blaðið - 12.07.2007, Page 16

16
FIMMTUDAGUR 12, JULI 2007
blaðið
blaði
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
ÓlafurÞ.Stephensen
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
ÞrösturEmilsson
Elín Albertsdóttir
Þegnar undir
eftirliti
1 fréttatíma Stöðar 2, síðastliðið þriðjudagskvöld, var frétt um að „Víneftir-
litið“ hefði gengið á milli veitingastaða Reykjavíkur í góðviðrinu og talið borð
og stóla utandyra. Víða voru þar fleiri borð og stólar en leyfi hafði verið gefið
fyrir og fulltrúar Vineftirlitsins veittu þeim veitingahúseigendum sem þannig
höfðu brotið reglur áminningu.
Þessi litla frétt Stöðvar i vekur margar spurningar. Skyndilega dúkkar upp
apparat sem kallast „Víneftirlitið" og varla nokkur maður hefur heyrt um.
Gott væri fyrir þegna landsins að vita hvaða hlutverk það eftirlit hefur annað
en að senda starfsmenn sína í spássitúra á sumardögum til að telja húsgögn
utandyra.
Á heimasíðu sinni fjallar Össur Skarphéðinsson iðnaðarráðherra um þessa
frétt sem honum hefur greinilega ofboðið. Hann talar um ofstjórnunarþjóðfé-
lag og segir: „Það má ekkert i þessu landi!“ Það er greinilega Hf og skap í iðnað-
arráðherranum og hann kann að koma orðum að hlutunum.
Það hefur lengi verið plagsiður hér á landi að setja alls kyns lög og reglur til
að hefta svigrúm einstaklinganna. Bjór var bannaður hér á landi, vín mátti
ekki kaupa á veitingahúsum nema á áícveðnum tímum og ofurtollar voru settir
á bækur, geisladiska og rafmagnstæki og þess var einnig vandlega gætt að það
væri nokkrum erfiðleikum háð fyrir venjulegt fólk að komast til útlanda.
Ríkisvaldið á íslandi hefur lengi staðið fast á þvi að það verði að hafa vit
fyrir þegnunum og gæta þess vandlega að þeim líði ekki alltof vel. Hvenær
kviknaði eiginlega þessi hugmynd um stjórnun sem byggir á forræðishyggju
og af hverju er hún enn við lýði í íslensku þjóðfélagi sem á tyllidögum er sagt
að sé nútímavætt? Það hlýtur að vera hlutverk ríkisvaldsins að gæta að hag
þegnanna og auðvelda þeim lífið fremur en að gera það erfiðara.
Hvaða hætta stafar af því að þrettán borð séu úti við fyrir framan veitinga-
hús í staðinn fyrir þau fimm sem svokallað „Víneftirlif ‘ hefur gefið leyfi fyrir?
Það hlýtur að vera hlutverk veitingahúsaeigenda að meta þörfina og hafa þá til
hliðsjónar eftirspurn og rými utandyra. Það ætti ekki að þurfa sérstaka mæl-
ingamenn ríkisins til að ákveða slíkt.
Einhverjir yppa kannski öxlum og segja að hér sé smámál á ferð en vita-
skuld er ekki svo. Þegar fólk getur ekki lengur setið fyrir utan veitingastaði
í sólskininu af því reglur meina því það þá hlýtur að vera kominn tími til að
staldra við og hugsa málið upp á nýtt.
Iðnaðarráðherra segir í áðurnefndum pistli sínum: „Sæi forsjónin til þess
að Víneftirlit Reykvíkinga flyttist undir iðnaðarráðuneytið tel ég einsýnt að
umboð þess yrði skert þannig að það næði ekki til að ryðja gangstéttir borgar-
innar af lífsglöðum Reykvíkingum í sumarleyfi og sól.“
Hér með er lagt til að sé á annað borð nauðsynlegt að reka Víneftirlitið þá
verði það flutt undir iðnaðarráðherra - og það með hraði.
Kolbrún Bergþórsdóttir
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegísmóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Simbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@biadid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
velkocDiN í söquseTRiDi
Jt*

T f f
ílmm
viö Tökum vel k cnón uesiuoi!
NJÁLUERINDI
Laugardag14.júlí
Guðni Ágúst talar um
Flosa Þórðarson
JNFORMATION SOGUSETRIÐ
Nú ct uppfý*am}aþ}onust4 fyrir fcnVimcnn
"! húsa. Sigusetrinu v.ð 1 lifðarvegi Opið alla daga í sumar ki. 9-19
ÍMI.487-S781 CSM 895-9160 NtTMijaía@nj'ala,is VEFUR: www.njafa.i
Aðgerðir byggðar á
staðreyndum
Jafn yndislegur árstími sem sum-
arið alla jafna er setja fréttir af alvar-
legum síysum í umferðinni ljótan
blett á fallega sumardaga. Slysin eru
aldrei fleiri en á sumrin enda þorri
þjóðarinnar á faraldsfæti og um-
ferðin oft þung.
Ungir ökumenn eru hlutfallslega
í miklum meirihluta þeirra öku-
manna sem eiga aðild að óhöppum
og slysum í umferðinni. Rannsóknir
á umferðarslysum hafa sýnt að or-
saka slysanna er helst að leita hjá öku-
mönnunum sjálfum. Einnig hefur
verið sýnt fram á að aukinni reynslu
í umferðinni fylgir lægri óhappa-
tíðni. Auknum þroska og hærri aldri
fylgir einnig minni tilhneiging til
að sækja í áhættusama iðkun líkt og
hraðakstur eða ölvunarakstur. Nán-
ari upplýsingar um samspil þessara
þátta er að finna í rannsókn sem
gerð var meðal framhaldsskólanema
á Islandi árið 2004 fyrir Rannsóknar-
nefnd umferðarslysa.
Það er því ekki að undra að um-
ræða um öryggi í umferðinni annars
vegar og áhættuhegðun ungs fólks
hins vegar hefur gjarnan verið sam-
tvinnuð. Til skamms tíma hefur
þeirri aðferð helst verið beitt hér á
landi að ná til þessara ungmenna í
gegnum auglýsingar, gjarnan mjög
dramatískar og myndrænar, þar
sem þau eru hvött til þess að sýna
aðgát í umferðinni, fara að reglum
og almennt sýna góða hegðun undir
stýri. Með öðrum orðum, leitast
hefur verið við að ná til þessa hóps
og reyna að breyta viðhorfum hans
með skilaboðum sem hafa náð yfir
allan skalann, verið upplýsingagef-
andi og höfðað til skynsemi upp í
að vera sjokkerandi mynd af þeim
óhugnaði sem alvarleg slys hafa í för
með sér.
Hanna Katrín Friðriksdóttir
Áherslubreyting í baráttunni
Undanfarið hefur mátt sjá merki
áherslubreytingar í baráttunni gegn
umferðarslysum. Löggæslan hefur
verið efld og unnið er eftir stefnu-
mótun sem byggð er á rannsóknum
á því hvað skiptir máli í baráttunni
gegn umferðarslysunum. 1 kjölfarið
virðist áherslan einkum á tvennt:
aukið eftirlit á vegum og greiningu
á þeim ökumönnum sem valda
slysunum.
Aukið eftirlit hefur skilað sér í
því að skráðum hraðakstursbrotum
hefur fjölgað um 20% á milli ára,
mun meira á höfuðborgarsvæðinu
en landsbyggðinni. Munurinn er
skýrður með aukningu í afköstum
hraðamyndavéla á höfuðborgar-
svæðinu auk þess sem sameining
lögregluembætta á höfuðborgar-
svæðinu hefur þar verið til góðs. Á
sama tíma hefur dauðaslysum í
umferðinni fækkað til muna og það
er eftirtektarvert að alvarlegum um-
ferðarslysum áhöfuðborgarsvæðinu
fækkar á sama tíma og þeim fjölgar
á landsbyggðinni.
Eftirlit í umferðinni og tilheyr-
andi viðurlög við umferðalaga-
brotum hafa áhrif. Ekki síður mik-
ilvægt starf er unnið þegar kemur
að greiningu á þeim ökumönnum
sem valdir eru að slysunum. Þegar
upplýsingar um hegðunarmynstur
þessa hóps liggja fyrir, byggðar á
ítarlegum rannsóknum, er hægt að
beina athyglinni að því að breyta
þeirri hættulegu hegðun þessa
hóps sem leiðir til þess að það er
á stundum eins og að taka þátt í
rússneskri rúllettu að bregða sér
bæjarleið á bíl. Með fullri virðingu
fyrir auglýsingaherferðum sem
geta oft og tíðum skilað góðum
tímabundnum árangri í viðhorfi til
ákveðinna mála og málaflokka þarf
að fara dýpra ofan í saumana hér og
móta markvissa stefnu sem byggir á
haldgóðum rannsóknum.
Klárlega þarf viðhorf ökumanna
til akstursins að vera í lagi. En það
er hægt að ganga út frá því að öku-
menn vilji almennt ekki lenda i um-
ferðarslysi frekar en þeir vilji valda
umferðarslysi. Samt gerist það.
Rannsóknir sýna að slysavaldar
eru yfirleitt ökumenn sjálfir með
hegðun sinni. Þeirri hegðun þarf að
breyta.
Höfundur er aöstoðarmaður
heilbrigðisráðherra
KLIPPT 0G SK0RIÐ
Nauðung nektardansar-
ans var ófalin í viðtali
Sölva Tryggvasonar
við mæðgur frá
Úkraínu í Islandi
í dag. Móðirin
sagðist stunda
dansinn tekn-
anna vegna. Hún
þakkaði Geira
á Goldfinger og
eiginkonu hans fyrir að gera sér
kleift að hitta dóttur sína á um
níu mánaða fresti. Áður hafi hún
starfað sem læknir á sjúkrabíl
heima fyrir. Þau ræddu um það
hvernig lífið er ekki alltaf eins og
best verður á kosið. „Stundum er
það ekki það sem ég vil fyrir mig
heldur frekar það sem hentar
fjölskyldu minni,“ sagði móðirin
og Sölvi sneri sér að dótturinni.
„Ég bara loka augunum fyrir
því sem mamma gerir og held
áfram,“ svaraði hún og brotnaði
niður. Saman grétu þær mæðgur
yfir örlögum sínum í íslensku
sjónvarpi.
Fréttamiðillinn Eyjan staldr-
aði við úttekt Blaðsins á
ríkisstjórnar-
samstarfi Samfylk-
ingar og Sjálfstæð-
isflokks. „1 hverri
viku semliðin er
hefur komið upp á
yfirborðið opinber
ágreiningur innan
ríkisstjórnarinnar,“
rita Eyjunnar
menn og bæta
við: „Þetta eru
líklega álíka mörg
ágreiningsmál og
urðu opinber milli flokkanna
sem mynduðu síðustu ríkisstjórn
gjörvallt síðasta kjörtímabil en í
því samstarfi virtust menn telja
mikilvægt að fara ekki inn á
pólitískt yfirráðasvæði samstarfs-
manna sinna og höfðu skoðanir
sínar einatt fyrir sjálfa sig þótt
eftir þeim væri kallað.“
gag@bladid.net