Læknablaðið - 01.12.1961, Blaðsíða 35

LÆKNABLAÐIÐ
157
ans og gerir það að verkum, að
liann er verr fær um að mæta
því aukna álagi, sem leki frá
lokunum veldur. Hjá sumum
þessara sjúklinga kemur því in-
sufficientia cordis fljótt og getur
farið liraðvaxandi.
Eins og áður er getið, eru
þessi aneurysma oftast sacculer
og opið inn í aorta venjulega
litið, enda þótt um stóran gúlp
sé að ræða, en einnig geta þau
verið spólulaga (fusiform), ef
æðin er skemmd á stóru svæði.
Aneurysma arteriosclero-
tiea eru langoftast spólulaga
(fusiform), og algengasti stað-
urinn er aorta abdominis
fj'rir neðan arteriae renales,
en þó koma þau einnig fyr-
ir í brjósthlutanum á aorta og
geta stundum verið þar sem
diffus útvíkkun eða tubuler
aneurysma. Local eða diffus út-
víkkun á aðalgreinum aorta
kemur einnig nokkuð oft fyrir
í sambandi við æðakölkun.
Þessi aneurysma koma helzt
fyrir hjá sjúklingum eldri en
55 ára, og má því búast við að
sjá meira af þeim, þegar meðal-
aldur fólks hækkar. Þetta er því
sú tegundin af aneurysma, sem
við getum búizt við að sjá hér.
Einkennin eru oft tiltölulega lít-
il í byrjun (við þessa tegund
aneurvsma), einkum eru verkir
ekki eins sárir og við sárasótt,
enda er erosion á beinum miklu
sjaldgæfari. Horfurnar eru einn-
ig betri við þessi aneurvsmata
en þau luetisku. Iiér er einnig
um að ræða skemnid í elastica,
eins og við lues, en skemmdin
er venjulega miklu úthreiddari,
þannig að elastica er meira eða
minna eytt á stóru svæði eða
löngum kafla æðarinnar og
óþjáll bandvefur kominn í stað-
inn, og hann hefur smám sam-
an látið undan þrj'stingnum og
æðin vikkað.
Aneurysma traumatica getur
komið við opið trauma á thorax
(trauina perforans), en einnig
við trauma non penetrans eða
contusio á brjóstvegg, t. d. í
sambandi við bílslys.
Ef aorta rifnar á stóru svæði,
er það auðvitað Iianvænt strax,
en ef rifan er lítil, getur lokazt
fyrir hana af coagula, sem
seinna liquificerast, og getur
þá myndazt falskt aneurysma
eða aneurysma spurium. Þessi
aneuiysma koma helzt fyrir rétt
distalt við arteria subclavia sin„
og eru oftast litil ummáls.
Stundum koma ekki einkenni
fram frá þeim fyrr en löngu
eftir slysið. Þeim hættir við ao
springa og valda þá massivri
blæðingu. Dæmi eru til að
þess háttar aneurysma hafi
komið sem afleiðing af rifbrot-
um og jafnvel í samhandi við
corpora aliena. Þau eru oftast
sacculer.
Mycotisk aneurysma koma
helzt fyrir í aorta ascendens og
transvers hlutanum af arcus.
Þau geta orsakazt af pvogen-