Læknablaðið - 15.12.1987, Page 29
LÆKNABLAÐIÐ 1987; 73; 439-42
439
Stefán J. Hreiðarsson, Edda Ólafsdóttir, Katrín Davíðsdóttir
SÝKINGAR HJÁ FULLBURÐA BÖRNUM MEÐ
SNEMMFARIÐ LEGVATN Á LANDSPÍTALANUM1979
TIL 1983
ÚTDRÁTTUR
Sagt er frá niðurstöðum könnunar á tíðni innri
sýkinga og tegundum sýkla á yfirborði fullburða
barna, sem lögð voru á Vökudeild Landspítalans
á árunum 1979 til 1983 vegna þess, að belgir
höfðu brostið meira en 24 klukkustundum fyrir
fæðingu.
Af 117 börnum sýndu 14 (8,4%) ákveðin einkenni
innri sýkingar og er það mun meiri tíðni en lýst
hefur verið hjá nýburum almennt. Niðurstöður
yfirborðsræktana sýndu svipaðar tegundir sýkla
og fundist hafa hjá nýburum, sem fæðast eðlilegri
fæðingu. öll sýktu börnin voru meðhöndluð með
sýklalyfjum og hlutu fullan bata.
Könnunin bendir til þess, að ekki sé þörf á að
beita sóttvarnareinangrun við þessar aðstæður.
Það er hins vegar mikilvægt að fylgjast náið með
þessum börnum fyrstu tvo sólarhringana með
tilliti til sýkingareinkenna.
INNGANGUR
Innri sýkingar hjá nýburum, þ.e.
bakteríusýkingar i blóði eða innri líffærum á
fyrstu fjórum vikum lífsins, eru oftast alvarlegar
og lífshættulegar og krefjast skjótrar greiningar
og meðferðar (1, 2). Sjúkdómseinkenni sýkts
nýbura eru hins vegar oft óljós og almenns eðlis
og því alltaf sú hætta fyrir hendi, að töf verði á
greiningu og viðeigandi meðferð (3). í ljósi þessa
hefur verið reynt að finna fyrirfram þann hóp
nýbura, sem býr við aukna áhættu í þessu tilliti.
Jafnframt er reynt að hindra útbreiðslu sýkinga á
nýburadeildum með einangrun barna, sem
grunuð eru um sýkingu.
Ákveðnir þættir í fæðingunni hafa verið tengdir
aukinni sýkingarhættu hjá nýburum, þar á meðal
sýking hjá móður, langdregin fæðing,
súrefnisskortur í fæðingu og endurlífgun (4-6).
Frá Vökudeild Landspítalans. Barst 16/12/1986.
Samþykkt 10/03/1987.
Þá hefur verið talið, að umtalsverð sýkingarhætta
fylgi því, þegar belgir hafa brostið löngu fyrir
fæðingu og einangrun fósturs frá fæðingarvegi
þannig rofin (4, 6-8).
Vegna þessarar áhættu hefur þeirri reglu verið
fylgt á Vökudeild Landspítalans á undanförnum
árum, að öll börn, sem fæðst hafa á
Fæðingardeild Landspítalans eftir að legvatn
hefur runnið meira en sólarhring, hafa verið lögð
inn á Vökudeild til eftirlits með tilliti til
sýkingareinkenna. Jafnframt hafa þau verið höfð
í sóttvarnareinangrun, þar til niðurstöður
yfirborðsræktana, sem voru teknar við innlögn,
hafa legið fyrir.
Tilgangur könnunarinnar, sem hér birtist, er að
kanna tíðni sýkinga hjá fullburða börnum úr
þessum hópi og meta árangur ofangreindrar
starfsreglu.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Athugaðar voru sjúkraskrár allra nýbura, sem
voru lagðir inn á Vökudeild Landspítalans árin
1979 til 1983 að báðum árum meðtöldum vegna
snemmfarins legvatns, þ.e. að legvatn var farið
meira en 24 klukkustundum fyrir fæðingu barns.
Við úrvinnslu voru eingöngu teknir með þeir
nýburar, sem voru fullmeðgengnir (meðganga
lengri en 37 vikur), samtals 117 börn.
öll börnin höfðu verið lögð á Vökudeild strax
eftir fæðingu. Við innlögn voru tekin strok frá
eyra, holhönd, koki og endaþarmsopi.
Strokpinnar voru sendir til sýkladeildar
Landspítalans til almennrar sýklaræktunar.
Börnin voru höfð í einangrun í hitakössum, þar til
niðurstöður ræktana lágu fyrir, og náið fylgst
með ástandi þeirra og lífsmörkum.
Ræktunarniðurstöður bárust í fyrsta lagi eftir
einn sólarhring, en oft tók ræktun lengri tíma.
Ef barn var grunað um sýkingu, var tekið blóð í
ræktun og einnig oftast ástunguþvag og
mænuvökvi. í sumum tilfellum var einnig tekin
röntgenmynd af lungum. Jafnframt var hafin