Nýtt Helgafell - 01.10.1958, Blaðsíða 17

BROT ÚR ÓPRENTUÐUM SAMTÖLUM VIÐ STEIN
63
það er skrítið í þeim hljóðið og merkilegt,
hvað það getur verið fallega lyriskt. Samt
fékk ég mér rottueitur og setti það í skál á
borðinu. Ég man það nú ekki, en lield það
hafi borið einhvern árangur. Hitt var merki-
legra, að Asmundur frá Skúfsstöðum fékk
sér vænan mola af því, þegar hann kom ein-
hvern tíma í heimsókn. Það var von, þetta
var eins og lagkaka, ágætt á bragðið, en
undarlegt að honum skyldi ekkert verða
nieint af því.
Þetta var góð byrjun fannst okkur. Páll
Hafstað fór nú að minnast á stjórnmál, enda
var Steinn nýkominn úr frægri heimsókn sinni
til Sovétríkjanna. Steinn talaði gjarna um
Rússlandsförina og fór ekki dult með skoð-
anir sínar. Hohum þótti gaman, J)egar hon-
um tókst að espa menn upp á móti „stór-
veldapólitík" sinni og talaði þá eins og sá,
sem valdið hefur: — Það er skrítið, en
Rússar kunna ekki að byggja hús. Þeir hafa
ekki frekar vit á byggingarlist en lélegur
smalahundur í Flóanum. Þetta eru tómar
blúnduhallir, óskaplega ómerkilegar. Bolsi-
víkar hljóta að vera bæði fífl og ofbeldis-
nienn. Þetta er eins og Hornstrendingur fengi
sendan emeleraðan koj)i> og stillti honum upp
a stofuborði. Það er alveg óskaplegt. Annars
ffitla þeir víst að reyna að lagfæra þetta eitt-
hvað: Krúsjev segist vera á móti sykurhöll-
um og ég las ])að fyrir skömmu, að liann
hefði sagt við óánægða arkitekta, sem vildu
láta endurskoða byggingarstefnu ríkisins: —
Verið J)ið bara rólegir, piltar mínir, þetta
brynur allt saman einn góðan veðurdag. Það
var gott hjá honum, finnst ykkur það ekki?
Krúsjev er ágætur maður og veit, hvað hann
syngur. Það er vafalaust rétt hjá honum,
að þetta er eina lausnin. — Einhver bezti
niaður, sem ég hef hitt, er þjóðskáld þeirra
Grúsíumanna; frábær gestgafi, sómasamlegur
drykkjumaður og góður ræðumaður. Hann
dutti margar ágætar ræður. En hann skildi
ekki rússnesku. Því lenti J)að í hálfgerðu
stimabraki, þegar Hallgrímur Jónasson farar-
stjóri ætlaði með miklum hátíðleik að skýra
honum frá efni vísunnar „Yfir kaldan eyði-
sand“. Ég þýddi vísuna á dönsku, svo var
hún þýdd á rússnesku og armenisku og loks
á grúsisku og ])á skyldi karlinn vísuna og
hafði gaman af. Hann er nefnilega ágætt
rímnaskáld.
Nú var hlé á frásögninni, J)ví að köttur-
inn var farinn að trufla húsbónda sinn með
mjálmi og ólátum. Hann var settur frarn í
eldhús og lokaður inni: „sakadómaranum“
létti, því honum hafði aldrei verið neitt um
bölvaðan köttinn gefið: Hann lyfti glasi og
leit á skáldið, þegar hann kom aftur inn í
stofuna og settist: — Það var árið 1934,
sagði Stcinn, og brosti með öllu andlitinu.
Iíann hafði verið spurður um það, hvenær
hann hefði sagt skilið við Kommúnistaflokk
Islands. — Annars sagði ég ekki beint skilið
við hann, bætti hann við, því ég var rekinn
úr flokknum með mikilli skömm. Ætli ég
muni það ekki, Sella B 5 hét hún víst, og það
var ákaflega leiðinlegt að vera í henni. Þegar
ég var rekinn, var líka samj)ykkt síðasta
aðvörun til Einars Olgeirssonar. Mál hans var
tekið fyrir á undan mínu, svo ég mátti greiða
atkvæði. Dýrleif Árnadóttir var formaður
sellunnar og þegar atkvæði voru greidd um
Einar, laumaði hún hendinni upp í loftið,
svo lítið bar á. Og hún grét. En ])cgar kom
að mér, rétti hún höndina upp af miklum
mvndugleik, aldrei ákveðnari á ævi sinni.
Þegar samþykkt hafði verið að reka mig, stóð
ég upp og hélt ræðu. Ég sagði, að allir við-
staddir væru þorparar og illmenni. Þá skifti
])að engum togum, að séra Gunnar Benedikts-
son og Dýrleif ráðast á mig og hrinda mér
niður brattan stiga, sem þarna var. Ég marð-
ist á baki, en slapp að öðru leyti ómeiddur á
sál og líkama úr Jiessum hildarleik. Þó hafði
þetta þær óþægilegu afleiðingar, að mér hefur
alltaf síðar staðið ógn af háurn stigum, hugsa
mig um tvisvar áður en ég legg í J)á.
Nú glottir skáldið: — Svona var þetta og
þó var það skemmtilegasta eftir. Þetta var
allt saman herfilegur misskilningur. Það var
ekki ætlunin að reka nokkurn mann, en Jens
Figved, seni átti að sækja „línuna“ til
Moskvu, lenti á viku fylliríi í Vestmannaeyj-