Læknablaðið - 01.12.1961, Síða 81
LÆKNABLAÐIÐ
189
er við Master og fólgin er í því,
að sjúklingurinn er látinn
ganga fram og aftur yfir
tveggja þrepa tröppu, þar sem
hvort þrep er um 22 sm á hæð.
Sjúklingurinn er látinn ganga
misjafnlega hratt, eftir því sem
bezt er vitað um áreynsluþol
hans. Einnig er ávinningur að
miða áreynsluna við aldur,
kyn og þyngd sjúklingsins.
Stefnt er að því, að sjúklingur-
inn ljúki göngunni (áreynsl-
unni) á IV2 mínútu, og er það
þá nefnt einfalt Masterpróf.
Gera má tvöfalt Masterpróf, ef
þurfa þykir og sjúklingurinn
hefur ekki mæðzt óeðlilega eða
fengið verk, meðan á áreynsl-
unni stóð. Er þá haldið áfram
áreynslu IV2 mínútu til viðbót-
ar. Fái sjúklingurinn verk, með-
an á prófinu stendur, er
áreynslu hætt samstundis.
Hjartarit er tekið fyrir
áreynslu, strax að lokinni
áreynslu og 2 mínútum, 6 mínút-
um og í sumum tilfellum 10
mínútum eftir áreynslu.
3. Yfirvofandi krans-
æbastifla.
Það er eðli kransæðakölkun-
ar að ágerast smátt og smátt,
og er talið, að 25—35% sjúkl-
inga fái fyrr eða síðar sjúk-
dómsform það, sem nefnt hefur
verið yfirvofandi kransæða-
stífla (infarctus imminens). Er
þá um að ræða bráða blóðrásar-
hindrun í kransæðum, og er
stífla því yfirvofandi. Sjúk-
dómsform þetta lýsir sér eink-
um með þrennu móti:
I. Sjúklingur, sem áður hefur
ekki kennt sér meins, fær
skyndilega og án tilefnis hjarta-
kveisu. Verkurinn varir 15 til
30 mínútur, eða jafnvel lengur,
og kemur hvað eftir annað.
Sjaldgæfara er, að verkurinn
komi í fyrstu við áreynslu, en
breytist síðan fljótlega í ofan-
greint form.
II. Sjúklingur með hjarta-
kveisu fær skyndilega aukin
einkenni, kveisan kemur af
minna tilefni, tíðar, er svsesn-
ari og varir lengur.
III. Sjúklingur, sem fengið
hefur kransæðastíflu, en síðan
orðið einkennalaus, fær skyndi-
lega hjartakveisu af litlu eða
engu tilefni.
Nitroglycerin hefur jafnan
lítil áhrif á framangreind sjúk-
dómseinkenni, og áhrifin vara
stutt. Hins vegar koma ekki
fram einkenni um kransæða-
stíflu, með fjölgun hvítra blóð-
korna, auknum sökkhraða og
sótthita. Það er athyglisvert, að
hjartaritið er eðlilegt hjá 17—
29% þessara sjúklinga, hjá hin-
um koma fram breytingar á T-
tökkum og lækkun á S—T bil-
um. Fyrir getur komið, að
hjartaritið sýni merki um
hjartaskemmd (injury) með
hækkun á viðkomandi S—T
bilum. Hins vegar koma ekki
fram í hjartaritinu óeðlilegir