Nýtt Helgafell - 01.10.1958, Blaðsíða 28

74
HELGAFELL
Þótt vér ættum kaþólskri kirkju ekkert ann-
að gott upp að inna, ber oss að minnast þess
af hlýjum hug og sýna þökk vora í verki.
Með viikilli virðingu,
yðar einlœgur
Halldór Ilalldórsson
* * *
Ljóð ejtir Tómas í hvœðaúrvali Sigurðar jrá
Arnarholti.
Þegar dr. Sigurðnr Nordal gaf út „Síðustu
ljÓð“ Sigurðar frá Arnarholti, segir hann í for-
mála sínum að ljóðaútgáfunni: „Við úrvalið
hef ég ekki einungis liaft í huga að taka beztu
„ , kvæðin, heldur líka
Kvæoi eftir Tomas 1 , .,, *
1 ' !• o* $ lntt, 30 líitíi skíildio
kvæöaurvali Siguro- ...
ar frá Arnarholti ^ s,er °S h°gum Sln-
um á efstu árunum,
koma til dvra eins og hann var klæddur, því
það mundi hann sjálfur hafa viljað.“ Með þess-
um orðum er gefin á því fullnægjandi skýring
að eitt kvæði Sigurðar úr „Þrettándabrenn-
unni“, Svo ung og svo fögur, er tekið upp í
„Síðustu ljóð“ hans. Iíinn yndislegi, óhátíð-
legi draumóramaður fann oft sárt til þess síð-
ustu árin, að hann átti erfitt með að yrkja
þau ástarljóð, sem sóttu á hug hans. Ég hefi
ekki kynnzt manni á hans aldri, sem var jafn
ungur í hrifningu sinni, jafnbarnslegur í ást
sinni án þess að vera genginn í barndóm. ITann
var í raun og veru hættur að yrkja um þessar
mundir, en liann var ekki hættur að lifa. Ég
sá hann ganga jafnástfanginn útaf 25. sýningu
á Meyjaskemmunni og hinni fyrstu, veturinn
1034—-’35. Ég man þó vel að hann klappaði
af meiri sannfæringu en nokkur annar gestur
í öll hin 23 skiptin. Lög Schuberts hafði hann
yfir um þessar mundir hvenær sem maður
liitti hann — og liann hefur þá áreiðanlega
talið sig skulda ástmev skáldsins ódauðleg
ljóð, en fann að hann gat ekki gert það alveg
hjálparlaust. Þó kvæðið „Svo ung og fögur“
sé ékki stæling á kvæði Tómasar, heldur í
raun og veru aðeins vikið við orðum, og ljóðið
birt að mestu óbreytt með stuttum viðauka,
tveimur erindum, bregður þó fvrir í þessum
síðustu sex línum skærum neista af eldi skálds-
ins frá Arnarholti, hálfkulnaðar glóðirnar
lyfta af sér öskufarginu við snertingu hins
dýra málms Tómasar. Sigurður birti kvæði
sitt í Morgunblaðinu 1935 með samþykki
Tómasar en ljóðið „Seytján ára“ kom út í
fyrstu ljóðabók hans, „Við sundin blá“, 1925.
Þó kvæði Sigurðar, „Svo ung og fögur“,
ætti heima í „Síðustu ljóðum“ hans, finnst
mér út í hött að birta það í úrvali af Ijóðum
skáldsins, eins og Hannes Pétursson hefir gert
í nýútkominni bók „Fjögur ljóðskáld", sem
Menningarsjóður gefur út.
R. J.
*
Iíerra ritstjóri.
Ragnar Jónsson hefur boðið mér að gera
athugasemd við bréf sitt hér að ofan, eða
öllu heldur að skýra afstöðu mína til birting-
ar á III. kaflanum úr ljóði Sigurðar „Þrett-
ándabrennan”, sem ég valdi í bókina „Fjögur
ljóðskáld".
Það er óþarfi að orðlengja það, að mér var
líkingin með Ijóðum þeirra Sigurðar og Tóm-
asar fullkomin ráðgáta, var svo áður en mér
var falið að gera úrval úr Ijóðum hins fyrr-
nefnda. Mér var alls ekki ljóst, í hverju tengsl-
in á milli þeirra fólust. En nú hefur Ragnar
upplýst það. — Seint í júní s. 1. dvaldist ég
nokkra daga norður á Húsavík hjá Helga
Hálfdanarsyni, og lásum við þá þessi tvö kvæði
saman og reyndum að fá einhvern botn í
þetta. Ljóðin reyndust svo nauðalík hvort
öðru, að okkur kom satt að segja ekki til
hugar að annað væri ný gerð hins, enda varla
við því að búast, þar sem uppátæki Sigurðar
er sennilega einsdæmi hér um slóðir, og er þá
mikið sagt. Til bráðabirgða hölluðumst við
hclzt að því, að bæði ljóðin styddust við ein-
hverja sameiginlega erlenda fyrirmynd. væru
nánast þýðingar, og þótti okkur það þó í aðra
röndina ósennilegur feluleikur af svo merkum
höfundum, enda þótt finna megi allmörg dæmi
þess í ljóðagerð okkar að erlend kvæði séu
færð í íslenzkan búning án þess að skáldin
láti fyrirmvndanna getið. Þykir mér nú vænt
um að vita hið sanna í málinu. — Ekki finnst
mér ástæða til að afsaka Sigurð, eins og Ragn-
ar gerir hálft í hvoru, brcyting hans á Ijóði
Tómasar er vægast sagt smekklevsi. Hefði
verið öllu nær fyrir hann að fá ljóðið lánað
alveg óbreytt, þar sem það er tvímælalaust
betra áður en hann fór að hnika til orðum