Læknablaðið - 01.12.1961, Side 83
LÆKNABLAÐIÐ
191
dómsgreiningarinnar, en hafa
ber í huga, að kransæðastífla
getur átt sér stað, án þess að
valda drepi eða framangreind
sjúkdómseinkenni komi til.
Ekki verður hjá því komizt
að rifja upp nokkra helztu
sjúkdóma, sem líkzt geta
kransæðastíflu, en þeir eru
þessir: Æðastífla (thrombosis,
embolia) í lungum, hvotsótt,
bráð gollurshúsbólga, sjúkdóm-
ar í gallblöðru, sprunginn magi,
bráð briskirtilsbólga, lungna-
bólga og loftbrjóst. Greinarhöf-
undur hefur séð tvö tilfelli af
kransæðastíflu, sem talin voru
inflúensa og einkennum lýst
sem særindum fyrir brjósti
ásamt hita, mæði og slappleika.
Af öðrum sjúkdómum má
nefna þindarhaul, ristil og
aneurysma dissecance í aorta.
Oft kemur í fyrstu til álita,
hvort um sé að ræða kransæða-
stíflu, bráða kransæðabilun (in-
farctus imminens) eða einung-
is hjartakveisu.
Hjartaritið er mjög gagnlegt
við greiningu kransæðastíflu,
og verður að draga sjúkdóms-
greininguna í efa, þegar ekki
koma fram ákveðnar breyting-
ar í því. Þó verður að hafa í
huga, að einstaka sinnum koma
slíkar breytingar ekki fram
fyi’r en seint og síðarmeir, jafn-
vel ekki fyrr en eftir 7 til 13
daga. Þetta veldur þó ekki erf-
iðleikum lengur, þar sem trans-
umínasamælingar eru viðhafðar.
Þegar kransæðastífla veldur
drepi í hjartavöðvanum (in-
farctus myocardii), koma lang-
oftast á fyrstu klst. fram aug-
ljósar breytingar í hjartaritinu.
Fyrst af öllu sést hækkun á S-
T bili í leiðslum, sem liggja yf-
ir hinu sjúka svæði og samsvar-
andi lækkun á S-T bili í gagn-
lægum leiðslum. Því næst breyt-
ist QRS hluti hjartaritsins: R-
takkinn lækkar eða hverfur,
stór Q-takki myndast, loks rang-
hverfist T-takkinn í framangr.
leiðslum. Þegar vöðvadrepið
er bundið við innsta hluta hjart-
ans (infarctus subendocar-
diale), verða breytingarnar í
hjartariti stöku sinnum með
öðrum hætti. 1 stað S-T hækk-
unar kemur S-T lækkun. Stórir
Q-takkar koma ekki fram, R-
takkar lækka lítið, en hverfa
aldrei með öllu. Sjúkdómurinn
verður því greindur af sjúk-
dómsmyndinni og transamín-
asaákvörðunum, en ekki með
aðstoð hjartaritsins.
Hafa verður í huga, að hin-
ar glöggu breytingar í hjarta-
ritinu, sem að framan er lýst,
sjást því aðeins, að drepið nái
í gegnum meiri hluta hjarta-
veggjarins og út á yfirborð
hjartans (transmural). Sé
drepið bundið við lítið svæði
inni í vöðvaveggnum (intramu-
ral), sjást litlar eða engar
breytingar í hjartaritinu, og
sjúkdómsgreiningin kann að