Dagfari - 01.02.2000, Blaðsíða 11

á milli nema við svokallaða
friðargæslu í Kosovo. Síðla
sumars 1999 kom upp orðróm-
ur um að Rússar og Kínverjar
hyggðu á nánari samvinnu um
varnarmál og að Indverjar
kæmu/hugsanlega að því
samstarfi ásamt nokkrum fyrr-
verandi Sovétlýðveldum í
Mið-Asíu. Um þetta fjölluðu
meðal annars indversk blöð.
Bandaríkjamenn hafa uppi
áform um að koma sér upp
gagneldflaugakerfi og hafa í
því skyni farið fram á það við
Rússa að samningurinn um
bann við gagneldflaugakerfum
(Anti-Ballistic Missile (ABM)
Treaty) frá 1972 verði
endurskoðaður. Bandaríkja-
menn segjast þurfa á gagn-
flaugum að halda til að verjast
kjarnorkuógn frá „utangarðs-
ríkjum“ eins og Norður-Kóreu
og Irak en Rússar og Kínverjar
halda því fram að endurskoðun
samningsins gæti hleypt nýju
kjarnorkukapphlaupi af stað.
hinu fullvalda ríki æðra. Eins
og Noam Chomsky hefur eftir
Anthony Lake öryggisráðgjafa
þarf að tryggja í sessi sigur lýð-
ræðisins og hins frjálsa
markaðskerfis og þar leggja
Bandaríkjamenn mikið upp úr
forystuhlutverki sínu. Enn er
þó uppi margvísleg andstaða
við óheft veldi auðvaldsins og
enn hefur ekki tekist að
samþætta Rússland í hina
miklu festi heimsauðvaldins.
Kalt stríð fer því aftur
að brúa bilið milli hernaðar-
maskínunnar og lögreglu,
almannavarna og borgaralegra
björgunarsveita eins og við
höfum séð í heræfingunum
Norður-Víkingi á undan-
förnum árum.
Hvernig snýr þetta þá að
okkur Islendingum? Það er
ljóst að núverandi valdhafar í
Bandaríkjunum álíta jafn-
mikilvægt og áður að halda
uppi öflugri hernaðarmaskínu
og NATO og annað hernaðar-
f 4
fTlfi
GONGUMENN A LEIÐJFKA KEFLAVÍK í KÚAGER.ÐI
ÍSILAND í SEINNA KALDA
STRÍÐINU
Heimsvaldastefnan er
enn við lýði rétt eins og á 19.
öld. Þá kepptust hin heims-
valdasinnuðu ríki um nýlend-
urnar. En nú eru þjóðríkin úrelt
frá sjónarhóli borgarastéttar-
innar og við lok kalda stríðsins
gátu Evrópuríkin farið að losa
sig við þá gömlu hugmynd að
fullveldi ríkja væri heilagt.
„Hið frjálsa markaðskerfi“ er
harðnandi, seinna kalda stríðið,
en það byggist ekki í sama
mæli á tvískauta heimsástandi
eins og í kalda stríðinu heldur
beinast spjótin einnig að all-
mörgum tiltölulega veikum
„utangarðsríkjum“ og hryðju-
verkastarfsemi sem er meira og
minna óháð landamærum. Því
nægir ekki að byggja hernað-
armáttinn á kjarnorkuvopnum
og öðrum öflugum vígbúnaði.
Einn liður í hinni nýju stefnu er
samstarf sem Bandaríkin eiga
aðild að skipta miklu máli. Það
yrði því mjög illa séð ef
íslendingar tækju upp á því að
se&ja skilið við NATO. Það er
líka mjög ólíklegt að banda-
rískir ráðamenn séu tilbúnir að
leggja herstöðina á Miðnes-
heiði niður þótt mikilvægi
Norður-Atlantshafsins minnki
eitthvað miðað við önnur
svæði í heiminu. Hins vegar er
líklegt að þeir vilji fækka
SÍLDARVINNSLAN NESKAUPSTAÐ