Fréttablaðið - 24.02.2012, Side 17
FÖSTUDAGUR 24. febrúar 2012
Stjórnarskrá Íslands verður ekki breytt nema með sam-
þykki tveggja þinga með kosn-
ingum á milli. Það vald verður
að óbreyttu ekki framselt annað.
Né heldur er hægt að framselja
ábyrgðina af því að vandað sé
til verksins, þótt þingið kunni að
langa til þess.
„Í ljósi þeirrar kröfu sem uppi
er í samfélaginu um lýðræðisum-
bætur og þess litla trausts sem
ríkir gagnvart Alþingi telja flutn-
ingsmenn brýnt að almenningur
fái að láta í ljós álit sitt í ráðgef-
andi þjóðaratkvæðagreiðslu áður
en Alþingi tekur frumvarpið til
efnislegrar meðferðar.“
Ofangreindur texti er kominn
úr greinargerð með upprunalegri
þingsályktunartillögu Þórs Saari
og fleiri þingmanna, þ.m.t. nokk-
urra stjórnarþingmanna um með-
ferð á tillögum stjórnlagaráðs.
Það ber auðvitað vott um ferskt
raunsæi að þingið telji sig sjálft
svo óvinsælt að það telji sig vart
geta unnið vinnu sína. En það að
Alþingi upplifi eigin vinsældir
lágt gefur því ekki heimild til að
afsala sér valdi. Telji þingið sig
sannarlega það rúið trausti að
það geti ekki unnið vinnu sína á
það að pakka saman og boða til
kosninga.
Í skilabréfi stjórnlagaráðs buð-
ust fulltrúar ráðsins til að koma
aftur að málinu ef fram kæmu
hugmyndir um breytingar á
frumvarpi þess. Nú hefur Alþingi
haft frumvarpið á borði sínu í
hálft ár, en virðist ekki hafa tekið
málið til neinnar raunverulegrar
skoðunar. Það liggur hvorki fyrir
faglegt mat þingsins á tillögun-
um né pólitísk afstaða til þeirra.
Engar hugmyndir um breytingar
á tillögunum liggja fyrir.
Kannski mun eitthvað birtast um
helgina en það mun þá varla vera
nokkuð sem hlotið hefur mikla
mikla umræðu í þinginu. Vega-
nesti sem lítið gagn er að.
Margir sem eru sammála því
að þingið hefði mátt vinna vinnu
sína betur segja samt: „Jæja, en
þó svo einhver annar hafi klúðr-
að málum, þýðir þá nokkuð að
hlaupast frá verkinu?“ Þegar svo
er talað er stundum látið eins og
þessi tilhögun mála hafi verið
ákveðin af erlendu herliði. Og
enginn, hvorki í stjórnlagaráði
né annars staðar, hafi nokkru
um hana ráðið. Því fer auðvitað
fjarri.
Margir stjórnlagaráðsliða
standa stjórnarflokkunum nærri.
Þá hefur Hreyfingin/Breiðfylk-
ingin gnótt fulltrúa þar líka og er
að öllum líkindum einn stærsti
„þingflokkur“ innan stjórnlaga-
ráðs. Margir innan þess hóps
höfðu þá áður lýst þeirri skoðun
að setja ætti frumvarpið beint
í þjóðaratkvæði, án breytinga
eða frekari lögfræðilegrar yfir-
legu. Þeirri staðreynd að stjórn-
lagaráðið hafi orðið einróma í
afgreiðslu sinni var stundum
beitt á þann veg að engar breyt-
ingar mætti gera á frumvarpinu.
Veikur andvaralaus stjórnar-
meirihluti virðist hafa fallist
á þetta og skilað málinu út úr
þinginu án þess að hafa skoðað
málið eða myndað sér á því skoð-
un. Þegar svo ber undir ættu þeir
sem bera hag verkefnisins fyrir
brjósti að beina gagnrýni sinni
að þingmeirihlutanum en ekki
að þeim fulltrúum sem hafa látið
ýmislegt yfir sig ganga til að
vinna að framgangi þess, en telja
sig ekki lengur geta tekið ábyrgð
á því sem kemur út úr ferli sem
jafnilla er staðið að. Ferli, þar
sem reglurnar eru samdar að því
er virðist eftir því sem leikurinn
spilast.
Í tillögum stjórnlagaráðs er
margt gott að finna. Fjölmargt
annað hafði ég heilmiklar efa-
semdir um, en von mín var að
efnisleg yfirferð þingsins gæti
annaðhvort lagað ýmislegt af
því sem ég taldi betur mega fara
eða sannfært mig og aðra sem
efins voru um að áhyggjurnar
væru óþarfar. Án slíkrar fag-
legrar og efnislegrar yfirferðar
er verið að bjóða fólki í raun að
kjósa milli ófullbúins stjórnar-
skrárfrumvarps og þess að gera
engar breytingar. Samkvæmt
þingsályktunartillögunni á að
fara í efnislega vinnu eftir úrslit
atkvæðagreiðslunnar. Ég skil
ekki þá hugmyndafræði: Kjósa
fyrst og hugsa svo?
Einhverjir hafa skorað á mig að
taka sæti í stjórnlagaráði þegar
það hittist í mars. Ég er með
áskorun á móti. Ég skora á þingið
að falla frá hugmyndum um ráð-
gefandi þjóðaratkvæði í sumar,
rýna þess í stað efnislega í til-
lögurnar og móta sér afstöðu til
þeirra. Þing sem treystir sér ekki
til þess mun hvort sem er ekki
breyta stjórnarskrá.
Pawel Bartoszek
stærðfræðingur
Í DAG
Þingið sem treysti sér ekki
Það liggur hvorki fyrir faglegt mat þings-
ins á tillögunum né pólitísk afstaða til
þeirra. Engar hugmyndir um breytingar á
tillögunum liggja fyrir. Kannski mun eitthvað birtast
um helgina en það mun þá varla vera nokkuð sem
hlotið hefur mikla umræðu í þinginu.
Nýtum visku
og hæfileika kvenna
Árið 2011 var merkisár hjá landsnefnd UN Women á
Íslandi. Þetta var fyrsta starfs-
ár UN Women á Íslandi, þar sem
UNIFEM varð að UN Women
um áramótin 2010-2011. Þá var
ákveðið að halda fjáröflunar- og
vitundarvakningarviku í annað
sinn, svokallaða „Fiðrildaviku“,
sem tókst með glæsibrag. Einn-
ig framleiddi landsnefndin sér-
stakar UN Women töskur með
dyggri aðstoð hönnuðanna Kötlu
Rósar Völudóttur og Ragnars
Más Nikulássonar, sem vöktu
mikla athygli og hreinlega fuku
út. Í lok árs 2011 gat UN Women
á Íslandi með stolti aukið fram-
lag sitt til verkefna víða um heim
um 140% frá fyrra ári.
Ég vil fyrir hönd stjórnar UN
Women á Íslandi þakka öllum
þeim sjálfboðaliðum sem lögðu
hönd á plóginn og gáfu vinnu
sína til þessa þarfa málefnis.
Fyrir frjáls félagasamtök með
takmarkaða yfirbyggingu er
þátttaka sjálfboðaliða lykilatriði
til þess að ná árangri. Með þenn-
an stóra og góða hóp styrktarað-
ila getum við áorkað miklu og
hvet ég alla stuðningsaðila til að
vera virkir þátttakendur í starf-
inu á komandi árum. Einnig vil
ég þakka þeim fjölmörgu fyrir-
tækjum sem lögðu okkur lið á
árinu, bæði með fjárframlögum
og vinnuframlagi.
Félagsmönnum í landsnefnd
UN Women á Íslandi og mán-
aðarlegum styrktaraðilum í
„Systralaginu“ svonefnda hefur
fjölgað umtalsvert undanfar-
ið ár og gleður það okkur mjög.
Það er greinilegt að almenning-
ur lætur sig málefni kvenna um
allan heim varða og er tilbúinn
að leggja jafnréttisbaráttunni
lið, jafnvel þótt víða kreppi að.
Mikið hefur áunnist á undan-
förnum árum fyrir tilstuðlan UN
Women. Engu að síður eru verk-
efni framtíðarinnar ærin.
Meginmarkmið UN Women
á Ísland eru að vera málsvari
kvenna í þróunarlöndum og á
átakasvæðum, kynna og efla
áhuga almennings á starfsemi
UN Women, þrýsta á stjórn-
völd að aðhafast í málefnum er
varða jafnan rétt kynjanna og
síðast en ekki síst að afla fjár-
framlaga til að styrkja verkefni
þar sem vandamálin eru stærst.
UN Women á Íslandi mun halda
áfram af fullum krafti að sinna
þessu mikilvæga hlutverki sínu
og veita konum um allan heim
byr undir báða vængi til að eygja
von um að brjótast út úr aðstæð-
um fátæktar, sjúkdóma, ofbeld-
is og óréttlætis. Við hvetjum alla
sem láta sig málefnið varða til að
taka þátt í því starfi með okkur.
Ég læt Michelle Bachelet,
framkvæmdastýru UN Women,
eiga lokaorðin: „Við köllum
eftir dyggum stuðningi við að
efla mátt kvenna og jafnrétti
kynjanna. Á þessum tímum
óvissu og örbirgðar megum
við ekki láta niðurskurð bitna
á framförum kvenréttinda. Við
þurfum ekki aðeins að halda
því í horfinu sem áunnist hefur,
heldur halda áfram að taka fram-
förum. Með auknum kröfum um
réttlæti, pólitískum breyting-
um og kosningum í nánd höfum
við tækifæri til að opna dyrnar
fyrir konur. Við höfum ekki leng-
ur efni á að halda konum niðri,
við þurfum á visku og hæfileik-
um kvenna að halda í heiminum,
sama hvort um er að ræða fæðu-
öryggi, efnahagslegar framfarir,
heilsu eða frið og öryggi.
UN Women
Regína
Bjarnadóttir
formaður UN Women
á Íslandi
Ég vil fyrir hönd stjórnar UN Women
á Íslandi þakka öllum þeim sjálfboða-
liðum sem lögðu hönd á plóginn og
gáfu vinnu sína til þessa þarfa málefnis. Fyrir frjáls
félagasamtök með takmarkaða yfirbyggingu er þátt-
taka sjálfboðaliða lykilatriði til þess að ná árangri.