Tónlistin - 01.11.1943, Síða 34

32
TÓNLISTIN
lineigzt að hinum smáu formum
sönglagsins og kórlagsins, og hefir
honum oft tekizl að rata þar á rétta
stemmningu Ijóðsins. Orðin gefa
lónhugsuninni öruggt aðhald og eru
einskonar vörðusteinar á óljósri leið.
Jafnskjótt og textans nýtur ekki leng-
ur við, er allt lcomið undir óskeikulli
eðlisávisun, sjálfstæðri framsetning-
argáfu og formskyggnri framsýni.
Höfundurinn hefir ekki tekið
nægilegt tillit lil þessara höfuðskil-
yrða við samningu orgellaganna, og
má víða sjá þess menjar. Skýr-
ust er byggingin í nr. 7 og 9, þar
sem þriskipta lagformið verkar eðli-
lega, lil ítrekunar og skilningsaulta.
Þelta sama form myndi auðveldlega
hafa bætt inntak fleiri laga þessa
heftis, ef því hefði verið beitt. Lag-
línan í Idyl (hversvegna þessi út-
lendu heiti?) er sveiflumikil og víð-
feðm, en hvílir helzt til mikið á
hreyfingarlausum, liggjandi hljóm-
um. Millikafli ])essa lags er of háður
fyrirhafnarlauri hljómsetningu org-
elpunktsins, en þrátt fyrir þessa ann-
marka mun þetta lag reynast bezt
við nánari kynningu. Sumsstaðar ber
á of gleiðri bljómskipun, þannig að
fjarlægðin milli handanna verður
óþarflega mikil. „Kvartsextakkord“
(fersexundarhljómur) er of tíður —
en hann er launhál og ótraust hljóm-
undirstaða — og verður stundum til
i óheppilegri lausn, og rithátturinn
er ekki alltaf einhlítur.
Þeir, sem fvlgzt hafa með afköst-
um Friðriks Bjarnasonar, hefðu
kosið, að hann mundi liafa gefið ser
lengri tíma til að vinna úr efni sínu
varanlegri gripi, meitla þá og fága
Söngskilyrði
kirkjunnar
í Kirkjublaðinu birtist nýlega grein
eftir söngmálastjóra þjóðkirkjunn-
ar um kirkjusönginn1). Er þar að
fá allglögga mynd af ástandinu i
landinu innan kirkjunnar á sviði
söngmála, hæfni organistanna og
menntun þeirra. Námstíma þeirra —-
undirbúning undir starfið — telur
söngmálastjóri vera allt niður í ein-
ar tvær vikur. En — í greininni
minnist hann ekki á, hvað valdi þessu
ófremdarástandi. Full ástæða væri lil
að rita itarlega um það.
I þessum fáu orðum skal aðeins
lient á þetta tvennt: löggjöfina um
þessi mál, þar af.leiðandi nægjusemi
kirkjustjórnarinnar og þjóðarinnar,
og að öðru leyti launakjörin, sem
þessir starfsmenn eiga við að una.
Prentaðar heildarskýrslur hér að lút-
andi munu ekki vera til nýrri en frá
því i okt.—des. hefti söngmálatíma-
ritsins Heimis 1923. í þeirri skýrslu
eru laun organista almennt talin frá
20 krónum upp í 100 krónur yfir ár-
ið, er svara til 4—20 tíma kennslu
með þeirrar tiðar verðlagi á kennslu
i þeim fræðum.
Sennilega eru kjörin svipuð nú
(sbr. siðasta hefti ,,Tónlistarinnar“).
Þegar þetta er borið saman, fæst
fullt samræmi í þann skrípaleik, sem
til fegurðar; og þeir treysta því, að
i næsta sinni bætist hugsköpuninni
strangur og rýnandi kraftur.
1) Greinin er tekin upp í þetta hefti.