Læknablaðið - 01.12.1928, Blaðsíða 27

LÆKNABLAÐIÐ
185
Sóttarfar í Rússlandi 191^—1922.
Styrjöldin, stjórnarbyltingin og hallæriö sem fylgdi, hafÖi eins og kunn-
ugt er, djúptæk áhrif á heilsufariö í Rússlandi. Kólera, útbrotataugaveiki.
bólusótt, malaria, taugaveiki, skyrbjúgur og aÖrar hungursóttir drápu fólkiö
i hrönnum. Þetta er flestum vel kunnugt. Um aðra sjúkdóma var þaö aö
segja, að sumir urÖu tíðari en áður, og má þar til nefna hjarta- og æða-
sjúkdóma, arteriosclerosis, hypertensio, angina pectoris, anæmia og nokkra
fleiri. Ennfremur bar talsvert meira á ulcus ventriculi et duodeni, og var
kent um grófu fæði, sulti og andlegum áhrifum. Þetta sýnist ekki gegna
neinni furðu. Hitt er eftirtektarverðara, að ýmsir sjúkdómar urðu fátíðari
en nokkru sinni áður, og sumir hurfu alveg um stund.
Þetta er tekið úr ítarlegri ritgerð eftir W. Horsley Grant, amerískan
lækni, sem stóð fyrir hjálparsveit þeirri, er send var frá Bandaríkjunum.
Til þess að fá tiltekið með nokkurn veginn nákvæmni, hve mikið vissum
sjúkdómum fækkaði og hverjum fjölgaði, tók hann fyrir sjúkdómaskrár
nokkurra ára úr Erismansjúkrahúsinu í Leningrad á undan hörmungar-
tímanum og meðan á honum stóð.
Þessum sjúkdómum fækkaði:
Offita. Fyrir og um 1914 voru 0.75% af öllum sjúklingum með offitu.
en fækkaði fljótt og hurfu alveg þegar komið var fram á tímabilið 1918
—-1922.
Ofdrykkja, og hennar fylgifiskar, hvarf hröðum fetum. 1922 var fullyrt
af rússneskum læknum að þeir i 6—7 undanfarin ár, hefðu ekki séð einn
einasta delirium-sjúkling.
Sykurveiki kom aldrei fyrir, eftir að hallærið var gengið 1 garö og meðan
það stóð.
Podagra, sást því nær aldrei.
Eiturnautnasýki hvarf alveg, þegar leið að 1920—1922.
Bólgusjúkdómar í meltingarfærum, svo sem maga- og garnakveí, ristilbólga,
botnlangabólga, gallblöðrubólga og gallsteinar sáust sjaldnar og sjaldnar.
T. d. fækkaði botnlangaljólgusjúkl. úr 2.3% niður í 0.01%, og gallkveisu
úr 4.7% > 0.8%.
Þetta virðist benda til að sultarfæði eða sultur einn ætti að geta komið
að góöu haldi við meðferð ofantaldra sjúkdóma. — (Brit. Med. Journ. 23.
okt. 1926). Stgr. Matth.
Nokkur orð um Coieys Fluid.
Próf. Rovsing notaði nokkrum sinnum Coleys Fluid með góðum árangri
og réði til þess í bókum sínurn, að grípa til þess við óhníftækar meinsemdir.
Eg hefi stundum hugsað mér að reyna þetta kynjalyf, en ýmist hætt við
það vegna þess, að eg vissi ekki hvaðan ætti að fá þaö, og svo meðfram
fvrir trúleysi, þegar á átti að herða.
I mörg ár hafði eg ekkert heyrt né lesið um Coleys undralyf, þar til eg
las grein eftir Coley sjálfan í Brit. Med. Journal, 29. jan. í fyrra.
Dr. William B. Coley er læknir í New York. Hann fann upp þenna vökva
sinn 1893. Það er blanda af streptococcus- og bac. prodigiosus-toxini. Hann
studdist við þá gömlu reynslu, að illkynjaðar meinsemdir geta rýrnað og
stundmn horfið og læknast algerlega af aðvífandi erysipelas. Og kenmr
Stundum að haldi, þó að heimakoman fari ekki yfir meinsemdina sjálfa, held-