Læknablaðið - 01.10.1941, Blaðsíða 39
LÆK NAB LAÐ I Ð
125
og acet-ediksýra er í þvagi þeirra.
ÁreiSanlega myndu margir sjúk-
lingar hafa not af þessari fræöslu,
en-sennilega þarf aö gera greinar-
mun á rólegum og greindum manni
og taugaveikluöum einfeldning.
Þeir, sem haldnir eru af sykur-
sýki, þurfa aS vita, aS ígerSir og
hitasóttir eru mjög varhugaveröar.
Insulinþörf þeirra vex þá jafnan
mikiö og meiri hætta er á acidosis.
Þeir þurfa aS vita aS ef eitthvaö
þess kyns er á seiSi, skal tafarlaust
leita læknis, og getur hann þá
venjulega leyst vandann.
Geti sjúklingur í veikindatilfell-
um boröaS matarskammt sinn, á
hann aö gera þaö og taka insulin
eins og til stóö. Kunni hann aö
gera sykurpróf, og finni hann syk-
ur i þvaginu, má bæta 4—6 eining-
um viS insuliniö, en leita þó læknis
eins fljótt og auSiö er. Finnist ace-
ton og acetediksýra i þvagi, er þaS
vottur um aS hætta sé á feröum.
Fái sjúklingur bráSan meltingar-
kvilla, er ráölegt aö borSa enga
fitu, en neyta léttra kolvetua eins
og til stóS, og nokkurrar eggja-
hvítu lika, ef unnt er. Taka skal
þó fullan insulinskammt, og oft
þarf meira aS segja aö auka hann
nokkuS, ef sykur finnst í þvaginu.
Geti insulinnæmur sjúklingur
svo aö segja engrar fæSu neytt,
er oft heppilegt aö rninnka insulin-
skammtinn nokkuö. Hafi sjúkling-
urinn notaS gamla insuliniS, má oft
gefa allan skammtinn í mörgu lagi,
og eru þá látnar liSa 5 stundir milli
dælinga. Ef um hitasótt er aö ræSa,
þarf meira aS segja oft aö gefa
rneira insulin en venjulega.
Sykursýlkissjúklingur hefir aS
jafnaöi góöa matarlyst. Þverri lyst-
in skyndilega, er þaS oft vottur um,
aö acidosis sé á uppsiglingu.
Ef þaS slys hendir sjúkl. á ferSa-
lagi, aS insulinglas eöa dæla hefir
gleymst eöa brotnaS, á hann aS
boröa helming af kolvetna- og
eggjahvítuskammtinum, en enga
fitu. AuSvitaS er áriSandi aö úr
þessu veröi bætt eins fljótt og
auSiö er og tekur hann þá upp fyrri
venju sina um fæöi og insulin.
Rosknum diabetessjúkliiigum er
hætt viö aS fá gangræna, einkum á
fótum. Bezta ráöiöt il aS foröast
þennan hættulega fylgikvilla, er
hreinlæti. Joslin segir, aS ef sjúk-
lingarnir hirtu jafnvel fætur sína
og andlit, mundi gangræna naum-
ast fyrirfinnast. Sjúklingarnir eiga
því aS þvo sér daglega um fæturna
og þurrka húöina vel á eftir. Ef
húö er þur, er gott aS mýkja hana
meö lanolináburSi, en heröa skal
húöina meö sprittblöndu, ef hún
verSur aum. Þessum sjúklingum
er nauösynlegt aö klæSast hlýjum
sokkum og foröast sokkabönd. sem
hindra blóörásina. Skór þurfa aö
vera úr mjúku leöri og mega hvergi
þrengja aS fætinum. Nýir skór eru
jafnan varhugaveröir, og ætti helzt
ekki aS nota þá í byrjun, nema
nokkra tíma á dag.
Sjúklingar, sem komnir eru yfir
sextugt, ættu helzt aö leggjast til
hvíldar 2 stundir á dag og taka af
sér skóna. Líkþorn geta líka ver-
iö varhugaverS og ber nauösyn aS
leita læknis undir eins og þeirra
veröur vart, en umfram allt þurfa
þessir sjúklingar aö leita læknis
tafarlaust, fái þeir sár eSa ígerö,
hversu lítilfjörleg sem hún kann
aS viröast.
Sjúklingar, sem nota insulin,
þurfa aö kunna aö hiröa um dælur
og nálar. Ér bezt aö geyma þær í
vínanda, en heppilegt er aö sjóöa
þær vikulega til varúöar. Læknir-
inn skal velja hæfilegar nálar
handa sjúklingunum og kenna
þeim aS dæla lyfinu undir húSina,
en ekki í vööva eöa húSina sjálfa.