Fréttablaðið - 03.11.2012, Blaðsíða 80

3. nóvember 2012 LAUGARDAGUR56
menning@frettabladid.is
Sigurbjörg Þrastardóttir
ljóðskáld hefur sent frá
sér skáldsöguna Stekk. Þar
glímir ung kona, Alexandra
Flask, við ómótstæðilega
löngun til að stökkva fram
af svölum íbúðar sinnar í
Barcelona. Hvernig dett-
ur skáldum slíkt söguefni í
hug?
Aðalpersónan, Alexandra, segir
sögu sína í fyrstu persónu í bókinni
þannig að við sjáum hlutina einung-
is með hennar augum. Hvernig kona
er hún utan frá séð? „Hún er dálít-
ið sérstök og hefur sínar eigin hug-
myndir um lífið. Er hálf rótlaus en
samt er ekki hægt að segja að hún
sé beinlínis að leita að sínum stað í
tilverunni. Hún er ekki mjög skipu-
lögð og lætur bara ráðast hvað hún
gerir þann daginn, er dálítið hvat-
vís. Kannski á hún svolítið bágt, en
mér finnst hún mjög skemmtileg.
Viðhorf hennar eru hressileg og
öðruvísi.“
Að refsa sér sjálfur
Þessi árátta hennar að skemma lík-
amann, um hvað snýst hún?
„Sú árátta snýst auðvitað um
ýmislegt hjá fólki. En þetta er bara
saga Alexöndru og fjallar um það
hvernig hún hefur hagað sínu lífi.
Hún er ekkert sérlega ánægð með
ýmislegt úr foríðinni. Það snýst
ekki um það að henni hafi verið
gerður einhver miski heldur hefur
hún sjálf ekki verið til fyrirmynd-
ar og vill refsa sér fyrir það. Það
er held ég frekar óalgengt að fólk
taki af skarið með það, sérstak-
lega þar sem ekki er um bein lög-
brot að ræða heldur siðferðissyndir
sem fólk burðast oft með á samvisk-
unni út lífið. Alexandra vill losna
við sektarbyrðina með því að refsa
líkamanum en það er algjörlega
bundið hennar viðhorfum og henn-
ar sögu. Svo má auðvitað lesa þetta
á öðru plani ef fólk vill og horfa
þá til áherslunnar sem er á líkam-
ann í okkar samfélagi. Hvað hann
er dáður og dýrkaður, hversu mikil
áhersla er lögð á að allir séu eins og
líti vel út og allt íþróttaafrekaæðið.
Það er svo óskaplega margt í sam-
félaginu sem snýst í kringum lík-
amann. En það eru ekkert allir sem
hafa líkama sem hægt er að móta og
þjálfa og gera alla þessa hluti við.
Sumir fæðast með líkamann lask-
aðan, sumir lenda í slysum og það er
ýmislegt sem getur komið í veg fyrir
þessa líkamsræktun. Það má held-
ur alls ekki gera líkamanum eitt-
hvað slæmt, maður á alltaf að passa
það að gera honum gott. Maður á að
fara í megrun, í lýtaaðgerðir, út að
hlaupa, maður á að gera svo margt
fyrir líkamann. Alexandra hins
vegar íhugar að stökkva fram af
svölum, ekki til að farga sér, held-
ur til að dæma líkamann úr leik. Að
einhverju leyti er þessi frásögn leið
til að velta því fyrir sér hvað gerist
ef líkaminn dettur út úr jöfnunni.“
Ekki hluti af erótísku bylgjunni
Það er töluvert um erótískar lýsing-
ar í bókinni, ertu kominn inn á eró-
tísku bylgjuna?
„Nei, guð minn góður, ég hafði
nú ekki einu sinni áttað mig á þeim
tengslum. Það er hins vegar eigin-
lega óhjákvæmilegt þegar maður
fjallar um líkamann að erótíkin
blandist inn í. Þessi bók fjallar um
fólk með líkama og hvernig það
reynir að losna við ofurvald hans.
Ég er þarna til dæmis að skrifa um
platónskt samband sem gengur út
á það að afneita hvötum líkamans,
og hins vegar hvernig fólk stend-
ur í líkamlegum samskiptum við
aðra án þess að vera heilt í því. Er
að skoða hvað maður upplifir. Það
þarf nefnilega ekkert að vera hefð-
bundið kynlíf sem fólki finnst eftir-
minnilegast heldur alls konar aðrir
hlutir, bæði líkamlegir og andlegir.
Og það var ekki þannig að ég sæi 50
gráa skugga auglýsta og ákvæði að
skrifa kynlífslýsingar inn í söguna.“
Hin góða alþjóðavæðing
Sögusvið síðustu skáldsögu þinnar,
Sólar sögu, var Bologna og í Stekk er
sögusviðið Barcelona. Hvers vegna
velurðu að skrifa um útlönd?
„Ég veit það eiginlega ekki. Hef
reyndar verið mikið í útlöndum
bara ein á ferð og labbandi. Ég
held að þannig upplifi maður ein-
hvern veginn allt. Enginn talar við
mann, enginn truflar mann, maður
bara tekur inn allt í umhverfinu og
meltir það. Einhvern veginn hefur
viljað þannig til að þessar upplif-
anir hafa orðið að sögum, já og auð-
vitað ljóðum líka. Í Bologna var
það reyndar borgin sjálf sem var
meginstefið í sögunni en í þessari
bók er fókusinn meira á fólkið og
aðstæður þess.“
Það hefur verið tilhneiging í
íslenskum skáldsögum undan-
farin ár að sögusviðið sé erlendis.
Kanntu skýringu á því?
„Ég held að það skapist bara af
auknum ferðalögum og sjálfstæði
fólks. Bæði fjárhagslegu sjálf-
stæði, sem reyndar hefur svo aftur
skroppið saman undanfarið, en líka
með auknu framboði af lággjalda-
flugferðum, þannig að Íslendingar
hafa verið mikið á ferð og flugi og
dvelja gjarnan svo lengi á hverjum
stað að það skapast grundvöllur til
að skrifa eitthvað um hann af viti.
Þetta er hin góða alþjóðavæðing.“
Hefur þú búið í Barcelona?
„Ja, ég fluttist ekki búferlum
þangað beinlínis, en ég hef verið
þar mánuðum saman oftar en einu
sinni sem gestur. Hef eignast þar
mjög góða vini og finnst Katalónar
yfirhöfuð frábært fólk.“
Skáldsögur eru vesen
Það eru tíu ár síðan hin skáldsag-
an þín, Sólar saga, kom út. Verður
jafnlöng bið eftir næstu skáldsögu?
„Eftir að Sólar saga kom út var
ég harðákveðin í að skrifa aldrei
aðra skáldsögu. Og er það eiginlega
núna líka. Þetta er svo mikið vesen.
Miðað við ljóðin er þetta svo mikið
að hafa yfirsýn yfir. Kannski venst
þetta samt og mér finnst ég reynd-
ar hafa lært mikið af þessari vinnu.
Og þó ég segi núna „aldrei aftur“
verð ég örugglega búin að gleyma
því í febrúar. Ég á aðra hálfklár-
aða skáldsögu sem verður bara að
koma í ljós hvort ég hef kjark til
þess að klára.“ fridrikab@frettabladid.is
Hvað gerist ef líkaminn
er tekinn úr jöfnunni?
TÍU ÁR Eftir að Sólar saga kom út fyrir
tíu árum var Sigurbjörg harðákveðin í
að skrifa aldrei aftur skáldsögu. Hún
segist vera sama sinnis núna en verði
áreiðanlega búin að gleyma því áður
en langt um líður.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Laugardagur til lista
Arion banki býður upp á fyrirlestur Markúsar
Þórs Andréssonar, um myndlistarmanninn
Helga Þórsson. Fyrirlesturinn er haldinn í
ráðstefnusal Arion banka, Borgartúni 19 í dag,
laugardag kl. 13.30.
Jafnframt verður opnuð sýning á verkum Helga
í Borgartúni 19.
Allir velkomnir - Arion banki.
Þau voru ljós á leiðum okkar
Tónlistardagskrá við kertaljós
í minningu ástvina

Aðgangur er ókeypis og fólki frjálst að koma og fara að vild.
Friðarkerti Hjálparstarfs kirkjunnar eru til sölu við Fossvogskirkju.
Kópavogskirkjugarður, Hólavallagarður og Gufuneskirkjugarður eru opnir að venju.
Reykjavíkurprófastsdæmi og
Kirkjugarðar prófastsdæmanna
Dagur myndlistar
Myndlistarmenn SÍM bjóða landsmenn velkomna á
vinnustofur sínar um land allt

í dag laugardaginn 3. nóvember kl. 14:00-17:00 í
Reykjavík, Kópavogi, Garðabæ, Hafnarfirði, Mosfellsbæ, Keflavík,
Seltjarnarnesi, Eyjafjarðarsveit, Hveragerði,
Stöðvarfirði, Seyðisfirði, Egilstöðum, Akureyri, Ísafirði.
Sjá kort og nánari upplýsingar á www.dagurmyndlistar.is