Dagblaðið Vísir - DV - 06.03.2007, Síða 20

Menning
þriðjudagur 6. mars 200720 Menning DV
Til styrktar
vímuvörnum
Fjölskyldutónleikar til
styrktar Vímulausri æsku
- Foreldrahúsi verða haldn-
ir á fimmtudaginn kl. 19 til
20.30 í Fríkirkjunni í Reykja-
vík. Tónleikarnir eru ætlaðir
fólki á öllum aldri sem hefur
gaman af lifandi tónlist og vill
sýna hug sinn í verki til styrkt-
ar vímuvörnum meðal barna
og unglinga. Felix Bergsson er
kynnir tónleikanna. Fjölmargir
listamenn koma fram, meðal
annarra Páll Óskar og Monika,
Ellen Kristjánsdóttir og Eyþór
Gunnarsson og dúettinn Pick-
nick. Miðinn kostar 2.000 krón-
ur og hægt er að kaupa miða í
Foreldrahúsi við Vonarstræti 4b
í Reykjavík.
Þjóðlög á kvennadaginn
Bára Grímsdóttir og Chris Foster halda þjóðlagatónleika á
alþjóðlegum degi kvenna. Yfirskrift tónleikanna er Konan.
Bára og Chris flytja þjóðlög frá Íslandi og Englandi, syngja,
leika á gítar, kjöltuhörpu, langspil og íslenska fiðlu.
Tónlistinni fylgir myndasýning og það er um að gera að
mæta í Norræna húsið 8. mars kl. 20 og njóta.
Bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs hafa verið veitt í 45 ár. Íslensk bókmenntaverk
hafa verið hlutskörpust sex sinnum. Fyrst 1976 með bók Ólafs Jóhanns Sigurðssonar
Að brunnum brunn og síðast 2005 með Skugga-baldri Sjóns.
Sænski rithöfundurinn Sara
Stridsberg hlaut í gær bókmennta-
verðlaun Norðurlandaráðs 2007,
fyrir bókina Drömfakulteten, eða
Draumadeildina eins og titillinn
væri á íslensku. Drömfakulteten
byggir á ævi Valerie Solanas, sem
var samkynhneigð listakona og er
frægust fyrir að hafa skotið á lista-
manninn Andy Warhol. Sara Strids-
berg er 33 ára og lögfræðimenntuð,
en snéri sér að ritstörfum strax að
námi loknu.
Í umsögn dómnefndar segir að
þetta sé brennandi frásögn með
mörgum lögum. Hún sé biturt upp-
gjör við ólíkar kúgunaraðferðir sem
séu til staðar í samfélaginu og skrif-
uð af miklum krafti, á lifandi og lit-
ríku tungumáli.
Stridsberg sendi frá sér fyrstu
bók sína árið 2004. Hún ber heit-
ið Happy Sally og fékk góða dóma
gagnrýnenda. Sú bók Stridsbergs
fjallaði um Sally Bauer, fyrstu kon-
una sem synti yfir Ermarsund.
Tólf tilnefndar
Tólf bækur voru tilnefndar til
bókmenntaverðlauna Norður-
landaráðs í ár. Að þessu sinni voru
auk tilnefninga frá Íslandi, Dan-
mörku, Noregi og Svíþjóð, tilnefnd
verk frá Færeyjum og málsvæði
Sama, en ekkert verk var tilnefnt
frá Grænlandi. Verkin sem voru til-
nefnd hafa komið út í heimalönd-
um sínum á síðustu þremur árum.
Þau verk sem voru tilnefnd í ár
voru ljóðabækurnar: Et skridt i den
rigtige retning (2005 Danmörk) eftir
Morten Søndergaard, Älvdrottning-
en (2006 Finnland) eftir Eva-Stina
Byggmästars, I en cylinder i vatt-
net av vattengråt (2006 Svíþjóð) eft-
ir Ann Jäderlund, Skuovvadeddjjid
gonagas (2004 samíska málsvæðið)
eftir Sigbjørn Skåden, Lauluja mer-
een uponneista kaupungeista (2005
Finnland) eftir Markku Paasonen
og Gå. Eller kunsten å leve et vilt
og poetisk liv (2006 Noregur) eftir
Tomas Espedal, og skáldsögurnar:
Førkrigstid (2006 Danmörk) eftir
Kirsten Thorup, Rokland (2005 Ís-
land) eftir Hallgrím Helgason, Sum-
arljós, og svo kemur nóttin (2005 Ís-
land) eftir Jón Kalman Stefánsson,
Von Aschenbachs fristelse (2006
Noregur) eftir Jan Jakob Tønseth,
Drömfakulteten (2006 Svíþjóð) eft-
ir Sara Stridsberg, og Ó – søgur um
djevulsskap (2005 Færeyjar) eftir
Carl Jóhan Jensen.
Sex íslenskir verðlaunahafar
Fagurbókmenntir af öllum toga
koma til greina þegar valið er hver
hlýtur bókmenntaverðlaun Norð-
urlandaráðs. Verðlaunaverkin eiga
að hafa bókmenntalegt og listrænt
gildi. Síðasta ár hlaut sænski rithöf-
undurinn Göran Sonnevi verðlaun-
in fyrir bók sína Oceanen, en um
hana var meðal annars sagt: „Oc-
eanen er orðahaf sem maður sekk-
ur í og umvefur mann. Safnið fjallar
um líf og ljóðlist sem er í senn lif-
andi, ólokið og leitandi.“
Bókmenntaverðlaun Norður-
landaráðs voru veitt í fyrsta skipti
árið 1962 og bók Halldórs Laxness
Paradísarheimt var þá tilnefnd frá
Íslandi. Það var þó ekki fyrr en fjór-
tán árum síðar sem bókmennta-
verðlaunin féllu Íslendingum í
skaut, en árið 1976 vann bókin Að
brunnum brunn eftir Ólaf Jóhann
Sigurðsson til verðlaunanna. Til
ársins í ár hafa verk sex íslenskra
rithöfunda hlotið bókmenntaverð-
laun Norðurlandaráðs. Verðlaunin
hafa oftast komið í hlut Svíþjóðar,
eða alls fjórtán sinnum að verð-
launum þessa árs meðtöldum. Þó
tilkynnt hafi verið um verðlauna-
hafann í gær fer verðlaunaafhend-
ingin ekki fram fyrr en um mán-
aðamótin október, nóvember á 59.
þingi Norðurlandaráðs í Ósló.
bókmenntir
Sara Stridsberg draumadeildin er önnur
skáldsaga söru stridsberg.
Verðlaunin fóru
til Svíþjóðar
Tilkynnt um verðlaunin dómnefndin
tilkynnti um handhafa bókmenntaverðlauna
Norðurlandaráðs í Norræna húsinu í gær.
Sveitarblöðin
handskrifuðu
Áhrif svokallaðra sveit-
arblaða á hugarheim lands-
manna í kringum aldamótin
1900 eru viðfangsefni Hrafn-
kels Lárussonar sagnfræðings
í bók hans Í óæðri samtíð með
óvissa framtíð. Þar fjallar hann
um sveitarblöðin svokölluðu
sem voru handskrifuð blöð sem
höfðu hvert um sig afmarkað
útgáfusvæði.
Sveitarblöðin voru skrifuð
af almúgafólki og sverja sig að
sögn Hrafnkels í ætt við nútíma
blaða- og tímaritaútgáfu, hand-
ritagerð fyrri tíma og jafnvel
blogg nútímans. Í bók sinni leit-
ast Hrafnkell við að bregða ljósi
á hugarheim íslensks almúga.
Jane Austen
ómissandi
Hroki og hleypidómar eftir
Jane Austen er vinsælasta bók
Bretlandseyja samkvæmt nýrri
skoðanakönnun. Fimmti hver
þátttakandi valdi bókina frægu
en rétt á hæla hennar kom
Hringadróttinssaga eftir J.R.R.
Tolkien. Fyrir fjórum árum
bar Tolkien nauman sigur af
Austen.
Næstar á lista eru Jane Eyre
eftir Charlotte Brontë, Harry
Potter-bækurnar eftir J.K. Row-
ling og To Kill a Mockingbird
eftir Harper Lee. Í sjötta sæti
kemur svo Biblían og þar á eftir
bækur á borð við Wuthering
Heights eftir Brontë, 1984 eftir
George Orwell, Dark Materials-
þríleikurinn eftir Philip Pull-
man og Great Expectations eftir
Charles Dickens.
Textíllistakonan Heidi Strand var
fulltrúi Íslands á farandsýningunni
European Art Quilts í Hayden-gall-
eríinu í Nebraska sem opnuð var í
síðustu viku. Á
sýningunni eru
valin verk úr að-
alsýningunni sem hefur farið um
Evrópu síðan í júní síðastliðnum
með 50 verkum eftir 49 listamenn.
Heidi Strand er fædd í Noregi en býr
og starfar í Reykjavík.
„Það er mikill heiður að eiga
verk á sýningunni. Alþjóðlegur sex
manna dómstóll valdi 50 verk eftir 49
listamenn og þátttakendur eru frá 15
löndum. Þótt lesa megi úr nafni sýn-
ingarinnar að þetta sé bútasaums-
sýning er ekki svo. Það má segja að
vinnan að baki listaverkunum eigi
rætur að rekja til tækninnar sem
liggur að baki bútasaums. Við valið á
verkum á sýninguna var lögð áhersla
á frumleika og verkin eru ekki ein-
göngu úr hefðbundnum efnum eins
og bómull, ull og silki. Þarna má sjá
verk þar sem notaður er koparvír,
plast og pappír og eitt verkið er unn-
ið úr rennilásum.“
Heidi segir það mikinn kost að
farandsýningin fái samastað í góð-
um galleríum hvar sem hún fer.
„Oft eru svona sýningar settar
upp í kirkjum, íþróttahúsum og öðru
slíku þar sem verkin njóta sín ekki
eins vel og í alvöru sýningarsölum.“
Farandsýningin kemur ekki til Ís-
lands en Íslendingar sem ferðast til
Danmerkur í sumar geta séð hana í
Textil Forum í Herning í Danmörku.
hönnun
Heidi Strand er fulltrúi Íslands á stórri farandsýningu textíllistamanna:
Frumleikinn í fyrirrúmi
Fulltrúi Íslands Verk eftir Heidi strand.