Bændablaðið - 31.08.2004, Blaðsíða 10
10 Þriðjudagur 31. ágúst 2004
Þann 9. september verður
haldinn fundur á Grand Hotel
Reykjavík um hreinlæti í mjólk-
uriðnaði. Það er Rannsókna-
stofnun fiskiðnaðarins sem skipu-
leggur fundinn í samvinnu við
VTT Biotechnology í Finnlandi.
Fundurinn er styrktur af Nordic
Innovation Centre, Samtökum af-
urðastöðva í mjólkuriðnaði og
Framleiðnisjóði landbúnaðarins.
Á fundinum verða kynntar
helstu niðurstöður norræna verk-
efnisins DairyNet sem hefur verið
í gangi undanfarin 31/2 ár. Í því
voru skoðaðir ýmsir þættir varð-
andi hreinlæti í norrænum mjólk-
uriðnaði. Fimm erlendir fyrir-
lesarar munu koma til landins og
kynna niðurstöður sínar og einnig
verða fjórir íslenskir fyrirlesarar
sem munu kynna íslenska hluta
verkefnisins. Íslenskir fyrirlesarar
halda sín erindi á íslensku en
erlendu fyrirlesararnir verða með
sín erindi á ensku. Þátttökugjald er
5.000 kr. og innifalið í því er
fundarefni, kaffi og hádegisverður.
Vinsamlegast tilkynnið þátt-
töku sem fyrst til Sigrúnar Guð-
mundsdóttir, sigrun@rf.is eða
Birnu Guðbjörnsdóttur,
birna@rf.is eða í gegnum fax
530-8601. Dagskrá fundarins er á
heimasíðu Bændasamtaka Íslands
- www.bondi.is.
Hreinlæti í mjólkuriðnaði
Námsgagnastofnun hefur opnað
nýjan vef sem heitir Íslensk
húsdýr. Á vefnum er fjallað um
ketti, hunda, kýr, kindur,
geitur, svín, hesta og hænsn.
Slóðin er www1.nams.is/husdyr.
Á vefnum er að finna almenna
lýsingu á dýrunum; hvaða hljóð
þau gefa frá sér, hvað þau éta,
heiti einstakra líkamshluta, nöfn
kvendýra, karldýra og afkvæma.
Einnig er að finna þjóðlegan
fróðleik um dýrin, orð og
orðatiltæki er tengjast þeim, vísur
og sögur þar sem dýrin koma við
sögu. Fjöldi ljósmynda og
skýringarteikninga er á vefnum að
ógleymdum myndbandsbútum
sem sýna dýrin við ýmsar
aðstæður. Höfundar texta eru
Ragnheiður Hermannsdóttir og
Sigrún Bjarnadóttir.
Vefurinn er einkum ætlaður 6
- 10 ára börnum. Efnið á honum
getur nýst krökkunum á ýmsan
hátt í náminu, enda sniðið að
námsskrá fyrir þetta aldurstig.
Ritstjóri vefsins er Hafdís
Finnbogadóttir en Hildigunnur
Halldórsdóttir tölvunarfræðingur
annaðist uppsetningu vefsins.
Á vef Námsgagnastofnunar er
mikið af námsefni sem höfðar til
allra aldurshópa. Slóðin er
www.nams.is.
Námsgagna-
stofnun opnar
nýjan vef um
íslensk húsdýr
Í Húnaþingi vestra er til sjóður sem heitir Húnasjóður og var hann
stofnaður um 1950. Elín Líndal oddviti sagði að árið 2001 hafi sjóðurinn
verið endurvakinn og skipulagsskrá hans við sveitarfélagið endur-
skoðuð. Í ár voru í fjórða sinn veittir styrkir til ungra námsmanna sem
eru í háskólanámi, iðnnámi eða á námskeiðum sem styrkir fólk í starfi.
Byggðarráð Húnaþings vestra, sem fer með stjórn Húnasjóðs, samþykkti
að úthluta eftirtöldum námsmönnum styrk úr Húnasjóði árið 2004:
Ægi Péturssyni, nema í kerfisfræði.
Kolbrúnu Stellu Indriðadóttur, nema í viðskiptafræði.
Margréti Guðrúnu Ásbjarnardóttur, nema í búvísindum.
Amalíu Lilju Kristleifsdóttur, nema í líffræði.
Björgvini Brynjólfssyni, nema í stjórnmálafræði.
Styrkfjárhæð til hvers aðila er 100.000 krónur. Styrkirnir voru afhentir
þann 19. ágúst sl.
Stjórn Húnasjóðs felur sveitarstjóra að koma á framfæri þakklæti til
velgjörðarmanns sjóðsins sem fært hefur honum að gjöf kr. 1.000.000.
Útflutningsleyfi
á Evrópusam-
bandsmarkað
Í apríl síðastliðnum samþykkti
Evrópusambandið nýjar reglur
um heilbrigðiseftirlit í slátur-
húsum. Reglurnar ganga í gildi í
byrjun janúar 2006.
Mikilvægustu breytingarnar
eru þær að heilbrigðisskoðun á
sláturafurðum skuli byggjast á
áhættumati og að upplýsingar um
uppruna, heilsufar og lyfjameð-
ferð sláturdýra eigi að fylgja þeim
í sláturhús. Nauðsynleg forsenda
þess að þetta sé framkvæmanlegt
er að sláturdýr séu einstak-
lingsmerkt, að upplýsingar um
heilsufar og lyfjameðferð séu
skráðar og að til séu verkfæri til að
miðla þessum upplýsingum með
skilvirkum og öruggum hætti til
sláturleyfishafa og kjötskoðunar-
lækna. Frá og með 1. janúar 2006
eiga sláturhús á Íslandi með
útflutningsleyfi á Evrópusam-
bandsmarkað að vinna eftir
þessum reglum.
Mikilvægt er að vinna við ein-
staklingsmerkingar dýra, skrán-
ingar á heilsufari og lyfjameðferð
þeirra og öðru, sem nauðsynlegt er
til að uppfylla hinar nýju kröfur
Evrópusambandsins vegna út-
flutningssláturhúsa, miðist við
ofangreind tímamörk svo slátur-
húsin missi ekki útflutningsleyfi
vegna skorts á ofangreindum upp-
lýsingum.
F.v. Amalía Lilja Kristleifsdóttir nemi í líffræði, Kolbrún S. Indriðadóttir nemi í
viðskiptafræði, Björgvin Brynjólfsson nemi í stjórnmálafræði, Ægir Pétursson
nemi í tölvunarfræði og Margrét G. Ásbjarnardóttir nemi í búvísindum en
Ásbjörn Guðmundsson faðir hennar tók við styrknum fyrir hennar hönd
Námsmenn fengu styrk úr Húnasjóði
14.
september
Útgáfudagur næsta Bænda-
blaðs. Þarftu að auglýsa?
Netfangið er bbl@bondi.is
Verðskrár sláturleyfishafa hafa verið að
berast til okkar sauðfjárbænda með póstinum
síðustu daga, erfitt er að sjá á þeim að nokkur
vilji sé þar á bæ til að greiða bændum það verð
sem þeim með réttu ber fyrir sínar afurðir.
Það vekur samt ekki neina furðu hjá þeim
sem hafa fylgst með því að sú hagræðing sem
var farið út í, til dæmis með úreldingu
sláturhúsa, hefur litlu skilað öðru en að
sláturleyfishöfum hefur fækkað það mikið að
þegar haldinn er stjórnarfundur hjá þeim eru
þar nánast allir mættir til að semja
sameiginlega um málefni eins og verð til
bænda, hækkun á flutningi og, svo vísað sé til
síðasta árs, lækkun á útflutningsverði.
Ekki er ólíklegt að úreldingarféð hafi
komið sér vel fyrir þá sem barist hafa við að
reka kjúklingabú með miklu tapi.
Sláturleyfishafar töluðu hátt um að ef
úreldingarfé fengist frá ríkinu til að loka
sláturhúsum yrði um umtalsverða hagræðingu
að ræða hjá þeim sem þýddi 25-30 kr. lækkun
á sláturkostnaði pr. kg sem að sjálfsögðu ætti
að skila sér til bænda. Ekki eru bændur farnir
að sjá eyri af þeim krónum ennþá.
Ef verðskrárnar á "innanlandsverð" eru
skoðaðar sést fljótt hvað lítill munur er á milli
sláturleyfishafa og greinilegt að stefnan er að
hækka sem minnst. Meðaltals hækkun frá
verði 2003 er nálægt 2%, en hækkun
neysluverðsvísitölu síðustu tólf mánuði er
3,7% .
Ef tekinn er sem dæmi verðflokkurinn O2
hjá SS. er verð haustið 2002, 294 kr. haustið
2003 270 kr. og nú 2004 275 kr.
Viðmiðunnarverð sem Landssamtök
sauðfjárbænda gáfu út haustið 2002, var 298
kr. fyrir flokk O2, sama verð 2003 og ekki var
gefið út viðmiðunnarverð fyrir haustslátrun
2004, því eins og segir í fundargerð
Landssamtaka sauðfjárbænda. frá 18. ágúst sl.
var beiðni samtakanna um samstarf við
verðlagningu sauðfjárafurða ekki sinnt að
hálfu sláturleyfishafa.
Það er ljóst að það vantar 6,46% upp á í
verðtöflu SS á O2 til að ná aftur sama verði í
krónum talið og var haustið 2002.Verðlækkun
sú sem varð haustið 2003 var rökstudd með
því að ástand á kjötmarkaði væri með þeim
hætti að ekki væri annað hægt en að lækka
verð.Nú hefur náðst nokkurt jafnvægi á
kjötmarkaðinum og lambakjötið er í jafnri
sókn á markaði á síðasta ári. Vísitala
neysluverðs hefur hækkað um 5,2% síðustu 24
mánuði.
Hvað stendur í veginum fyrir því að
borga betur fyrir þá vöru sem neytendur
hafa sýnt að þeir vilja kaupa, þvert ofan í
hrakspár sumra forsvarsmanna
sláturleyfishafa um annað ?
Verð fyrir kjöt í útflutning ef við skoðum
haustið 2002 var þá 170 kr. nokkuð víða,
haustið 2003 150 kr. og jafnvel lægra en nú í
haust er verðið frá 165 kr. til 172 kr.
Þetta vekur margar spurningar hjá
sauðfjárbændum. Þegar lækkun varð haustið
2003 var það rökstutt með því að hækkuð
útflutningsskylda úr 25% í 38% kallaði á
þessa lækkun því afsetja yrði mikið magn á
lélegum mörkuðum.En hverjar eru tölulegar
staðreyndir málsins.
Samkvæmt tölum Hagstofu Íslands fyrir
árið 2002 voru flutt út um 1800 tonn
meðalverð 313 kr. FOB, en árið 2003 voru
flutt út 2400 tonn, meðalverð 301 kr. FOB.
Og meðalverð fyrir útflutning janúar -apríl
2004 er 329 kr.
Ef skoðaðir eru einstakir markaði, sem
dæmi.
Ameríka
FOB 2002 660kr. 2003 648 kr. -
(lækkun á dollar)
Danmörk
FOB 2002 297 kr. 2003 327 kr.
Færeyjar
FOB 2002 316 kr. 2003 312 kr.
Svona væri hægt að halda áfram.
Eitthvað mun vera um að einstaka
sláturleyfishafar séu farnir að flytja út, inn á
útflutningsprósentu næsta árs til að geta sinnt
sínum mörkuðum.
Var tilefni til lækkunar haustið 2003,
eða var aðeins verið að notfæra sér ástandið
sem skapaðist við hækkum á
útflutningsprósentu?
Sumir sláturleyfishafarnir hrósa sér í
fréttabréfum til okkar sauðfjárbænda af mikilli
hækkun á útflutningsverði nú í haust, þó að
fæstir séu búnir að skila aftur lækkuninni frá
því í fyrra .Og til glöggvunar fyrir þá eru
100% af engu nákvæmlega ekki neitt.
Ærkjöt er mjög verðlítið þó svo að það
hafi hækkað nokkuð er bóndi að fá um 900-
1100 kr. fyrir ána fyrir utan flutningskostnað.
(verðskrá Norðlenska)
Ær fille út úr búð kostar um 1800
kr./kg.
Gærurnar eru án verðs þetta haustið og
slátur á bilinu 80-90 kr.
Svo ekki er útlit fyrir auknar tekjur þar.
Það er ekki skrítið þó að bændur séu
allmennt mjög ósáttir við verðlagningu þeirrar
gæðavöru sem þeir eru að framleiða og finnist
að það sé vitlaust gefið.
Sauðfjárbóndi.
Hugleiðingar sauðfjárbónda
í byrjun sláturtíðar 2004
Bréf til blaðsins