blaðið - 01.12.2005, Blaðsíða 20

20 I VIÐTAL
FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 2005 blaftiö
Skil ekki tilgang lífsins
Ari Trausti Guðmundsson er
með tvaer bækur á jólabókamark-
aði þetta árið, alls ólíkar. Önnur
er bókin Eldgos 1913-2004 og
hin er fyrsta skáldsaga hans
Leiðin að heiman. „Eg hef alltaf
haft áhuga á ritlist og i háskóla
skrifaði ég meira af skáldskap
en öðrum texta þótt ég hafi lítið
birt af því. Síðan tók við langt
tímabil þar sem ég skrifaði um
náttúruna í breiðasta skilningi,
en skáldskapurinn blundaði
samt alltaf þarna einhvers
staðar, “ segir Ari Trausti.
Finnst þér þú verða að túlka um-
hverfið, ekki bara greina það?
„Ekki bara umhverfið, heldur
mannlífið, hugmyndir og tilfinn-
ingar. Ég er kominn yfir fimm-
tugt, hef séð ýmislegt og reynt
margt, sérstaklega í útlöndum
því ég hef ferðast mjög mikið. Þá
finnst manni tími til kominn að
segja fólki eitthvað um lífið og
tilveruna.
Ég hef verið kóngsins lausa-
maður í tuttugu ár, haldið fyrir-
lestra, skrifað og búið til efni fyrir
sjónvarp og útvarp. Sjónvarpsþætt-
irnir sem ég hef gert nálgast tvö
hundruð og útvarpsþættirnir eru
áreiðanlega orðnir fleiri. Skáld-
skaparþörfin hefur verið að brjót-
ast út og ég lít svo á að ég þurfi að
sanna mig á því sviði. Þótt ég hafi
sent frá mér eina ljóðabók, eitt
smásagnasafn og eina skáldsögu
þá eru þessi verk fjarri þvi að gefa
mynd af öllu því sem ég get. Mig
langar til að halda áfram að sinna
skáldskapnum og um leið kann
að vera að skrif á öðrum sviðum
minnki að sama skapi.“
Þú kemur úr mjög listrænu um-
hverfi, ert sonur listamanns, Guð-
mundar frá Miðdal. Hafði um-
hverfið mikil áhrif á þig?
„Móðir mín, Lýdía Pálsdóttir
var alveg jafn miídll listamaður
og faðir minn. Vissulega höfðu
þau áhrif á mig en umhverfið í
kringum þetta heimili hafði enn
meiri áhrif. Mamma var þýsk og
tengsl foreldra minna við lista-
menn, erlenda jafnt sem innlenda,
voru griðarmikil. Heimilið líktist
mest umferðarmiðstöð. Fólk úr
listalífinu og hinu akademíska
umhverfi var heimagangar. Þetta
er langur nafnalisti. Ég man til
dæmis vel eftir Kjarval, þessum
dimmraddaða, hvasseyga og sér-
kennilega manni sem talaði við
börn eins og barn og við fullorðna
eins og skáld. Ég nota hann i þess-
ari nýju skáldsögu þar sem hann
kemur fram sem áhrifavaldur i lífi
drengs sem er alls ekki ég.
Ég held að allir þessir listamenn
sem ég umgengst að einhverju
leyti sem barn og unglingur hafi
ekki haft minni áhrif en pabbi sem
var sífellt málandi og skrifandi
eða mamma sem vann í leirnum.
Þetta návigi við listamenn sýndi
mér fram á hversu fjölbreytt lifið
er og hvað það er gaman ef menn
geta notað það sem er í kollinum á
þeim til að skapa.“
Dramatísk fjölskyidusaga
Fjölskyldusaga þín er mjög sérstöí:
þvífaðir þinn var tvígiftur og kon-
urnar voru mæðgur. Segðu mérfrá
þessu fjölskyldudrama.
„Einu sinni þótti þessi fjölskyldu-
saga mjög merkileg því pabbi gift-
ist ömmu minni, skildi svo við
hana og giftist mömmu minni sem
hafði verið stjúpdóttir hans um
tima og þau eignuðust fimm börn.
Hann átti síðan soninn Erró með
þriðju konunni en ekki er nema
mánuður á milli elsta bróður mins
og Erró. Ég held að pabbi hafi
aldrei almennilega vitað hverja
af þessum þremur konum hann
vildi í raun og veru. Þetta hefur ör-
ugglega verið erfitt fyrir mömmu
en hefur aldrei verið viðkvæmt
mál fyrir okkur krökkunum sem
eigum mjög gott samband við
Erró.“
Gátu amma þín og amma átt eðli-
leg samskipti eftir að hafa elskað
sama manninn?
„Já, í stórum dráttum áttu þær
góð samskipti. Ég heyrði þær
sjaldan deila en innst inni held ég
að þetta hafi verið þeim erfitt.
Amma veitti pabba ekki skilnað
fyrr en seint og um síðir. Enginn
veit af hverju. Pabbi og mamma
eignuðust því flest börn sín utan
hjónabands. Amma bjó að mestu
leyti á heimili foreldra minna og
þessiþrihyrningur: pabbi, mamma,
amma, gekk furðanlega vel. Amma
hafði komið hingað frá Þýska-
landi og fór aldrei þangað aftur.
Hún hafði að engu að hverfa, var
ómenntuð og fjölskyldan í Þýska-
landi var ekki stór. Það vorum við
krakkarnir sem urðum til þess að
hún fann tilgang i lífinu. Heimilið
var stórt og mamma og pabbi voru
eins og þeytispjöld út um allt: út í
heim, uppi á hálendi og út um allt
land. Amma sá að miklu leyti um
uppeldið, kunni vel á börn og var
mjög góð við okkur. Mér fannst
hún mjög merkileg kona. Hún var
dönnuð og glæsileg, mikil heims-
manneskja og vel að sér.
Ég held að mamma hafi verið
beisk út í lífið að vissu leyti. Hún
missti pabba snemma, var rétt
fimmtug þegar hann dó, 67 ára
gamall. Hún giftist aldrei aftur og
náði kannski aldrei almennilega
fótfestu eftir lát hans. Þegar hún
lést árið 2000 fór ég að garfa í fjöl-
skyldumálum hennar. Mamma
vissi aldrei neitt um föður sinn,
nema þá nafn hans. Hún var skyndi-
barn því móðir hennar og faðir tóku
aldrei saman. Hann giftist seinna
og móðir mín hafði óljósan pata af
því. Við konan mín hófum leit að
afa. Um tíma töldum við víst að
hann hefði farist í stríðinu en svo
var ekki og fyrir röð af tilviljunum
fundum við hann loks. Það sem
merkilegra er að hann átti dóttur
þannig að mamma átti hálfsystur
sem hún vissi ekki af. Sú kona er
á lífi. Þessa dramatísku sögu alla
og sögu þessa huldumanns, sem er
doktor í efnafræði, ætla ég mér ein-
hvern tíma að segja.“
Vil ekki í pólitík
Hvernig er að vera með stórstjörnu
{fjölskyldunni eins ogErró.
„Erró hefur skapað sér nafn úti
í heimi og hefur búið þar frá því
hann var tvítugur. Tengsl hans
hingað heim eru sterk en þau
eru ekki tíð eða uppáþrengjandi
á nokkurn hátt. Við fjölskyldan
verðum ekkert vör við hann sem
“ Stóífinn sem vejf með 6arninu ”
JÓÍapa^averð á stóímeð sCá og 6óCstri
Cr. 18.900. 6 Citir. stóCCkr. 13.900.
m
A L L T F Y R I R IðRNIN
waiWBHiiiiifi
STOKKE
Msmm
www.stokke.com
Húsgagnahöllinni, Bíldshöfða 20, Sími 552 2522, www.fifa.is