Fréttatíminn - 11.04.2014, Qupperneq 19

Arion banki býður kaupleigu og bílalán til að fjármagna bílakaup.
Viðskiptavinir í Vildarþjónustu njóta hagstæðra kjara og geta
sparað sér töluverða fjármuni.
Á arionbanki.is finnur þú reiknivél sem sýnir með einföldum
hætti muninn á þeim valkostum sem í boði eru.
Arion bílafjármögnun auðveldar þér að eignast og reka
bílinn þinn á hagkvæman hátt.
HAGKVÆM
BÍLAFJÁRMÖGNUN
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA

1
2
-2
2
2
7
Á AÐ ENDURNÝJA?
50% afslá‘ur af stofn- og
lántökugjöldum út apríl 2014
au
ka
lo
ftm
óts
töð
un
a
landbúnaði og hversu mikinn fram-
leiðslutengdan stuðning hefði mátt
veita. Fordæmi hefðu að líkindum
verið sótt í norðurslóðaákvæði að-
ildarsamnings Finnlands.
Þótt samningsafstaða Íslands í
landbúnaðarmálum hafi ekki verið
birt opinberlega virðast hvorugir
samningsaðila telja að landið þurfi
á neinum umtalsverðum sérlausn-
um eða undanþágum að halda um-
fram það sem fordæmi væru fyrir,
t.d. frá Finnlandi. Hins vegar yrði
tekist á um heildarupphæð landbún-
aðarstuðningsins og hversu mikið
af heildarstuðningnum yrði fjár-
magnað af ESB og hversu mikið af
íslenska ríkinu. Þá nefndu nokkrir
aðilar við skýrsluhöfunda að tolla-
mál væru sérstakt úrlausnarefni –
sérstaklega fyrir svína- og alifugla-
framleiðsluna þar sem regluverk
ESB býður ekki upp á margar stuðn-
ingsleiðir.
Heildarstuðningurinn og hlutfall
ESB hefði væntanlega orðið megin-
deilumálið. Ljóst var að þær aðferðir
sem ESB hefur notað til að reikna
út stuðning til nýrra aðildarríkja
myndu gefa afar lágar upphæðir ef
þær væru færðar yfir á Ísland. Því
hefði þurft (og um þetta voru við-
mælendur frá framkvæmdastjórn-
inni sammála) að finna ný viðmið
fyrir Ísland en ekkert virðist hafa
legið fyrir um hver þau viðmið gætu
orðið.
Landbúnaðarstuðningur á Íslandi
er tiltölulega hátt hlutfall af heild-
arvirði landbúnaðarafurða en sé
stuðningnum deilt niður á landbún-
aðarland með sama hætti og gert er
innan ESB væri hann með því lægsta
sem gerist innan sambandsins. Það
er því ekki sjálfgefið hvernig heildar-
stuðningurinn yrði fundinn út.
Spurning er hversu stóran hluta
af heildarstuðningnum ESB myndi
greiða og hvort – og þá hversu mikið
– íslenska ríkið myndi greiða. Ýmsir
viðmælendur bentu á fordæmi frá
Finnlandi þar sem um 30% af heildar-
stuðningnum eru greidd af finnska
ríkinu. Um þennan stuðning gilda
sérstakar reglur og má hann t.d.
ekki verða til þess að framleiðsla
aukist umfram það sem hún var þeg-
ar greiðslur hófust. Líklegt er, segir
í skýrslunni, að samskonar ákvæði
muni standa Íslandi til boða en aftur
er óljóst um upphæðir og stuðnings-
hlutföll.
Tollfrjáls viðskipti milli landa eru
eitt af grundvallaratriðum í samstarfi
Evrópusambandsríkjanna. Ekkert ríki
hefur fengið undanþágur frá reglunni
um frjáls viðskipti og telja verður afar
hæpið, segir enn fremur, að Ísland fái
undanþágur til að viðhalda verndar-
tollum fyrir sinn landbúnað.
Innflutningur lifandi dýra áfram
bannaður
Fyrir Ísland virðist sem mikilvægustu
kröfurnar hafi snúið að innflutningi
lifandi dýra og innflutningi á fersku
kjöti. Viðmælendur frá ESB sem
þekktu til þessa málaflokks töldu lík-
legt að krafa Íslands um takmarkanir
á innflutningi lifandi dýra hefði fengið
efnislega meðferð og ef Ísland hefði
getað sýnt fram á að hún væri byggð
á vísindalegum grunni þá hefði verið
fundin leið til að mæta kröfunni.
Krafan um áframhaldandi bann við
innflutningi á fersku kjöti tengist með-
ferð ESA, Eftirlitsstofnunar EFTA, á
því máli. Þær málalyktir – hverjar sem
þær hefðu orðið (eða verða) – hefðu
orðið leiðandi fyrir niðurstöðuna úr
samningum Íslands og ESB.
Sigríður Dögg Auðunsdóttir
sigridur@frettatiminn.is
Áður þurft að
afnema höft
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
Ísland stendur frammi fyrir því
að afnema höft að kröfu ESB en
við inngönguna í EES árið 1994
þurftu íslensk stjórnvöld að
fella úr gildi ríflega sex áratuga
gömul fjármagnshöft. Í kjölfar
þess streymdi mikið af erlendu
fjármagni inn í landið, sem nær
ekkert lát var á í nærri 15 ár. Öll
líkindi eru til þess að stjórnvöld
geti náð fram sömu áhrifum nú
með því fyrirheiti að verða hluti
af myntbandalagi Evrópu.
Íslendingar hafa tekið beinan eða
óbeinan þátt í því fastgengissamstarfi
sem hefur verið í boði á hverjum
tíma í Vestur-Evrópu. Við fullveldi var
Ísland aðili að myntbandalagi Norður-
landa sem liðaðist í sundur eftir fyrri
heimsstyrjöldina. Eftir það reyndu
stjórnvöld einhliða festingu við breska
pundið á millistríðsárunum, en eftir
seinni heimsstyrjöldina gerðist Ísland
aðili að Bretton-Woods fastgengis-
samstarfinu. Það leið undir lok árið
1972 og við tók verðbólga og óstöðug-
leiki sem ekki var unninn bugur á
fyrr en gengið hafði verið fest með
skuggatengingu við ERM-fastgengis-
kerfið árið 1989.
Embættismenn ESB hafa bent
á að sjávarútvegsstefnan er
ekki eins stíf og hún er talin og
klæðskerasniðnar lausnir séu
algengar innan sambandsins.
Þannig muni ekkert beinlínis
standa í vegi fyrir því að hægt sé
að finna lausn sem taki mið af
óskum Íslendinga.
fréttaskýring 19 Helgin 11.-13. apríl 2014