Dagfari - 01.02.2000, Blaðsíða 25

ítök jafn voldugs ríkis sem
Bandaríkin eru að vera vara-
söm fyrir okkar litlu þjóð.
Viðbrögðin við ávarp-
inu voru óskapleg. Loft hafði
greinilega verið lævi blandið
og nú ærðust blöðin. Fram að
þessu hafði málið kraumað
eins og í lokuðum potti. Um
leið og lokinu var lyft sauð allt
upp úr.
Nú bjuggust margir við fram-
boði ykkar til alþingiskosninga
1949. Hvers vegna varð ekki af
því?
Það var rætt í fullri
alvöru og var mjög áleitið mál.
Kosningar voru framundan og
ýmsir í okkar röðum vildu
bjóða fram. Aðrir voru því hins
vegar mótfallnir. Þar komu
bæði til persónulegar ástæður
og eins hitt, að þeir töldu að
flokkur af þessu tagi ætti
takmarkaða framtíðarmögu-
leika. Eitt mál, hversu mikil-
vægt sem það annars var, gæti
aldrei borið uppi stefnuskrá
fyrir stjórnmálaflokk. Um
önnur málefni voru skiptar
skoðanir, enda höfðu menn
ólíkar pólitískar rætur.
Ég var algjörlega ófáan-
legur til að taka forystu í
stjórnmálaflokki. Kannski hef-
ur það vegið nokkuð á metun-
um. Nánasti samstarfsmaður
minn, Klemenz Tryggvason,
vildi ekki heldur fara í fram-
boð. Ég þóttist sjá að flokkur
sem færi af stað undir merkjum
Þjóðvarnar mundi fleyta sér
nokkuð á þeirri öldu sem risið
hafði fyrir atbeina okkar, en ég
hafði ekki trú á að sú alda risi
verulega eða reyndist varanleg
þegar fram í sækti.
Niðurstaðan varð sú að
breyta Þjóðvarnarfélaginu í
landsmálafélag. Það var gert í
maí 1949. Upp frá því var þó
starfsemi félagsins fremur lítil.
Við höfðum tapað, að við töld-
um, og við því var lítið að gera.
Um leið álitum við samt að
félag fólks, sem hefði áþekk
viðhorf til utanríkismála, gæti
gegnt hlutverki og orðið að
gagni. Svo fór þó að við sem
helst bárum ábyrgð á félaginu
höfðum öll miklum öðrum
störfum að gegna og þau
leyfðu okkur ekki að beita
okkur verulega á öðrum vett-
vangi. Ég taldi óraunhæft að
berjast á móti NATO sem slíku
og aðild að því, úr sem komið
var. Þó var baráttan Islands
vegna, fyrir íslenskri framtíð
og menningu, síður en svo úr
sögunni, en það varð að heyja
hana á öðrum vettvangi og með
öðrum aðferðum.
SMURÐUR MOSKVUAGENT
Viðbrögð Morgunblaðsins við ræðum Sigurbjarnar voru oft og tíðum
harla vanstillt. Þetta ritar Valtýr Stefánsson laugardaginn 4. desember
1948 í grein sem ber heitið „Hlutleysistalið er deyfilyf kommúnista”:
„Þ[annJ 2. des[emberj syngur Þjóðviljinn, og hátt kveður um
það, að sjera Sigurbjörn Einarsson hafi „markað hina rjettu stefnu” í
utanríkismálum Islendinga, með því að halda fram, að algert hlutleysi
sje hið eina óbrigðula bjargráð, útúr þeim hættum, sem steðja að þjóð
vorri, og öllum þjóðum heims. Segir málgagn Moskvavaldsins hjer að
hinn sanntrúaði docent „eggi þjóðina lögeggjan í sjálfstæðisbaráttunni”.
Ekki er að því að spyrja, að sjera Sigurbjörn hefir þar allan hinn
sanntrúaða kommúnistaflokk að baki sjer. Ekki aðeins hina íslensku
deild hans, heldur allar flokksdeildirnar í Vestur-Evrópu. Allar hrópa
þær samkvæmt fyrirskipun einum rómi á hlutleysi þjóða sinna. Því það
er hið „háleita” hlutverk kommúnistadeildanna, að sundra
lýðræðisþjóðunuin með hlutleysistalinu, svo hinn rússneski björn geti
fengið tækifæri og tóm til, að tortíma þeim hverri fyrir sig með sem
minstri áhættu og fyrirhöfn.
Það er þesskonar „sjálfstæðisbarátta”, sem kommúnistar vinna
að og hafa fengið liðsinni docentsins, til að gera fólki erfiðara fyrir, að
átta sig á, hvar fiskur liggur undir steini.”
„Kjarni málsins“, eins og þar segir! En ritstjóri Morgunblaðs-
ins var ekki búinn að segja sitt síðasta orð um guðfræðinginn. í grein
sem birtist í blaðinu 7. desember 1948 og bar nafnið „þeir útvöldu fá
fyrirskipanirnar“ skammar hann Þjóðviljamenn og telur þeim „nær, að
taka til orða, til varnar yfirráðastefnu kommúnista, sem þeir eru menn
til, en standa ekki lengur eins og gapuxar á svelli, sem kunna sig
hvergi að hræra.
Lítt mun þeim duga tíst hins smurða Moskvuagents, sjera
Sigurbjarnar Einarssonar, eftir að Guðsmaður sá hefir tilkynt alþjóð
manna þá skoðun sína, að vel mætti myrða annanhvern íslending, ef
fyrir þær blóðsúthellingar fengist það hnoss, að fslenska þjóðin yrði
Moskvuvaldinu auðsveip.“
Svo mælti Mogginn á árum kalda stríðsins - og gerir kannski enn.
25