Fréttatíminn - 11.10.2013, Side 26

er lítið hol með klósetti annars
vegar og sturtu hinsvegar. „Það er
mjög mikilvægt að koma í veg fyrir
slík hættusvæði,“ bendir hún á.
Þó svo að reynt hafi verið að gera
umhverfið sem öruggast hefur
sjúklingum tekist að binda endi á
líf sitt á geðdeild. „Við höfum misst
fólk,“ segir María. „Slíkt á ekki að
henda og því miða allar breytingar
að því að tryggja öryggi sjúklinga
og starfsfólks,“ segir hún.
Breytingar bæta líðan
Breytingar á nýrri bráðageðdeild
eru langt komnar þó svo að aðeins
sé lokið við annan ganginn af
tveimur. Kostnaðurinn við breyt-
ingarnar nemur þegar rúmum
hundrað milljónum – og nokkra
tugi þarf til viðbótar svo ljúka
megi við verkið. Fimmtán milljónir
fengust frá velferðarráðuneytinu
en restin kom úr rekstri spítalans
sjálfs, stærsti hluti af rekstrarfé
geðsviðs Kynningar- og góðgerða-
málefnið Á allra vörum, réðst í
söfnun fyrir bráðageðdeild í ár og
afhenti í gær, fimmtudag, um 50
milljónir auk ýmissa gjafa, sem
nýtast munu til áframhaldandi
framkvæmda við bráðageðdeild-
ina. Framlög velviljaðra samtaka
eru geðsviði ómetanleg, að sögn
Maríu.
Eyrún segir að breytingarnar
á bráðageðdeildinni hafi breytt
því verulega hvernig hægt er að
annast veikustu sjúklingana. „Með
því að gera deildina öruggari þurf-
um við í mun minna mæli að loka
veikasta fólkið af. Við getum stýrt
umgangi á deildinni mun betur og
komið þannig í veg fyrir árekstra.
Einbýlin hjálpa einnig mjög mikið
til en fólk getur sjálft valið að læsa
að sér þó svo að starfsfólk hafi
samt sem áður aðgang að her-
bergjum þeirra, þá má þannig
koma í veg fyrir að sjúklingar ráfi
inn á herbergi annarra,“ bendir
Eyrún á. „Við þurfum mun minni
inngrip og sjúklingarnir upplifa
sig fyrir vikið frjálsari og líður því
betur,“ segir hún.
Enn skortir þó upp á aðgang
sjúklinga að lokuðum garði sem
nýverið var útbúinn við geðdeild-
ina að Hringbraut í kjölfar ábend-
inga Evrópuráðs til varnar gegn
pyntingum. Til þess að komast í
hann þarf að fylgja sjúklingi um
langa ganga og á milli hæða sem
eykur hættuna á stroki og upp-
ákomum og það hefur gerst hjá
okkur. Auðveldlega má koma upp
stiga úr bráðageðdeildinni niður
í garðinn en áætlað er að hann
myndi kosta um 10 milljónir. Þær
eru ekki til.
Viðkvæmur sjúklingahópur
María bendir á að bráðageðdeildin
hafi meiri áhrif á aðrar deildir en
starfsfólk hefði gert sér í hugar-
lund fyrirfram. „Sjúklingahópur-
inn okkar er fjölbreyttur en hann
mjög viðkvæmur, algengasta inn-
lagningarástæðan eru áleitnar
sjálfsvígshugsanir. Það er því
mikilvægt að allir fái næga athygli.
Reynslan sýnir að inniliggjandi
sjúklingar með til að mynda
þunglyndi og kvíða sem voru á
deild með órólegum sjúklingi upp-
lifðu spennuþrungið andrúmsloft
og héldu sig því oft til hlés. Þegar
órólegustu sjúklingarnir hafa verið
færðir inn á bráðageðdeild verður
umhverfið rólegra og sjúklingar
með kvíða og þunglyndi sýna
meira frumkvæði til sjálfshjálpar
og sækja í þjónustu starfsfólks.
Þannig fá þessi sjúklingar meira út
úr meðferðinni,“ segir María.
Starfsfólk tveggja almennra
legudeilda og legudeild fíknigeð-
deildar hefur lagt sig fram við að
veita bestu mögulegu þjónustu
við sjúklinga miðað við aðstæður.
Peningur sem safnaðist í svoköll-
uðu Brospinnaátaki, sem er fram-
tak starfsfólks geðsviðs spítalans,
var notaður til þess að breyta
þvottaherbergi á legudeild fíkni-
geðdeildar í svokallað „altmuligt“
herbergi. Þar geta heimsóknir
farið fram, sjúklingar geta fundið
þar afdrep og þar eru einnig viðtöl
sjúklinga og heilbrigðisstarfsfólks.
Húsgögnin; legusófi og hæginda-
stóll, fengust í Góða hirðinum því
 Á geðsviði Landspítalans eru níu
legudeildir, fjórar göngudeildir og
fjórar dagdeildir á fimm stöðum í
borginni:
 Á Hringbraut eru fjórar legu-
deildir. Þar er ný bráðageðdeild
en auk hennar tvær legudeildir og
fíknigeðdeild. Þar eru einnig þrjár
dag- og göngudeildir.
 Á Kleppspítala eru fjórar legudeildir;
öryggisgeðdeild og réttargeðdeild
auk sérhæfðrar endurhæfingar-
geðdeildar og almennrar endur-
hæfingargeðdeildar. Þeir sem eru
lagðir inn á öryggisgeðdeild hafa
verið sviptir sjálfræði í a.m.k. sex
mánuði. Það er yfirleitt fólk með
tvígreiningar, fíknivanda og alvar-
legan geðrofssjúkdóm. Þar er einnig
réttargeðdeildin sem vistar fólk sem
dæmt hefur verið fyrir afbrot en
er of veikt til að afplána dóm sinn í
fangelsi. Réttargeðdeildin var flutt á
Klepp af Sogni í Ölfusi árið 2012.
 Í einbýlishúsi á Laugarásvegi er
endurhæfingardeild og legudeild
fyrir fólk á aldrinum 18-25 sem er
að veikjast af sínu fyrsta eða öðru
geðrofi. Þar eru fá legurúm, 7-8,
en allt að 50 manns eru að jafnaði
innskrifaðir og mæta sumir daglega,
aðrir nokkrum sinnum í viku. Þar er
einnig fyrsta endurhæfing og eftir-
fylgni með ungu fólki sem veikist af
geðrofi.
 Hvíta bandið á Skólavörðustíg
er dagdeild og göngudeild át-
röskunar, sem og dagdeild fyrir
þunglyndissjúklinga og fólk með
persónuleikaröskun. Þar er sérstakt
átröskunarteymi starfandi.
 Eitt af samfélagsteymum geð-
sviðs, svokallað “outreach” teymi,
hefur aðstöðu að Reynimel.
Teymið hefur starfað í tæp fjögur
ár og náð góðum árangri, meðal
annar hefur orðið mikil fækkun
í innlögnum hjá þeirra skjól-
stæðingahópi, sem er fólk sem
á hvað erfiðast uppdráttar, svo
sem heimilislausu fólki og langt
leiddum fíklum.
Sautján deildir á fimm stöðum í borginni
Heilbrigðiskerfi
á Heljarþröm
hluti2.
María Einisdóttir, framkvæmdastjóri geðsviðs, t.v. og Eyrún Thorstensen, deildar-
stjóri bráðageðdeildar.
26 fréttaskýring Helgin 11.-13. október 2013