Fréttatíminn - 09.12.2011, Page 32

ALLT A
Ð
KG45
| www.flytjandi. is | sími 525 7700 |
Hámarksstærð pakka er 0,5 x 0,5 x 0,5 m
og hámarksþyngd 45 kg.
Glimrandi gott verð fyrir allt að 45 kg þungan pakka
– aðeins 750 krónur hvert á land sem er.
Sendu jólapakkann þinn fljótt og örugglega með Eimskip
Flytjanda. Upplýsingar um næsta afgreiðslustað á
www.flytjandi.is
OG EIMSKIP FLYTJANDI KEMUR
JÓLAPÖKKUNUM TIL SKILA
750KR.
80
ÁFANGASTAÐIR
UM ALLT LAND
S
umarið 1985 efndu Stuðmenn til samstarfs
við Kramhúsið um að flytja inn senegalska
listamenn, bæði slagverksmenn og dans-
ara. Þeir skyldu fara með okkur um landið
og kenna bændum bongóslátt og að stíga
trylltan dans. Þetta varð mikið gaman, Afríka lifnaði
í hljómsveitinni í þessu samkrulli. Senegalarnir voru
fimm karlmenn, einn sýnu elstur, allir lágvaxnir og
valdsmannslegir, með hár sem minnti á kústa og voru
snillingar að spila og dansa.
Fínar áætlanir voru uppi um stuð víða um land. Hæst
myndi risið í Atlavík um verslunarmannahelgina. Í Atla-
vík skemmtu auk okkar hljómsveitin Fásinna, HLH-
flokkurinn, Megas og Blámenn frá Senegal fram eftir
sunnudagsnóttu. Þannig vorum við auglýstir. Eins og
beint út úr gömlu Tarsanblaði.
Áður en haldið var í þessa miklu ferð stilltum við
saman húðir og strengi. Undirbúningur ferðarinnar var
í fullum gangi. Kristján Karlsson, sem hefur gert flest
plaköt og plötualbúm og annað grafískt fyrir Stuðmenn,
var búinn að gera auglýsingamyndir fyrir túrinn, stórt
plakat, gult með bláum stöfum og undir stóð Stuðmenn
og til hliðar neðar Blámenn frá Senegal og nöfn fleiri
listamanna. Í auglýsingaskyni var gripið til þessa gamla
orðs úr miðaldabókmenntum okkar yfir íbúa hinnar
afrísku álfu enda þýddi orðið blár forðum bara „dökkur“
eða „svartur“.
Vinir okkar frá Senegal voru á vappi um bæinn, festu
augun á plakatinu og var ekki skemmt. Ég var tekinn
á teppið, af bláu hendinni. Mér líst ekki á blikuna, er
kallaður inn í herbergi þar sem þeir sitja í hring. Höfð-
inginn er ábúðarmikill með teketil, og hellir teinu nærri
hálfs metra hátt úr könnunni í bollana að arabískum sið,
og horfir um leið á mig stingandi augum. Lætur buna
teið og freyða, aftur og aftur, í næsta bolla og næsta
bolla. Á mér hvíla svörtu augun.
Hann segir ekkert, byggir upp spennu með því að
hlaða þögn á þögn ofan. Mér er hætt að standa á sama,
finn moldina rjúka í logninu, þar til höfðinginn loks
rýfur þögnina, horfir strangur í augu mér og segir með
mikilli áherslu:
– Djeikob. We are not blue men!
Þeir sáu auðvitað fordómana í þessu. Það er nátt-
úrulega skömm að mæla fólk eftir húðlit. Við brúk-
uðum stimpla þrælahaldaranna. Negri eða niggari er
komið af latneska orðinu niger sem þýðir svartur, þar af
Nigería. Hið ofbeldisfulla hvíta kyn mældi mennskuna
eftir húðlit.
Fáir vita að fram á tuttugustu öld var afrísk kona höfð
til sýnis í búri í dýragarði í Sviss. Litli svarti sambó var
afskræmd hugmynd, og þá söngbók lásum við lítil og
sungum. „Tíu litlir negrastrákar“ dóu vegna heimsku
sinnar einn af öðrum í söngnum fræga. Danir og Svíar
voru seinir og tregir til að hætta þrælahaldi, stóðu í
þrælasölu rétt eins og aðrir, vildu bita af kökunni. Við
Bændur nema bongóslátt
Fréttatíminn birtir hér kafla úr sögu Jakobs Frímanns Magnússonar, Með sumt á hreinu, sem
Þórunn Erlu- Valdimarsdóttir skráði.
Jakob Frímann sem félagsmálafrömuðurinn og framsóknarforkólfurinn Frímann Flygering í myndinni Með allt á hreinu.
Jakob ásamt Þórunni Erlu Valdimarsdóttur sem skrifaði
bókina Með sumt á hreinu.
Jakob Frímann og Björgvin Halldórs á sólríkum degi í Los
Angeles.
Jakob Frímann og kona hans Birna Rún Gísladóttir með
Jarúnu Júlíu sem er fjögurra ára í dag.
32 bókarkafli Helgin 9.-11. desember 2011