Læknablaðið - 15.03.1951, Blaðsíða 29

L Æ KNABLAÐIÐ
lí)
Nú virtist löggjafinn skilja,
að nauðsyn bæri til að hei'ða
skólaeftirlitið, og voru þvi enn
á ný sett inn ákvæði unx heil-
hiágðiseftirlit í skólum, og gert
ráð fyrir skólayfirlækni, senx
væri franxkvænxdarstjóri og
eftirlitsmaður með skólalækn-
ingum, og hinni lieilsufarslegu
hlið skólanxálanna í heild sinni,
en fyrsta verk hans átti að vera
að semja reglugei’ð og leið-
heiniixgar og sanxrænia eftirlit-
ið um allt land.
Ekkert af þessu hefir enn séð
dagsins ljós, þrátt fyrir laga-
fyrirmælin. Þvert á nxóti var
íx'ú skólaeftirlitið skert að mun,
þvi að lögiix voru að öllxi öðru
leyti framkvænxd, hara lieilsu-
farshliðinni sleppt, og því voru
efstu bekkir harnaskólanna
fluttir upp í gagnfi’æðaskólana,
en þar hefir mjög víða ekkert
annað eftirlit verið framkvæmt
en það sem þurfti til fullnæg-
ingar Ixerklavarnarlaga.
Skólaeftirlitið í fram-
kuæmd hér á landi
Eins og að ofan greinir hófst
skóla-eftirlitið hér á landi ár-
ið 1916. Síðan hefir það aðal-
lega verið lxundið við hei’kla-
varnirnar og aðrar sóttvarnir
og útrýmingu óþrifakvilla, og
hefir það gefið liina heztu
raun.
Héraðslæknar og aðrir skóla-
læknar hafa reynt að leysa
skólaeftirlitið sem bezt af
liendi, og mörgum fundizt það
skenxmtilegasta og raunhæf-
asta læknisstai’fið. Þó hefir hér
alveg skort leiðheiningar og
sami’æmingu eins og skýrslur
þær hera með sér, sem ég liefi
tekið saman unx skólaskoðanir
hér á landi úr nýjustu opinber-
unx gögnunx um það efni, sem
völ er á, en það eru árhók
Reykjavíkur 1945 (7), (Tafla
I) og Heilhrig'ðisskýi’slur ár-
anna 1944—1946 (8), (Töflur
II og III).
Á töflu I er skrá yfir nokkra
helztu kvilla skólabarna í fjór-
unx skólum í Reykjavík, skóla-
árin 1938—1939, og árin 1943
—1944. Tveir og tveir skólar
eru teknir saman. I háðum
skólahverfununx eru álíka
mörg hörn.
í skólum, sem ég nefni A+R
eru engin hörn vanalin, en i
skólum C+D 30—50% harn-
anna. I skóla A-f-R eru allt að
60% barnanna með háls- og
kokeitlastækkun, en aðeins 5%
i skólum C+D.
í skólum þeim, sem flest
hefir vanalin hörn eru helm-
ingi færri með heinkröm og 12
sinnuni færri með stækkaða
Iiáls og kokeitla. Engin börn
voru talin ofalin.
Tafla II sýnir mat lækna á
liáls og kokeitlum í 11 stærstu
skóluni landsins. Hér er unx
að ræða meiri hlutann af
skólabörnum landsins.