Dagfari - 01.02.2000, Blaðsíða 15

velt. Eina virkilega hindrunin er
skortur á pólitískum vilja, einkum
af hálfu þeirra ríkja sem eiga
kjarnorkuvopn. Á sama hátt og
efna- og sýklavopn eru bönnuð
verður að banna kjarnorkuvopn.
Við heitum á öll ríki, og sérstak-
lega þau sem eiga kjarnorkuvopn,
að taka í orði og verki eftirtalin
skref til afnáms kjarnorkuvopna.
Einkum skorum við á þau ríki
sem eiga aðild að Sáttmálanum
um bann við útbreiðslu kjarn-
orkuvopna (The Treaty on the
Non-Proliferation of Nuclear
Weapons (NPT)) að krefjast þess
að þau ríki sem opinberlega eiga
kjarnorkuvopn skuldbindi sig til
að framkvæma eftirfarandi ráð-
stafanir:
1. Taka þegar í stað upp við-
ræður sem ljúki árið 2000 með
sáttmála um afnám kjarnorku-
vopna sem kveði á um eyðingu
allra kjarnorkuvopna í áföng-
um með tímamörkum og skil-
yrðum um undanbragðalausa
staðfestingu og framkvæmd.*
2. Skuldbinda sig strax og án skil-
yrða til að nota ekki né ógna með
kjarnorkuvopnum.
3. Ganga sem allra fyrst frá
samningi um undantekninga-
laust allsherjarbann við kjarn-
orkuvopnatiiraunum með því
yfirlýsta markmiði að koma í
veg fyrir þróun kjarnorku-
vopna í öllum ríkjum.
4. Hætta að framleiða og taka í
notkun ný kjarnorkuvopnakerfi
og taka niður og gera óvirk þau
kerfi sem þegar hefur verið
komið fyrir.
5. Banna alla framleiðslu og
endurvinnslu, hvort sem er í
hernaðarlegu eða viðskiptalegu
skyni, á geislavirkum efnum
sem nota má til vopnafram-
leiðslu.
6. Setja öll geislavirk efni og að-
stöðu varðandi kjarnorku, sem
nota má til vopnaframleiðslu,
undir alþjóðlegt eftirlit og koma á
opinberri og alþjóðlegri skrán-
ingu alls geislavirks efnis sem
nota má við vopnaframleiðslu.
7. Banna rannsóknir á kjarn-
orkuvopnum, hönnun, þróun
og prófun í rannóknarstofum
og hermilíkönum, setja allar
rannsóknarstofur sem varða
kjarnorkuvopn undir alþjóð-
legt eftirlit og loka öllum próf-
unarstöðum.
8. Koma á fleiri kjarnorkuvopna-
lausum svæðum eins og þeim
sem komið var á með Tlatelolco
og Raratonga-samningunum.
9. Viðurkenna og lýsa yfir opin-
berlega og fyrir Alþjóðadóm-
stólnum að ólöglegt sé nota
kjarnorkuvopn eða ógna með
þeim.
10. Koma á fót alþjóðlegri orku-
stofnun til að stuðla að og styðja
þróun sjálfbærra orkugjafa sem
eru öruggir gagnvart umhverfinu.
11. Skapa leiðir til að tryggja
þátttöku almennings og óháðra
samtaka við undirbúning og
eftirlit með afnámi kjarnorku-
vopna.
Kjarnorkuvopnalaus heimur er
sameiginleg ósk mannkynsins.
Þessu marki verður ekki náð
meðan það fyrirkomulag ríkir að
fjölgun kjarnorkuvopna er bönn-
uð en litlum hópi ríkja leyft að
ráða yfir kjarnorkuvopnum. Sam-
eiginlegt öryggi okkar krefst
algerrar útrýmingar kjarnorku-
vopna. Markmið okkar er algert
og skilyrðislaust afnám kjarn-
orkuvopna.
* Sáttmálinn ætti að setja óaftur-
kallanlega mælikvarða á afvopnun,
þar á meðal: að öll kjarnorkuvopna-
kerfi, sem þegar hafa verið sett upp,
verði tekin niður og gerð óvirk;
kjarnaoddar verði gerðir óvirkir og
teknir sundur; kjarnaoddar og geisla-
virk efni sem nota má í vopn verði
sett undir alþjóðlegt eftirlit; eld-
flaugar og annar sendingarbúnaður
verði eyðilagður. Sáttmálinn gæti
einnig falið í sér þær ráðstafanir sem
að ofan greinir og ættu að koma til
framkvæmda sjálfstætt og án tafar.
Þegar samningurinn er fullgerður
ætti hann að koma í stað Sáttmálans
um bann við útbreiðslu kjarnorku-
vopna, NPT.
1455 samtök í 92 löndum höfðu
undirritað þessa yfirlýsingu 15.
febrúar árið 2000
Lögfræðiskrifstofa Atla Gíslasonar hrl.
IngÓlfsstræti 5, 4. hæð Sími; 5622024
15