Tónlistin - 01.11.1943, Blaðsíða 66

64
TÓNLISTIN
og fólk úr hinum dreiföu byggöum get-
ur ekki sótt hann, enda þyrfti hann aö
komast í þaö horf aS verða skóli fyrir
úrvalsnemendur hvaöan sem er af land-
inu, og tónlistarmenn okkar hinir beztu
ættu aS geta sinnt þeim eingöngu.
Næsta sporið eftir viSurkenningu á
lágmarkskröfu um kunnáttu í almennri
söngfræSi verSur aS vera þaS, aS upp
rísi tónmenntaskóli fyrir hinar dreifSu
byggSir. ÞaS er hin eina leiS til þess
aS bæta úr því ástandi sem er og hefja
sókn til nýrra miSa.
Páll H. Jónsson
(Tíminn % 1943)-
„ÓFULLGERÐA HLJÓMKVIÐAN“.
I.
Deila Bandalags íslenzkra listamanna
annarsvegar og MenntamálaráSs hins-
vegar hefir, sem vænta mátti, vakiS ó-
skipta athygli urn land allt. Nú þegar
hafa margir lagt þar orS í belg, og hafa
þær umræSur mjög hnigiS í eina átt.
Væri því ekki óeSlilegt, aS beint væri
einum þætti þessa deilumáls i nokkuS
annan farveg en hingaS til hefir orSiS.
Enda þótt upptök þessarar deilu sé
aS finna hjá myndlistarmönnum, eiga
nú hinar listdeildir Bandalagsins þar
einnig hlut aS máli. Myndlistarmenn
hafa átt mest skipti allra listamanna
viS MenntamálaráS, en tónlistarmenn
liafa löngum veriS fámennir í hópi
þeirra, sem leitaS hafa til ráSsins um
viSurkenningu, ;og enn sem komiS er
hefir þaS ekki falliS i hlut Menntamála-
ráSs aS kaupa verk þeirra.
Skapandi tónlistarmenn hér á landi
hafa lengst af stundaS mennt sína sem
frístundavinnu — og gera margir hverj-
ir enn — svo aS tónlist hefir ekki hér
haft sömu þjóSfélagslegu aSstöSu sem
myndlist. íslenzkir tónlistarmenn liafa
ekki almennt geta lifaS af list sinni
einni saman, svo aS þeir hafa flestir
orSiS aS láta sér nægja fremur haldlitla
sjálfsmenntun og rýr afköst tómstund-
anna. Upp úr þessurti jarSvegi hefir tón-
rænn arfur okkar sprottiS. Nú er þetta
óSum aS breytast. Nýi tíminn heimtar
starfskrafta mannsins óskipta á hv.:Sa
sviöi sem er. TónlistarmaSurinn lýtur
þessari kröfu nútímans jafnt sem aSrar
stéttir, og aS því ber framar öllu aS
stefna, aS hver sá, sem gagngerrar tón-
listarmenntunar hefir notiS, þurfi ekki
af atvinnulegum ástæSum aS leita fyrir
sér í öSrum greinum. Hér er nú aS
myndast stétt tónlistarmanna, sem vinn-
ur aS eflingu listgreinar sinnar á hinn
margvíslegasta hátt, bæSi fræSandi.
flytjandi og skapandi. Verkefnin, sem
biSa þessara manna, eru býsna mörg.
ÞaS sést hilla undir þau um leiö og þau
nálgast óöfluga og krefjast bráörar
lausnar.
II.
Hér í Reykjavík hefir nú um no-kk-
urra ára skeiö starfaö tónlistarskóli, sem
á hverju ári mun útskrifa nokkra nem-
endur í ýmsum greinum tónmenntar.
AS loknu námi hafa nemendurnir cnga
möguleika til aS nota kunnáttu sína sér
til framdráttar, nema aS hverfa til einka-
kennslu eSa kaffihúsa og iSka þar músik
þá, sem andvíg er allri tónlistarviöleitni
í rétta átt. MeS slíku fyrirkomulagi má
þaS vera fullljóst, aS hin listræna hliS
námsins fær naumast aö njóta sín eftir
aö skólanum sleppir. Hér veröa aS opn-
ast nýjar leiöir meS því aS skipuleggja
og skapa atvinnumöguleika þeim, sem
valiö hafa sér þessa námsbraut. — Um
leiö og Tónlistarskólinn yröi gerSur aö
ríkisskóla, myndaSist nánara samband
milli hans og allra annarra opinberra
skóla. í flestum skólum er þörf fyllri
kennslu i söng og undirstöSugreinum
tónmenntar (nótnalestri og hljóöfæra-
lei'k aö meira eSa minna leyti), i sum-
um er hún engin. Væri mjög eölilegt, aS
gagnkvæmt samband kæmist þannig á
milli sem flestra skóla og Tónlistar-
skólans.
ViSa er nú svo komiö í fjölmennum
skólum í kauptúnum landsins, aö enginn
söngkennari meS haldgóöa menntun er
fyrir hendi til aö leiSbeina nemendum