Læknablaðið - 15.08.1984, Blaðsíða 28

194
LÆKNABLAÐIÐ
mælingu en R5020 fyrir PR mælingu. Þetta er
nú látið standa við 4 °C í 18 klst.
Ceislatalning: Eftir að koladuft (1 ml,
0,25 % dextran húðað charcoal í TED búffer í
hvert glas) hefur verið látið fella út frían stera
eru sýnin talin í sindurteljara.
Útreikningar: Tölur úr talningu eru settar í
svonefnda Scatchard analýsu (12) og ákvarð-
aður er fjöldi viðtaka í femtómólum/mg um-
frymisprótein (femtó= 10-15).
Jákvædnimörk: Ef konan er af frjósemis-
skeiði telst sýni jákvætt séu viðtakar yfir 10
fmól. Sé konan á frjósemisskeiði eru mörkin
miðuð við 7-8 fmól/mg. Einnig er tekið tillit til
Kd (dissociation constant) og fylgnistuðuls
línunnar (correlation coefficient; r).
Samanburdarrannsókn við Fibiger Labora-
tory, Kaupmannahöfn: Umfrymisvökvi úr 10
sýnum var frostþurrkaður (lyophilized), en pað
er öruggasta geymsluaðferðin (13, 14), og
sýnin send til Kaupmannahafnar. Þar voru pau
mæld með mjög svipaðri aðferð (9) og notuð
er hér.
Auk pess eru reglulega mæld hér bæði
jákvæð kontról (legvöðvi úr konum) og nei-
kvæð (góðkynja brjóstvefur og lifur).
NIÐURSTÖÐUR
Af peim 182 brjóstakrabbameinssýnum sem
mæld hafa verið voru 154 úr frumæxlum og 28
úr meinvörpum. Af meinvörpum voru 18 úr
eitlum en 10 úr öðrum meinvörpum. Af
frumæxlum voru 103 tekin með staðbundinni
sýnatöku (opin biopsia eða lumpectomia), en
51 úr heilum brjóstum (mastectomia).
Yngsta konan, sem sýni var úr, var 25 ára,
en sú elsta var 89 ára. Töldust 35 konur vera á
frjósemisskeiði en 110 af frjósemisskeiði.
Aðrar konur voru á »breytingaskeiði« eða
nákvæmar upplýsingar lágu ekki fyrir og eru
ekki teknar með í töflum IV og V.
Á töflu I eru sýndar heildarniðurstöður
viðtakamælinga á sýnum úr frumæxlum. 55 %
mældra sýna reyndust hafa báðar tegundir
viðtaka (ER+ og PR+). Samtals 19% höfðu
einungis annan viðtakann (ER+ eða PR+) og
26 % höfðu hvorugan viðtakann (ER- og
PR~).
Á töflu II eru sýndar niðurstöður mælinga á
meinvörpum. Þeim er skipt í meinvörp í eitlum
(16 eitlar úr holhönd, 2 aðrir eitlar) annars
vegar og önnur meinvörp hins vegar (9 undir
húð og 1 frá brjósthimnu). Hlutfall jákvæðra
mælinga er nokkru lægra í meinvörpum en í
frumæxlum (tafla I), einkum eru meinvörp
önnur en úr eitlum með lægra hlutfall. Þessi
munur er meira áberandi hvað snertir PR en
ER.
Myndir 1 og 2 sýna magndreifingu viðtaka í
frumæxlum. Sýni sem dæmast neikvæð (<7-
10 fmól/mg prótein) lenda öll í fyrstu súlunni á
súluritunum (skyggða svæðið). Sýni sem
Table I. Estrogen and progesterone receptors in
primary breast cancer.
ER + PR+ ................. 74/135:55 %
ER + PR- ................. 21/135 : 15 %
ER-PR+ ................... 5/135: 4%
ER-PR- ................... 35/135:26%
ER+ ....................... 112/154:73%
ER— ....................... 42/154:27 %
PR+ ....................... 79/135:59%
PR— ....................... 56/135:41 %
Table II. Estrogen and progesterone receptors in
metastatic breast cancer.
Receptor status Lymph nodal metastases Other metastases Total
ER+PR+ ER+PR- ER-PR+ ER-PR- 8/18 :44 % 5/18 : 28 % 0/18: 0% 5/18 :28 % 2/7 :29 % 1/7 : 14 % 0/7 : 0 % 4/7 :57 % 10 25 :40 % 6/25 :24 % 0/25 : 0 % 9/25 :36 %
ER+ ... ER- ... 13/18:72% 5/18:28% 4/10 :40 % 6/10 : 60 % 17/28 : 61 % 11/28 :39 %
PR+ ... PR— ... 8/18 :44 % 10/18 : 56 % 2/7 : 29 % 5/7 : 71 % 10/25 :40 % 15/25 :60 %
Table III. Comparison of steroid receptor measure-
ments carried out in Laboratory of Cell Biology,
Iceland and in Fibiger Laboratory, Copenhagen
(values are given as fmol/mg).
Laboratory of Fibiger
Cell Biology Laboratory
Sample number ER PR ER PR
55 ............ 128 0 221 0
56 ............. 18 0 26 0
57 ............. 40 0 48 0
58 .............. 0 0 0 0
160 ................ 4 283 <10 375
163 .............. 960 13 1124 <10
171 ............... 7 9 <10 16
172 .............. 24 80 34 96
175 .............. 140 24 147 —
177 ............... 70 110 127 242
r-= 0,997 For ER and r = 0.971 for PR.