Tónlistin - 01.11.1943, Page 68

TÓNLISTIN
G6
ist nokkur bót á hinum helztu skipu-
lagsgöllum íslenzkra tónlistarmála, og
jafnframt fengist trygging fyrir nær-
tæ'kum og sjálfsögöum liS í skemmtana-
og menningarlífi Reykjavíkur.
IV.
Hér á landi eru starfandi margskonar
félög og sambönd félaga, sem oft heyja
þing sin í höfuSstaS landsins og víSar
til þess aS gera upp reikningana viS for-
tíSina og marka stefnu sína fyrir fram-
tíSina. Um leiS og hafin yrSi nýskipan
íslenzkra tónlistarmála, væri máske
heppilegt, aS upp risu samtök allra
þeirra karla og kvenna, sem á einhvern
hátt vinna aS tónlist, hvar sem er á
landinu: stofnaS yrSi Landssamband ís-
lenzkra tónlistariSkenda, sem næSi til
söngkennara, kirkjuorganista, söng-
stjóra, söngvara, hljóSfæraleikara, tón-
skáída og allra áhugamanna og kvenna
í tónlist. Landssamlxmd þetta ætti aS
efna til Tónlistarmóts Islands annaS
hvort ár eSa oftar eftir atvikum, þar sem
flutt yrSu ýmis tónver’k allra tegunda
(hljómsveit, blandaSur kór, karlakór,
einleikarar, einsöngvarar, kammermúsík
osf.). Slikt tónlistarmót þyrftu aS
sækja sem flestir íulltrúar utan af landi
og sem víSast aS. Gæti þá svo fariS, aS
flutningur utan Reykjavíkur ætti sér
einnig staS; og meS því næSu mótin
tilgangi sínum bezt: aS auka þekkingu
manna á hinni verklegu og menningar-
legu liliS þessarar listgreinar. Á þessum
mótum gætu skipzt á hljómleikar,
fræSsluerindi og sýningar, og í sambandi
viS þau mætti stofna til námskeiSa fyrir
þátttakendur og annaS áhugafólk. ís-
lenzk verkefni til flutnings ætti ekki
aS skorta, til dæmis voru aS minnsta
kosti samdar sex kantötur í tilefni af
AlþingishátíSinni 1930, og hafa fæstar
þeirra nokkru sinni veriS fluttar í heilu
lagi.
V.
Hverskonar tónlistarstarsfemi sem
er byggist á skráSri tónlist, tónbók-
menntum. Allir, sem tónlist stunda,
þurfa því á einhverjum nótnakosti aS
halda til þess aS byggja á starf sitt og
hlutverk, bæSi tónbókmenntir til fræSslu
og flutnings. BókamaSurinn verSur aS
afla sér nýrra bóka til aS geta fylgzt
meS þróun samtiSar sinnar, og tónlistar-
maSurinn og allir þeir, sem söng og
liljóSfæraleik stunda, verSa aS eiga kost
á nýjum nótum listþroska sínum til efl-
ingar. Töluvert mun vera til af óprent-
uSum tónverkum islenzkra höfunda í
handritum, sem flokka þarf og gefa út;
en hér má svo heita. aS ekkert nótna-
forlag fyrirfinnist, svo aS öll aSstaSa til
nótnaútgáfu er alveg sérstæS. Hér biSur
annaS mikiS og knýjandi vandamál
skjótrar úrlausnar, uppeldislega og
menningarlega séS. Útgáfa á j)essu sviSi
verSur aS komast í fast horf undir eftir-
liti fagmanna, þvi aS þörfin er aSsteSj-
andi. ViS þurfum aS eignast Tónbók-
menntafélag Islands, sem sér um útgáfu
á verkum íslenzkra tónskálda, jafnt
eldri sem yngri. Útgáfustarfsemi sem
j^essa væri tiltækilegt aS reka í náinni
samvinnu viS Landssamband íslenzkra
tónlistariSkenda, J^annig, aS hver sam-
bandsfélagi eignaSist allar útgáfur
„Edition Islandia",*) sem svo mætti ef
til vill nefna, jafnóSum og þær kæmu
út. enda jiótt útgáfufyrirtækiS væri aS
sjálfsögSu ekki einskorSaS viS Lands-
samliandiS eitt. Hlýtur þaS aS liggja í
augum uppi, hve hróplegt ósamræmi rik-
ir hér á landi milli bókaútgáfu og nótna-
útgáfu, þó aS hér sé í rauninni um aS
ræSa tvær jafnréttháar greinar bók-
mennta.
VI.
Nú er mikil áherzla lögS á þýSingu
J)jóSlegra verSmæta fyrir framtíS ís-
lenzkrar ménningar. Veigamikill þáttur
hennar er tónmenntin. LagiS og ljóSiS
hafa löngum fylg'zt aS, og án lagsins
hefSu mörg af okkar beztu ljóSum aldr-
ei öSlazt útbrei'Sslu né fengiS itök í
*) „íslands-útgáfa.“