Sveitarstjórnarmál - 01.08.1950, Síða 26

24
SVEITARSTJÓRNARMÁL
gilda um óskoruð ráð húseigenda yfir hús-
eignum sínum.
í lögunum er bæjar- og sveitarstjómum
veittar sérstakar heimildir til ákvarðana um
gildistíma einstakra ákvæða húsaleigulaganna
og þeirra í heild, því að þar um segir:
1. Þau ákvæði laga þessara, er snerta leigu
á einstökum herbergjum, sem leigð eru
út frá íbúðum, falla úr gildi 1. október
1950.
. 2 Þann 14. maí 1951 falla úr gildi:
a. Ákvæði laganna um ah'innuhúsnæði.
b. Ákvæði laganna um leiguíbúðir, sem
eru í því sama húsi sem húseigandi
býr sjálfur í.
3. Önnur ákvæði laganna falla úr gildi 14.
maí 1952.
Bæjar- og sveitarstjórnum er heimilt að
ákveða, að þau ákvæði laganna, ,sem greinir
í 2. tölul. b. og 3. tölulið, skuli gilda áfram
fyrir hlutaðeigandi bæjar- eða sveitarfélag.
Nú verða lögin í gildi á einhverjum stöð-
um eftir 14. maí 1952 og skulu þá hlutað-
eigandi bæjar- eða sveitarfélög greiða allan
kostnað við framkvæmd laganna frá þeim
tíma.“
Greinargerð fyrir frv. er svo hljóðandi:
„Húsnæðismálin í kaupstöðum landsins
eru þjóðfélagsleg vandamál, sem ríkisvaldið
hefur orðið að láta til sín taka. Ber nauð-
syn til, að þeim málum sé skipað með al-
menningsheill fyrir augum, en þess jafn-
framt gætt, að allir, sem hlut eiga að máli,
geti unað við.
Sú mikla röskun, sem varð á fjárhags- og
atvinnulífi þjóðarinnar á stríðsárunum, hafði
í för með sér mjög öra og óeðlilega mikla
fólksfjölgun í Reykjavík og á nokkrum öðr-
um stöðum, jafnframt því að fólki fækkaði
víða úti um land. Af þessu hefur leitt skort
á húsnæði, þar sem fólksfjölgun er mest. í
kjölfar þess kemur svo eftirspurn umfram
framboð, kapphlaup um þær íbúðir, sem
boðnar eru til leigu, og yfirboð um húsaleigu.
Af þessum rótum eru runnin fyrst og fremst
þau margháttuðu vandkvæði í húsnæðismál-
um, sem raun er á, einkum í Reykjavík.
Húsaleigulög þau, er nú gilda, voru sett
til að koma í veg fyrir öngþveiti í húsnæðis-
málum, en jafnframt voru þau þáttur í ráð-
stöfunum gegn vaxandi dýrtíð. Þau hafa nú
verið í gildi alllengi og hlotið misjafna dóma.
Húseigendur telja urn of mikla íhlutun af
hálfu ríkisvaldsins að ræða, þar sem húsnæð-
ið er bundið árum saman. Hafa þeir látið í
ljós þá skoðun, að húsaleigulögin beri að af-
nema sem fyrst og að litlu máli skipti fyrir
leigjendur, þótt það yrði gert með litlum
fyrirvara. Leigjendur líta allt öðrum augum
á málið. Þeir telja það geta leitt til vandræða,
ef húsaleigulögin verða felld úr gildi og látið
með öllu íhlutunarlaust af stjórnarvöldum,
hvernig íbúðarhúsnæði er ráðstafað.
Hér er leitazt við að taka tillit til beggja
þessara aðila, húseigenda og leigjenda. Lagt
er til, að húsaleigunefnd verði þannig skip-
uð, að bæði Fasteignaeigendafélag Reykja-
víkur og Leigjendafélag Reykjavíkur eigi þar
fulltrúa, en hæstiréttur skipi oddamann. Með
þeirri skipan hefðu báðir aðilar, húseigend-
ur og leigjendur, jafna aðstöðu til áhrifa í
nefndinni.
Með þessu frv. er og að því stefnt, að hús-
eigendur fái full og óskoruð ráð yfir húseign-
um sínum, áður en mjög langur tími líður.
En hve það dregst lengi, fer eftir aðstöðu í
hverju bæjarfélagi fy'rir sig. Samkvæmt frv. á
að veita bæjarstjórnum heimild til að kveða
á urn, hvenær hætt verður að framkvæma
hsaleigulögin á hverjum stað. Bæjarstjómir
eiga að hafa mestan kunnugleika á þessum
málum, í hverju bæjarfélagi fvrir sig. Má
vænta þess, að ákvarðanir þeirra í þessum
efnum verði á fullkominni sanngirni byggðar.
Þrátt fy'rir ákvæði húsaleigulaganna er leigj-
endum oft og tíðum íþyngt um of með