Fréttatíminn - 21.02.2014, Blaðsíða 8

V ið höfum ákveðna staðalímynd af hjartasjúkdómum sem miðast við karlmanninn. Kennslubækur eru
líka skrifaðar út frá þessari staðalímynd
og allar rannsóknir á hjarta- og æðasjúk-
dómum framan af miðuðust við karlmenn.
Þessir þættir hafa ýtt undir það að við
lítum á hjartasjúkdóma sem óalgenga hjá
konum þó þeir séu mjög algengir þegar
tölfræðin er skoðuð,“ segir Þórdís Jóna
Hrafnkelsdóttir, formaður Go Red á Ís-
landi og sérfræðingur í hjarta og æða-
sjúkdómum. „Í almennri umræðu er ekki
óalgengt að talað sé um að þessi eða hinn
karlinn hafi fengið hjartaáfall en konur
virðast forðast að tala um það. Þeim virðist
finnast það skammarlegt og kenna sjálfum
sér um því oft er hægt að tengja sjúkdóm-
inn við lífsstíl og áhættuþætti. Konur fara
frekar í felur með sinn hjartasjúkdóm á
meðan karlar virðast vera opinskárri.“
Karlar og konur finna ólík einkenni en
virðast auk þess upplifa þau og tjá á ólíkan
máta. „Verkurinn hjá konum öðruvísi en
þessi skólabókaverkur sem við þekkjum
hjá körlum. Konur tala um þreytu og
magaverki frekar en þyngsli fyrir brjósti
sem leiðir út í handlegg. En einkennin eru
reyndar oft þau sömu en kynin virðast orða
hlutina á ólíkan hátt. Konur tala frekar um
þyngsli eða mæði frekar en verk. Þannig að
þetta er líka spurning um tjáningarform.“
Þórdís Jóna segir konur yfir höfuð ekki
gera sér grein fyrir eigin áhættu, einkenni
sjúkdómsins séu oftar óljósari hjá konum
en körlum og því tefjist greiningarferlið
oft. „Heilbrigðisstarfsmenn eiga það auk
þess til að tengja einkenni kvenna við eitt-
hvað annað en hjarta og æðasjúkdóma.
Þegar konur kvarta yfir brjóstverk er
hjartverkur ekki það fyrsta sem okkur
dettur í hug, við hugsum jafnvel frekar um
vöðvabólgu. Þessu þarf að breyta. GoRed
er alþjóðlegt átak sem við höfum unnið að
síðustu fimm árin og gengur út á vitund-
arvakningu. Við viljum benda konum á,
og starfsmönnum heilbrigðisstéttanna,
að hjarta og æðasjúkdomar eru helsta
dánarorsök kvenna á Íslandi líkt og annars
staðar í heiminum. Við viljum beina því til
kvenna að þær fylgist með sínum áhættu-
þáttum og viti hver einkennin eru.“
Samkvæmt rannsóknum Hjartaverndar
eykst tíðni áhættuþátta hjá konum eftir
50 ára aldur, sem er hár blóðþrýstingur,
hátt kólesteról, sykursýki og ofþyngd.
Helstu einkenni bæði karla og kvenna eru
þyngsli eða verkur fyrir brjósti, óþægindi
eða verkur milli herðablaða, í hálsi, kjálka
eða maga, verkur sem kemur við áreynslu
og hverfur við hvíld, stöðugur verkur fyrir
brjósti sem stundum fylgir kaldur sviti og
ógleði. Helstu einkenni kvenna sem karlar
tala minna um eru óútskýrður slapp-
leiki eða þreyta, óeðlilegt kvíðakast og
meltingartruflanir. Þórdís Jóna segir bestu
forvörnina út lífið fyrir alla þegar kemur
að hjarta-og æðasjúkdómum vera fyrst
og fremst að reykja ekki, borða hollan og
góðan mat, aðallega fisk, grænmeti og
gróft kornmeti. Hreyfa sig reglulega, ekki
endilega hlaupa maraþon, heldur stunda
reglubundna hreyfingu. Auk þess sé mikil-
vægt að láta skoða blóðsykur, blóðþrýsting
og kólesteról. Þetta reglubundna eftirlit er
hægt að fá hjá heimilislækni eða í áhættu-
mati hjá Hjartvernd.
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
 VitundarVakning konur og hjartasjúkdómar
Hjartasjúkdómar algengasta
orsök dauðsfalla hjá konum
Jafn margar konur og karlar deyja árlega úr hjartasjúkdómum en konur virðast forðast að tala
um hjartaáföll á meðan karla eru opnari fyrir umræðunni. Einkenni kvenna eru önnur en þau sem
karlar finna fyrir, en auk þess nálgast kynin umræðuna og einkenni á ólíkan hátt. Átakið GoRed
miðar að því að breyta staðalímynd okkar af hjartasjúkdómum. Átakið er alþjóðlegt langtíma-
verkefni sem hófst í Bandaríkjunum og víða í Evrópu árið 2004 og hefur verið haldið á Íslandi frá
árinu 2009. GoRed dagurinn verður haldin í Kringlunni laugardaginn 22. febrúar, klukkan 14.
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
–
1
3-
28
75
ASKJA · Krókhálsi 11 · 110 Reykjavík · Sími 590 2100 · askja.is
Viðurkenndur sölu- og þjónustuaðili Mercedes-Benz á Íslandi
Þú finnur „Mercedes-Benz Ísland“
á Facebook
Mercedes-Benz GLK 220 CDI með
7 þrepa 7 G-TRONIC PLUS sjálfskiptingu.
Verð frá 7.590.000 kr.
Öflugi sportjeppinn
Mercedes-Benz GLK er ríkulega búinn og einstaklega öflugur sportjeppi. Hann er búinn hinu háþróaða
4MATIC aldrifskerfi sem tryggir framúrskarandi aksturseiginleika og aukinn stöðugleika, jafnt á
bundnu sem óbundnu slitlagi. 4MATIC er ávallt virkt og bregst strax við breyttum akstursaðstæðum,
t.d. mikilli úrkomu, ísingu eða snjó. Dráttargetan er heil 2.400 kg og hann eyðir aðeins 6,1 l/100 km
í blönduðum akstri. Hjá Öskju á Krókhálsi 11 bíður þín glæsilegur GLK til sýnis og reynsluaksturs.
Þórdís Jóna Hrafn-
kelsdóttir, formaður
Go Red á Íslandi.
Konur tala
um þreytu
og maga-
verki frekar
en þyngsli
fyrir brjósti
sem leiðir
út í hand-
legg.
Hjartaþræðingarað-
gerð á Landsspítal-
anum. Ljósmynd/Hari.
Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is
GÆÐAMÁLNING
Mako pensill 50mm
225
Deka Gólfmálning grá
3 lítrar
4.295
Deka Spartl LH. 3lítrar
1.990
Kletthálsi Reykjavík
Reykjanesbæ
Deka Pro 10
Innimálning. 10 lítrar
6.690
LF Veggspartl
0,5 litrar
795
DekaCryl 7
Innimálning. 10 lítrar
6.995
Deka Pro 4. Veggja- og
loftamálning. 10 lítrar
5.795
GÓÐ Þ
VOTTA
HELDN
I
Deka
Meistaralakk 70
Akrýllakk. hvítt.
1 líter
1.895
Bakki, 25 cm rúlla,
grind og pensill.
- Sett
1.595
8 fréttir Helgin 21.-23. febrúar 2014