplega 10 kr./Fe. Framleiðslu-
kostnaður koms virðist liggja á
bilinu 20-25 kr./Fe þannig að
komverð myndi lækka um nær
helming. Þessi lækkun kæmi öll-
um kúabændum til góða - bæði
þeim sem fengju styrkinn og
hinum sem ekki fengju sfyrk, því
þeir síðamefndu högnuðust á
lægra fóðurverði. Þetta er mjög
mikilvægt atriði því flestar aðrar
tilfærslur á beingreiðslum hafa í
för með sér beina mismunun milli
bænda.
Lækkun á fóðurverði myndi
einnig, eins og áður var vikið að,
auka eftirspum svína- og kjúk-
lingabænda eftir innlendu komi.
Þetta hefði því í för með sér
töluverða aukningu í heildarverð-
mætasköpun landbúnaðarins, sem
myndi að stómm hluta falla í skaut
kúabænda. Þetta er mjög mikil-
vægt atriði, þar sem vaxtarmögu-
leikar mjólkurffamleiðslunnar em
mjög takmarkaðir.
Ein meginröksemdin fyrir
þessari breytingu er þó ótalin:
Beingreiðslur samrýmast ekki
þeirri stefnu sem WTO samningar
fylgja. Hektaragreiðslur em hins
vegar í lagi. Það gæti verið sfyrkur
fyrir mjólkurffamleiðendur, að
þeir hafi sjálfir forgöngu um ffam-
tíðaraðlögun styrkjakerfisins, ffek-
ar en að bíða eftir útspili ríkis-
valdsins“.
Leifibeiningarit um
gerð og upp-
byggingu reiOvega
Landssamband hestamanna-
félaga og samgönguráðherra
efndu til fréttamannafundar á
dögunum. Tilefnið var tvíþætt.
Annars vegar að kynna rit sem
komið er út með leiðbeiningum
um gerð reiðvega og hins vegar
eru komnar fram tillögur og
niðurstöður nefndar sem skipuð
var af samgönguráðherra til að
finna leiðir tii fjármögnunar
reiðvegagerðar.
Sturla Böðvarsson sam-
gönguráðherra og forsvarsmenn
Landssambands hestamanna
kynntu leiðbeiningaritið, sem
unnið er af LH og Vegagerðinni,
og skýrslu nefhdarinnar um fjár-
mögnun reiðvega.
Fram kom í máli ráðherra að
mikilvægt sé að skilgreina
reiðvegi líkt og önnur vegakerfi á
Islandi. Leiðbeiningunum er ætlað
að auðvelda skipulags- og
ffamkvæmdaaðilum gerð reiðvega
á öllu landinu.
Þess má geta að leið-
beiningarit þetta er aðgengilegt á
vef LH sem er WWW.lhhestar.is
Það er aldrei of seint aO læra
„Égvar sextíu og átta ára þegar
þetta fór af stað. Þar sem kennslan
var héma skammt ffá og þetta var
manni algerlega að kostnaðarlausu
ákvað ég að drífa mig. Það var ekki
síst fyrir að mig langaði til að geta
bjargað mér eitthvað meira á
tölvu," sagði Óttar Skjóldal í Enni
við Hofsós en hann hefúr verið
einn liðlega 60 þátttakenda í endur-
menntunarverkefhinu Breytum
byggð. Verkefnið fór í gang í árs-
byijun 2001 og á sér ekki hliðstæðu
hér á landi . Það er unnið með sfyrk
ffá Leonardo daVinci starfsmennta-
áætlun ESB og er samvinnuverk-
efni fimm landa, því er nú um
þaðbilað ljúka.
Óttar segir að í verkefninu sé
Undirbúningup land-
ný|ingar|iáttar gæOa-
stýpingar í sauOfldrrækt
Nú stendur yfir undirbúningur á
öllum þáttum gæðastýringar í
sauðfjárrækt. Víða hafa verið
haldin undirbúningsnámskeið
Eftirfarandi tafla er fengin úr
tímariti nautgriparæktarinnar í
Hollandi en hún gefur yfirlit um
fjölda mjaltaþjóna i ýmsum lönd-
um í árslok 2002. Samkvæmt því
eru íslendingar jafnokar Banda-
ríkjamanna og það án tillits til
fólksfjölda eða framleiðenda.
Samkvæmt þessum pisli voru
tækin orðin 500 í heiminum í
árslok 1999, en haföi Qölgað í um
1800 í árslok 2002. Ný tæki á
árinu 2002 eru sögð vera um 600.
Taflan lítur annars þannig út:
Land Holland Fjöldi tækja 520
Frakkland 260
SvíþjóB 200“
Danmörk 200
Þýskaland —T90
Japan 70
Kanada 55
Spánn 40
Belgía 30“
Enqland 33
Finnland 29
Italía 25
Sviss 25
Norequr 19
irland 15“
Island 9
Bandarikm “9“
Israel 5
Austurríki 5
7JVJT
vegna gæðastýringarinnar þar
sem m.a. hafa verið kynnt um-
sóknareyðublöð fyrir þá sem
ætla sér að taka þátt í verk-
efninu.
Landnýtingarþáttur gæða-
stýringarinnar felst annars vegar í
staðfestingu á því að fram-
leiðsluskllyrði uppfylli þær kröfur
sem gerðar eru og hins vegar að
framleiðendur skrái ýmsar upplýs-
ingar sem snerta beitamýtingu í
gæðahandbók. Nytjaland aflar
grunnupplýsinga um bújarðir á
landinu og stendur sú vinna nú
yfir. í þeim felast jarðamörk,
landstærð og skipting lands í
gróðurflokka, sem em gmnnur að
því mati á landi sem miðað verður
við fyrir þá sem sækja um þátt-
töku í gæðastýringunni. Nytjaland
safnar ekki upplýsingum um
girðingar eða einstök beitarhólf
jarða.
Landgræðsla ríkisins mun
vinna úr upplýsingum frá Nytja-
landi og meta út frá þeim hvort
jarðir standast þær viðmiðun-
arkröfúr sem settar hafa verið. Þar
sem vafi leikur á að jarðir uppfylli
þessar kröfúr þarf að skoða landið
frekar og er gert ráð fyrir að sú
vinna fari fram á komandi sumri á
þeim svæðum þar sem gögn Nytja-
lands liggja fyrir. Verði gögn
Nytjalands ekki tilbúin á komandi
sumri mun það ekki hafa áhrif á
greiðslu álagsgreiðslna til þátt-
takenda í gæðastýringunni.
Endanlega staðfest gögn liggja
nú ekki fyrir hjá Nytjalandi nema
að mjög takmörkuðu leyti og því
er ekki tímabært fyrir einstaka
bændur að óska þeirra þaðan. Gert
er ráð fyrir að gögn yfir heild-
arstærð einstakra bújarða verði
send til búnaðarsambanda eftir því
sem þau liggja fyrir. Einnig er nú
unnið að því að gögnin verði gerð
aðgengileg á veraldarvefhum.
Landgræðsla ríkisins og
Nytjaland
HANDBOK
BÆNDA
Ómissandi
handbók!
Ertu áskrifandi?
Síminn er 563 0300 og
netfangið tb@bondi.is