Fréttatíminn - 29.10.2010, Page 38

Veturinn fram undan verður erfiður fyrir
margar fjölskyldur. Engin ástæða er til að
efast um það. Í lífskjararannsókn Hag-
stofu Íslands, sem birtist síðasta vor, kom
fram að heimilum í landinu gekk heldur
skár að láta enda ná saman árið 2009 held-
ur en 2004. Það er út af fyrir sig merkileg
tölfræði, en því miður má gera ráð fyrir að
heldur hafi sigið á ógæfuhliðina frá því sú
rannsókn var framkvæmd. Von er á niður-
stöðum lífskjararannsóknar Hagstofunnar
fyrir 2010 síðla í nóvember og hún verður
örugglega ekki uppörvandi.
Hagstofan birti í vikunni atvinnuleysis-
tölur frá þriðja ársfjórð-
ungi en þá voru 6,4 pró-
sent vinnufærra manna og
kvenna án vinnu. í tölum
Hagstofunnar má reyndar
sjá þá jákvæðu staðreynd
að atvinnustig á lands-
byggðinni er í raun og veru
sterkt. Þar er atvinnuleysi
3,6 prósent en á höfuð-
borgarsvæðinu er það 8
prósent.
Í heild voru að meðaltali 11.700 manns
án vinnu og í atvinnuleit á þessu tímabili.
Það eru margir einstaklingar en atvinnu-
ástandið er þó hlutfallslega mun betra hér
á landi en í fjölmörgum öðrum löndum
sem glíma einnig við mikla efnahagslega
erfiðleika.
Sú staðreynd er ákveðin vísbending
um að myndin af ástandinu í landinu er
ekki jafn kolsvört og hin almenna umræða
virðist benda til.
Getur verið að við höfum verið – og
séum enn – of upptekin við að tala um
hrun? Það er full ástæða til að staldra við
og velta því fyrir sér af hverju tónninn í
umræðunni er svona þrunginn svartsýni
og neikvæðni.
Við sem störfum við fjölmiðlana eigum
alveg örugglega stóran hlut þar að máli.
Í stétt blaða- og fréttamanna virðist vera
almennt ríkjandi ákveðin sektarkennd
yfir því að stéttin brást hlutverki sínu á
góðæristímanum. Og það með réttu. Það
skorti vissulega þéttari tök og gagnrýna
hugsun í umfjöllun um fjármálalíf lands-
ins. Þessi sektarkennd – ef kenningin er
rétt – virðist hins vegar brjótast út í því að
pendúllinn hafi sveiflast frá ofurjákvæðni í
garð fjármálageirans og athafnalífsins yfir
í algjöra neikvæðni, sem er jafn arfavitlaus
og vond fréttamennska og klappstýruhlut-
verkið var fyrir hrun.
Frá falli bankanna hefur fjöldi fyrir-
tækja horfið af markaði, eins og rækilega
hefur verið sagt frá, en hér og þar um
samfélagið hafa á sama tíma sprottið upp
fyrirtæki af ýmsum stærðum og gerðum
með nýjum störfum og tækifærum.
Þessir græðlingar hafa ekki hlotið verð-
skuldaða athygli. Það þarf ekki að setja
sig í sérstakar Pollíönnustellingar til þess
að átta sig á að við höfum ekki gott af
því að horfa á, lesa og heyra aðeins hið
neikvæða.
18% staðgreiðsla
Frá 1. janúar 2010 ber bönkum og öðrum fjármálastofnunum að reikna
og halda eftir 18% staðgreiðslu af vaxtatekjum og innleystum gengis­
hagnaði ársfjórðungslega. Sama gildir um arð sem greiddur er til eigenda
af eignarhlutum í félögum.
Athygli er vakin á breyttum reglum um skattalega meðferð á úthlut­
uðum arði sem fer umfram 20% af skattalegu bókfærðu eigin fé viðkom­
andi félags í lok viðmiðunartímans til þeirra sem skylt er að reikna sér
endurgjald vegna starfa í þágu félagsins.
Rafræn skil á fjármagnstekjuskatti
Nú er hægt að gera skil á fjármagnstekjuskatti á rafrænan hátt.
Farið er á þjónustusíðu ríkisskattstjóra, skattur.is, með kennitölu og aðallykli
eða skilalykli. Síðan er valið vefskil > staðgreiðsla fjármagnstekjuskatts
og opnast þá form útfyllingar. Fylgja þarf leiðbeiningum til enda og verður
þá til krafa í heimabanka gjaldanda. Hafi ekki verið um að ræða neinar skatt­
skyld ar greiðslur arðs og vaxtatekna á tímabilinu skal gera grein fyrir því.
Gjalddagar
Fjármagnstekjuskattur er 18% frá 1. janúar 2010.
Gjalddagar afdreginnar staðgreiðslu eru 20. apríl, 20. júlí og
20. október 2010 og 20. janúar 2011. Eindagi er 15 dögum síðar.
Gjalddagi afdreginnar staðgreiðslu fjármagnstekjuskatts
á þriðja ársfjórðungi 2010 er 20. okt. en eindagi er 4. nóv.
Fjármagnstekjuskattur
Tímabilið 1. júlí - 30. september
38 viðhorf Helgin 29.-31. október 2010
Nýsköpun eftir hrun
Í hlekkjum hugarfarsins
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri:
Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.
is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Miðopnu ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Jón Kaldal
kaldal@frettatiminn.is
Getur verið að við höfum verið – og séum enn – of upp-
tekin við að tala um hrun? Það er full ástæða til að staldra
við og velta því fyrir sér af hverju tónninn í umræðunni er
svona þrunginn svartsýni og neikvæðni.
V
Fært til bókar
Simmi kominn
Samkvæmt tilkynningu forseta Alþingis
tóku tveir aðalmenn sæti á ný á löggjaf-
arsamkundunni 25. október síðastliðinn.
Annar þeirra var Sigmundur Ernir Rún-
arsson Indíafari. Indlandsferð hans varð
tilefni nokkurrar umræðu en DV vakti at-
hygli á því að þingmaðurinn hefði tekið
sér hálfs mánaðar leyfi ellefu dögum eftir
að þing kom saman en áður en hann brá
sér af bæ hafi hann haldið eldræðu þar
sem hann hét því að vinna kröftuglega
gegn boðuðum niðurskurði heilbrigðis-
stofnana á landsbyggðinni. Gefið var í
skyn að takmarkaður tími ynnist til þess
í golfferð til Indlands. Nokkurra daga bið
verður samt á annarri eldræðu Simma
því kjördæmadagar hafa staðið alla þessa
viku og Norðurlandaráðsþing hér í Reykja-
vík kemur í veg fyrir hefðbundin þingstörf
lungann úr næstu viku. Tilefni Indlands-
ferðar þingmannsins var fimmtugsafmæli
góðvinar. Í bloggi sínu segist hann ekki
hafa staðist mátið þegar ferðin kom til
tals í byrjun árs.
Heil vinnuvika dugar varla
Svipan.is er orðin helsti umræðuvett-
vangur þeirra sem bjóða sig fram til stjór-
nlagaþings. Um miðja vikuna voru rúm-
lega 260 frambjóðendur af 523 komnir
á lista þar og umræður fjörugar. Reikn-
að er með að dómsmálaráðuneytið birti
nafnalista frambjóðenda á vefnum ekki
seinna en á miðvikudaginn í næstu viku og
bæklingur með kynningu á öllum verður
borinn í hús viku fyrir kosningarnar 27.
nóvember. Það er ekki seinna vænna því
vísir menn hafa reiknað út að gefi menn
sér fimm mínútur í að skoða baráttumál
hvers frambjóðanda tekur rúmlega vinnu-
viku að skoða alla, þ.e. nær 44 klukku-
stundir.
Verður leitað í smiðju Disneys?
Kjörstjórnir, forráðamenn sveitarfélaga
og ráðamenn í dómsmálaráðuneytinu
klóra sér í hausnum vegna framkvæmdar
stjórnlagaþingskosninganna. Eins og
fram kemur hjá Hjalta Zóphóníassyni
í Fréttatímanum í dag er reiknað með
að hver kjósandi verði 6-10 mínút-
ur að kjósa, að því gefnu að
sá hinn sami komi vel
undirbúinn til leiks, með talnarunurnar
klárar og niðurskrifaðar. Það er því hætt
við löngum biðröðum nema gripið verði
til ráða sem duga. Þeir sem heimsótt hafa
risavaxna skemmtigarða Disney-sam-
steypunnar þekkja langar biðraðir í vin-
sælustu tæki á álagstímum. Forráðamenn
garðanna merkja við á ákveðnum stöðum
að biðin sé hálftími, klukkutími eða tveir
tímar, svo dæmi séu tekin. Umboðsmenn
stjórnlagaþingskosninganna gætu tekið
þetta kerfi til fyrirmyndar. Kannski þarf
það ekki enda fljótlegt að telja í kosn-
ingabiðröðinni. Sjái menn tylft manna á
undan sér er biðin allt að tveimur tímum.
Spurningin er bara hvort biðlundin sé sú
sama eftir skráningu talnarunanna og að
komast í rússíbanana hjá Disney.
Örlög bróðurins
Furðustrandir, glæpasaga metsöluhöf-
undarins Arnaldar Indriðasonar, kemur
út á mánudaginn. Dyggir lesendur hans
bíða hennar spenntir enda kemur Er-
lendur aftur til leiks eftir að hafa verið
hvíldur í tveimur undanförnum bókum.
Rannsóknarlögreglumaðurinn þurrlyndi
er staddur á æskuslóðum sínum austur
á fjörðum, dvelur í tóftum eyðibýlisins
Bakkasels. Í vefauglýsingu er birtur kafli
úr bókinni þar sem Erlendur þvælist um
æskuþúfur með aldraðri refaskyttu sem
segir m.a.: „Maður finnur ótrúlega hluti í
tófugreni.“ Birting eyðibýliskaflans gefur
til kynna að þess megi vænta að upplýst
verði um afdrif bróður Erlendar sem varð
sem barn úti á þessum sömu slóðum. Sá
atburður hefur legið þungt á þessari
þekktustu sögupersónu síðari tíma, eins
og þráfald-
lega kem-
ur fram
í hug-
renn-
ingum
hennar.