Læknablaðið - 15.10.1984, Blaðsíða 15
LÆKNABLADID
251
stytta aðgerðartímann verulega. Slík tækni er
ekki fyrir hendi hér.
Þar sem skurðsárið er tiltölulega lítið, hefur
blóðtap verið talið minni háttar (7, 16).
í pessari rannsókn purftu hins vegar 38
sjúklingar blóðgjöf fyrstu vikuna eftir aðgerð.
Meðal blóðgjöf reyndist vera 2.7 einingar.
Þetta stingur mjög í stúf við reynslu ofan-
greindra höfunda. Ekki hefur áður verið bent á
verulegt blóðleysi eftir Enderaðgerðir. Lík-
ur benda til að blóðtapið sé fyrst og fremst frá
æðum, sem naglarnir skadda í mergholi beins-
ins auk blæðingar frá brotinu sjálfu.
Sýking reyndist nokkuð algeng hér en
hennar gætti hjá fjórum sjúklingum (7.8 %). í
premur tilvikum var um að ræða grunnar
sársýkingar en eina djúpa. Ailar létu pær
undan staðbundinni meðferð og fúkalyfjum.
Aðrir höfundar hafa yfirleitt lýst mjög lágri
sýkingartíðni (2, 7, 8). í rannsókn Jensen et al
(10, 11) komu fram djúpar sýkingar við Ender-
neglingu hjá 1.5 % sjúklinga með stöðug brot
og hjá 3.3 % með óstöðug. Það var svipuð
tíðni og þegar skorið var inn á brotið og gerð
innri festing með skrúfu og plötu.
Dánartíðni á fyrsta mánuði eftir aðgerð
samkvæmt pessari rannsókn reyndist vera að-
eins 5.6% og fyrsta árið 11.2%. í uppgjöri
Kuderna et al (6) eru sambærilegar dánartölur
10.3 % á fyrsta mánuði og í uppgjöri Hult og
Nilsson (8) 9.5 %.
Fjölmargar aðferðir hafa verið notaðar til
meðhöndlunar á lærhnútubrotum. Á síðari
árum hefur mjög rutt sér til rúms aðferð, par
sem notuð er skrúfa og plata. Skrúfan leikur í
hólk, sem framlengir plötuna og getur skrúfu-
leggurinn færst út um hólkinn eftir pví, sem
brotið sígur saman (sliding screw plate) (17).
Rannsóknir, svo sem samanburðarrannsóknir
Jensen et al (10, 11) og Högh (18) virðast sýna
að pessi aðferð hefur ýmsa kosti fram yfir
Endersaðferðina.
Sé nákvæmni í aðgerðatækni beitt, virðist
aðferð Enders geta hentað hjá elztu sjúkling-
unum, par sem áhætta við aðgerð er mikil.
Aðgerðinni fylgir tiltölulega lítil röskun á
vefjum, sérstaklega vöðvum, sem auðveldar
fótaferð fljótt eftir aðgerðina. Djúp sýking er
og tiltölulega fátíð.
Blóðleysi samfara aðgerðinni er auðbætan-
legt. Að öðru leyti virðist aðferðin ekki vera
bezti valkosturinn.
SUMMARY
Fifty-one patient with fifty-three unselected inter-
trochanteric fractures were treated with Ender-nail
fixation during a four year period at the Orthopedic
Clinic, City Hospital, Reykjavik, lceland. The mean
age was 78 eyars. There was a 5.6 % mortality
during the first postoperative month and 11.2%
during the first year. One nonuion occurred. Consi-
derable postoperative anaemia was common. Tech-
nical problems connected to the primary operation
occurred in 20 % and reoperation rate was 11 %.
Pain in the knee was a common complaint and in
29 % the nails were removed. It is concluded that
the merits of the method are limited because of
technical problems and number of reoperations
needed.
HEIMILDIR
1) Laros GS, Moore JF: Complications of fixation
in intertrochanteric fractures. Clin Orthop 1974;
(101): 110-9.
2) Högh J, Lund B, Lucht U: Trochanteric and
subtrochanteric fractures: the operative results
in a prospectice and comparative study of
Ender nailing and McLaughlin osteosynthesis.
Acta Orthop Scand 1981; 52: 639-43.
3) Wynn-Jones C, Morris J, Hirschowitz D, Hart
CM, Shea J, Arden GP: A comparison of the
treatment of trochanteric fractures of the femur
by internal fixation with nail-plate and the
Ender technique. Injury 1977; 9: 35-42.
4) Jensen S: Classification of trochanteric fractu-
res. Acta Orthop Scand 1980; 803-10.
5) Kiintscher G: A new method of treatment of
pertrochanteric fractures. Proc R Soc Med
1977;63: 1120-1.
6) Kuderna H, Böhler N, Collion DJ: Treatment of
intertrochanteric and subtrochanteric fractures
of the hip by the Ender method. J Bone Joint
Surg 1976; 58-A: 604-11.
7) Aprin H, Kilfoyle RM. Treatment of trochante-
ric fractures with Ender rods. J Trauma 1980;
20: 32-42.
8) Hult L, Nilsson MH. Ender-spiking av trokantá-
ra femurfrakturer. Lákartidningen 1978; 75:
4603-8.
9) Evans EM. The treatment of trochanteric frac-
tures of the femur. J Bone Joint Surg 1969; 31-
B: 190-203.
10) Jensen JS, Töndevold E, Sonne-Holm S. Stable
trochanteric fractures: a comparative analysis
of four methods of internal fixation. Acta
Orthop Scand 1980; 51: 811-6.
11) Jensen JS, Sonne-Holm S, Töndevold E. Unstab-
le trochanteric fractures: a comparative analys-
is of four methods of internal fixation. Acta
Orthop Scand 1980; 51: 949-62.
12) Levy RN, Siegel M, Sedlin ED, Siffert RS.