Fréttatíminn - 29.10.2010, Blaðsíða 16

Meiri ást í lífið
Marta Einarsdóttir bjóst við að hitta mann og stofna með honum fjölskyldu. Þegar hinn eini sanni lét bíða eftir sér ákvað Marta
að taka málin í sínar hendur áður en það yrði of seint. Hún leitaði til ART Medica þar sem hún fór í tæknisæðingu til að verða ófrísk.
Sigríður Inga Sigurðardóttir ræddi við Mörtu um barneignir, fordóma og hamingjuna sem nýfædd dóttir hennar hefur í för með sér.
Margir ráð-
lögðu mér
að ættleiða
barn en ein-
hleypar kon-
ur geta það
ekki lengur.
É g fór í tæknisæðingu í fyrrahaust og varð ófrísk í framhaldi af því. Dóttir mín fæddist í júlí og er mikill gleðigjafi. Það var erfitt að taka ákvörðun um að fara
þessa leið til að eignast barn. Ég velti því fyrir mér fram og
til baka. Ég var dálítið smeyk og fann fyrir eigin fordómum.
Eins og margir var ég upptekin af því að fjölskylda saman-
stæði af manni, konu og barni, þótt einhleypar mæður með
börn séu rétt um fjórðungur allra fjölskyldna,“ segir Marta
um tildrög þess að hún ákvað að eignast barn með hjálp
læknavísindanna. „Ég íhugaði hvort það væri rangt gagn-
vart barninu að eignast það ein og án föður. En þetta hefur
verið yndislegt og ég er mjög ánægð með þessa ákvörðun.
Dóttir mín, Bebba Margrét, er lítið kraftaverk,“ segir Marta
brosandi.
Strax í upphafi fékk hún mikinn stuðning frá foreldrum
sínum, systkinum, vinum og ættingum. „Það kom mér
ánægjulega á óvart hversu jákvæðir allir hafa verið. Ég hef
ekki fundið fyrir fordómum eða neikvæðum viðbrögðum í
minn garð. Reyndar rakst ég eitt sinn á skrif á bloggsíðu hjá
kristnum manni sem fannst tæknisæðing mjög siðlaus og
á móti trúnni. Slík viðhorf eru til. Svo hef ég líka fengið að
heyra hvers vegna ég skellti mér ekki bara í bæinn og svæfi
hjá einhverjum gæja! En ég hef aðallega fengið hvatningu
og stuðning og mér fannst fólk bara ánægt með mig.“
Marta var mjög ung þegar hún flutti að heiman og hóf
sambúð. „Þá var ég ekki tilbúin að eignast barn því ég átti
eftir að gera svo margt. Mig langaði að mennta mig og
ferðast um heiminn. Ég hef alltaf haft mikla útþrá. Síðan
slitnaði upp úr sambandinu og ég fór til útlanda. Ég fór í
heimsreisu og var á flakki í nokkur ár, ásamt því að vera
í námi. Ég var því mjög upptekin af öðru en barneignum. Ég
sá fyrir mér að þegar ég hefði fengið útrás fyrir þessa ævin-
týraþörf myndi ég eignast fjölskyldu.“
Um tíma bjó hún á Íslandi og fannst þá að kominn væri
tími til að finna mann og stofna jafnvel fjölskyldu. „Ég fór
því að horfa í kringum mig. Ég prófaði meðal annars að fara
á einkamál.is, sem þá var nýkomið til sögunnar, og fór á
nokkur stefnumót. En ég kynntist ekki neinum manni sem
mig langaði til að vera með ævina á enda. Ég er samt enginn
karlahatari! Ég var að bíða eftir að hitta hinn eina sanna en
eftir á að hyggja fannst mér aldrei rétti tíminn til að eignast
barn. Þannig að í raun var ég ekki tilbúin í barneignir,“ rifjar
Marta upp.
Aldur og eftirsjá
Marta hélt síðan til Bretlands í frekara nám og settist á
skólabekk í þróunarfræðum. Eftir útskrift fékk hún styrk til
að hefja doktorsnám, sem hún og gerði. Það leiddi til þess
að hún flutti til Mósambík og hóf að vinna við þróunarstörf.
„Á tímabili hugleiddi ég hvort mig langaði kannski ekkert
að eignast börn. Mér óx líka í augum að vera ein með barn,“
útskýrir hún en það átti eftir að breytast. „Einn daginn áttaði
ég mig á því að mig langaði virkilega til að eignast barn. Það
gerðist þegar systir mín eignaðist barn og ég sá ástina á milli
hennar og barnsins. Ég vildi alls ekki missa af því að upplifa
slíkt ástarsamband. Ég vildi ekki eldast og sjá eftir því einn
daginn að hafa ekki eignast barn, og finnast ég hafa misst af
einhverju,“ segir Marta alvarleg í bragði.
,,Margir ráðlögðu mér að ættleiða barn en einhleypar kon-
ur geta það ekki lengur. Um tíma fengu einhleypar konur að
ættleiða börn frá Kína en því var breytt. Mig langaði líka til
að láta á það reyna hvort ég gæti orðið ófrísk og eignast mitt
eigið barn. En það eru auðvitað líffræðileg takmörk fyrir því
hversu lengi maður getur beðið eftir að það komi í ljós. Vin-
kona mín, sem er samkynhneigð, benti mér á að hægt væri
að fara í tæknisæðingu,” upplýsir Marta.
Hún leitaði eftir upplýsingum á netinu og kynnti sér hvað
fælist í tæknisæðingu og hvernig og hvar það væri gert.
„Þetta var árið 2006. Einhleypar konur máttu ekki fara í
tæknisæðingu á Íslandi en gátu t.d. farið til Danmerkur eða
Bretlands. Lögunum á Íslandi var síðan breytt þannig að
einhleypar konur gátu einnig notfært sér þessa aðferð. Mér
fannst Mósambík ekki rétti staðurinn til að fara í slíka með-
ferð og sló því á frest, m.a. vegna anna í vinnunni. Auk þess
er hætta á að veikjast af malaríu í Mósambík og ég óttaðist
að eitthvað gæti farið úrskeiðis. Ég áttaði mig samt ekki á
Marta og dóttir hennar Bebba
Margrét. Marta var orðin 42 ára
þegar hún ákvað að leita til tækni-
frjóvgunarstofunnar ART Medica
í fyrra. Bebba fæddist síðan nú í
sumar. Ljósmynd/Daníel Starrason
16 viðtal Helgin 29.-31. október 2010