Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.12.1931, Page 14
524
Frá Englandi.
[Stefnir
dýrtí'ð í hverju landi stuðlar að
lággengi myntarinnar, ef ekki
eru aðrar ráðstafanir gerðar.
Er enginn vafi á, að það er
þetta, sem veldur mjög miklu
um fall pundsins enska. í Eng-
landi er yfirleitt dýrtíð.
Ótti um allan heim.
Þegar á þetta er litið, að pund-
ið enska, sem er aðal-verðmæli-
kvarði í viðskiftum Evrópuþjóða,
missir allt í einu jafnvægið og
fer að velta, þá var ekki furða,
þó að ótta slægi á flesta.
Öfl þau, sem ákveða verð
pundsins, eru svo mörg og dul-
in, að enginn gat sagt um það,
hvert þetta stefndi.
Hvers virði var pundið, þegar
það var ekki lengur þess virði,
sem á það stóð letrað? Þetta var
það vandamál, sem var efst í hug-
um manna, og er það enn.
Fyrst í stað verkaði fregnin
um það, að Englandsbanki hefði
hætt gullinnlausn, eins og reið-
arslag. Kauphöllum var lokað.
Enginn þorði að kveða upp úr.
Viðskifti voru lömuð. — Pundið
féll þegar í stað í New York.
Og þegar viðskifti hófust aftur,
var pundið alls staðar fallið. —
Norðurlöndin héldu fyrst dauða-
haldi í gullverð mynta sinna. Is-
land var eina landið, sem fylgdi
pundinu mótspyrnulaust. Og hin
Norðurlöndin hafa þokast í átt-
ina, fyrst treglega og svo öi’ar.
Hvað um þetta verður, er ekki
unnt að segja að svo stöddu. —
Pundið er, þegar þetta er íútað,
mjög óstöðugt, sveiflast upp og
niður. Enginn veit — að minnsta
kosti ekki út í frá — svo mikið
sem það, hvað þessu veldur. Er
ekki einu sinni hægt að vita með
vissu, hvaða aðstöðu Englending-
ar sjálfir hafa, því að þar kemur
mai’gt til greina.
Ahrif á stjórnmál Englands.
Að fá þetta, stöðvun gullinn-
lausnar og gengisfall pundsins
yfir sig, einmitt þegar stjórnmála
hringiðan var sem mest, vii’tist æði
örlagaríkt fyrir ensku þjóðstjórn-
ina. En í í’aun og veru er ekki ó-
sennilegt, að henni hafi orðið að
því styrkur, frekar en hitt. Ekkert
gat betur sýnt og sannað, hvern-
ig komið var um fjármál Eng-
lands. Nú gat allur almenningur
séð, að það var ekki af neinni
hótfyndni, að þeir McDonald og
Snowden lögðu svo mikla áhei’zlu
á sparnað og gætni í afgreiðslu
fjárlaganna.
Á hinn bóginn mátti það virð-
ast dálítið hart, að pundið skyldi