Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 15.05.1992, Blaðsíða 26

Læknablaðið - 15.05.1992, Blaðsíða 26
182 LÆKNABLAÐIÐ íslands; 2. niðurstaða líkrannsóknar, byggð á lokagreiningu við krufningu, þar með talin reifun sérfræðings R.H. á sjúkdómstilfellinu og ef þurfa þótti krufningarskýrsla þar sem lýst er í máli og myndum ástandi hvers líffæris. Skilgreiningar hugtaka voru: (a) Bein dánarsök: áverki eða sjúkdómur er veldur dauða á tilteknum stað og tíma (8). Þannig skilgreind var bein dánarorsök borin saman (pöruð) við atriði I(a> á íslenskri útgáfu dánarvottorðs, »sjúkdómur eða ástand, sem telst bein orsök dauða«. (b) Annar alvarlegur sjúkdómur: sjúkdómsástand þess eðlis, að hrint geti af stað atburðaröð sem leiða kann til beinnar dánarorsakar (8). Þannig skilgreindur var alvarlegur sjúkdómur borinn saman við þætti I(b>, I(C), »undanfarandi orsakir« o.s.frv. og/eða II, »annað ástand, óskylt, en samverkandi að dauða«. Misrœmi var skilgreint með þeim hætti, að um væri að ræða marktæka breytingu á sjúkdómsgreiningu. Til dæmis flokkuðu höfundar breytinguna »lungnarek« í »lungnabólgu« (eða öfugt) til misræmis. Enn fremur taldist misræmi ef krufning leiddi í ljós annan hvom ofanskráðra sjúkdóma en þeirra var hvergi getið á dánarvottorði. Þessi túlkun var þó aðeins viðhöfð væru þessir sjúkdómar marktækir við kmfningu. Fyndist til dæmis lungnarek í smáum slagæðagreinum eða bólguíferð við smásjárskoðun breytti slíkt engu og taldist ekki til misræmis. Enn fremur voru svæsin kransæðaþrengsl til dæmis ekki skráð til misræmis þótt ekki væru tiltekin á dánarvottorði, ef þau höfðu ekki beinlínis átt þátt í dauða. Illkynja æxli, sem ekki var getið á dánarvottorði, flokkuðust til misræmis. Að pörun lokinni voru eftirfarandi athuganir töfiufærðar: Heildarmisræmi milli dánarvottorðs og niðurstöðu krufningar. Heildarmisræmi var síðan sundurliðað eftir því, hvort það tók til beinnar dánarorsakar eða annars alvarlegs sjúkdómsástands. Enn fremur var athugað, þegar misræmi var varðandi beina dánarorsök, hvort læknar sjúklings höfðu staðsett beina dánarorsök í sama eða annað líffærakerfi en meinafræðingar. Sömuleiðis var kannað hvort dánarvottorð var dagsett á undan frumgreiningu krufningar, sama dag eða síðar. Var reiknað með, að læknir sá, er fyllti út dánarvottorð, hefði haft handbærar niðurstöður líkrannsóknar, væri vottorðið útfyllt sama dag og líkrannsókn fór fram eða síðar. Að lokum var skráð hvort skrásetjari dánarvottorðs hafði merkt við reit þann er gefur til kynna, hvort krufning hafi farið fram. Við talnarýni var beitt x2 prófi. NIÐURSTÖÐUR Alls voru kannaðar 590 líkrannsóknir, 250 frá 1976 og 340 frá 1986. Heildarkrufningatíðni sjúkrahúsanna þriggja var 57% árið 1976 og 58% 1986. Dánarvottorð fundust fyrir alla nema einn, útlending sem jarðsettur hafði verið erlendis. Þannig voru borin saman dánarvottorð og niðurstöður krufninga 589 einstaklinga. Samanlagt heildarmisræmi milli dánarorsakar og annars alvarlegs sjúkdóms fannst í helmingi tilvika (tafla I), og breyttist ekki á tíu ára tímabili þannig að inarktækt væri (P>0,5). Misræmi varðandi alvarlega sjúkdóma aðra en beina dánarorsök fannst í þriðjungi tilvika og hélst sömuleiðis því sem næst óbreytt milli 1976 (32%) og 1986 (34%) (P>0,5). í 38 tilvikum (6,5%) var dánarvottorð undirritað á undan frumgreiningu líkrannsóknar. í töflu II sést dreifing misræmis eftir undirritunardægri hvors skjals. Misræmi í dánarorsök jókst lítillega við það að niðurstöður krufningar lægju fyrir, þótt ekki væri marktækt (P>0,5). Nokkuð dró úr misræmi hvað varðaði aðra alvarlega sjúkdóma (44,7% í 32,5%), eftir að niðurstöður krufningar voru kunnar, þó ekki þannig að marktækt yrði (0,50<P<0,10). í 545 tilvikum (92,5%) gaf dánarvottorð með réttu til kynna að krufning hefði verið gerð. I 40 tilvikum (6,8%) var þeirri spumingu látið ósvarað og fjórum sinnum (0,7%) svaraði vottorðsritari neitandi. UMRÆÐA Lokagreining meinafræðings er, eins og sjúkdómsgreining lækna sjúklinga, túlkun eins sérfræðings og dregur dám af þekkingu hans og reynslu. Sérstaða meinafræðingsins er sú, að hann hefur við lok líkrannsóknar tiltækar allar þær niðurstöður er fást munu um veikindi og dauða viðkomandi einstaklings. Það er hlutverk og beinlínis skylda meinafræðings að taka afstöðu til þeirra upplýsinga sem fyrir liggja, vega þær og flokka eftir mikilvægi og hlutdeild í
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.