Búskapur hins opinbera 1980-1984 - 01.02.1986, Side 21

19
C. Almannatryggingakerfið.
1. Heilbrigðismál. Hér flokkast útgjöld sjúkratrygginga, þ.e. sjúkratrygginga-
deildar og sjúkrasamlaga, en þær sjúkrastofnanir, sem reknar eru af
daggjöldum, fá greiðslur frá sjúkratryggingum. Ef um rekstrarhalla er að
ræða hjá sjúkrahúsum, þannig að daggjöld duga ekki fyrir rekstrarkostnaði,
kemur sá halli ekki fram í heilbrigðismálaútgjöldum fyrr en daggjöld hafa
verið leiðrétt til samræmis, og getur þetta leitt til tilfærslna milli ára. Þó eru
á þessu undantekningar, t.d. Borgarspítalinn í Reykjavík, en þar hefur verið
tekið tillit til rekstrarhallans og rekstrarútgjöld að fullu gjaldfærð, en ekki
einungis daggjöldin.
2. Almannatryggingar og velferðarmál. Hér er m.a. færður rekstrarkostnaður
lífeyris-, slysa- og atvinnuleysistryggingadeildar.
3. Önnur útgjöld vegna atvinnuvega, svo sem kostnaður vegna Kjararann-
sóknarnefndar.
3.3 Kerfisbreyting.
Eins og áður hefur verið getið var tekið upp nýtt þjóðhagsreikningakerfi frá
og með uppgjöri ársins 1980. Þetta nýja kerfi byggir á þjóðhagsreikningakerfi
Sameinuðu þjóðanna frá 1968 og leysir af hólmi eldra kerfi frá 1952.
Helstu breytingar, sem þetta hefur í för með sér, eru þær, að nú færast
heilbrigðismálaútgjöld sem samneysla en áður höfðu þau flokkast sem tekjutil-
færsla til heimila. Heilbrigðismálaútgjöld eru fyrst og fremst útgjöld sjúkra-
trygginga, þ.e. sjúkra- og tryggingadeildar og sjúkrasamlaga, sem tilfærð eru í
almannatryggingakerfinu, og útgjöld ríkissjúkrahúsa, sem færð eru í A-hluta
ríkisreiknings. Þessi útgjöld ríkissjúkrahúsa höfðu í gamla kerfinu verið færð
sem tilfærsla frá ríkissjóði til almannatrygginga og þaðan sem tilfærsla til
heimila. Til samræmis við fyrri ár var þessari færsluaðferð haldið áfram eftir
1977, þótt ríkissjúkrahúsin hættu að vera á daggjöldum frá þeim tíma.
Framlag til Lánasjóðs íslenskra námsmanna er samkvæmt nýja kerfinu fært
sem fjármagnstilfærsla, en var áður fært sem tekjutilfærsla. Sóknar- og
kirkjugarðsgjöld voru tilfærð í gamla kerfinu að mestu sem samneysla, en nú
sem tekjutilfærsla. Rekstrarkostnaður ýmissa stofnana vegna atvinnuvega, s.s.
Rannsóknastofnunar landbúnaðarins, Búnaðarfélags íslands, Fiskifélags ís-
lands, Hafrannsóknastofnunar, Rannasóknastofnunar fiskiðnaðarins, Iðntækni-
stofnunar, Rannsóknastofnunar byggingariðnaðarins o.fl. var færður með
styrkjum, en er nú talinn til samneyslu. Sama er að segja um leikskóla í
Reykjavík; rekstrarkostnaður þeirra var færður með styrkjum, en fer nú undir
samneyslu. Styrkir til strætisvagna voru áður færðir að öllu leyti sem fjármagns-
tilfærslur, en fara nú ýmist sem rekstrarstyrkir eða fjármagnstilfærslur eftir því
sem við á.
Breyting er gerð á meðferð framlags frá Happdrætti Háskóla íslands. Áður
var það fært með beinum sköttum, en er nú fært sem fjármagnstilfærsla. Sama
gildir um erfðafjárskatt, sem var áður einnig færður með beinum sköttum.