Sveitarstjórnarmál - 15.12.1970, Blaðsíða 38

manna eða ekki skilað því, sem haldið hefur
verið eftir, fyrr en eftir langan tínta, heldur hef-
ur verið samið í hverju einstöku tilviki. En nú
er ákveðið að breyta til. Snemma á þessu ári
var 50 atvinnurekendum skrifað og skorað á þá
að gera skil fyrir tiltekinn tíma, að öðrum kosti
var þeim hótað, að þeim yrði stefnt til greiðslu
hinnar vangoldnu fjárhæðar. Margir gerðu skil
strax og bréfið barst þeim, aðrir lofuðu skilurn
fljótlega, en nokkrunt var stefnt til ábyrgðar.
Þó að talsvert sé ábótavant í þessum efnum
hjá atvinnurekendum, þá vil ég taka það fram,
að megin þorri þeirra er mjög samvinnugóður
og margir hverjir til hreinnar íyrirmyndar.
Lögtak —
framkvæmd og áhrif
Ekki er svo vel, að allir meðlagsskuldarar
vinni hjá öðrum. Sumir vinna sjálfstætt og aðrir
vinna ekki neitt þótt heilsan leyfi. Þá er reynt
að gera ,,lögtak“ í eignum skuldara. Vegna þess
að hér er um að ræða viðkvæmar skuldir, hefur
framkvæmdin orðið nteð nokktið sérstökum hætti,
þ. e. forðazt er, eftir því sem hægt er, að þurfa
að fara á heimili skuldara til að framkvæma
lögtakið. Valin eru t. d. nöfn 100 skuldara og
kveðinn upp lögtaksúrskurður í hverju einstöku
tilviki og hann birtur skuldara af stefnuvottum.
í lögtaksúrskurði er jæss getið, að lögtak verði
reynt að liðnum átta dögurn frá birtingu. Á
þessum átta dögum koma nærri helmingur
skuldara og greiða eða reyna að ná einhverju
samkomulagi. En nú er öllu munnlegu sam-
komulagi neitað og krafizt trygginga. Þá koma
Jteir gjarnan með skuldabréf, víxla, ávísanir á
innistæður o. fl. Nú er fógeti fenginn til að vera
á skrifstofunni í 2—3 daga og liringt er til allra
hinna skuldaranna, og býður fógeti |>eim upp á
þann kost að koma niður á skrifstofu, en að
öðrum kosti muni hann sækja jtá heim strax og
framkvæma lögtakið jjar. Þessu boði taka marg-
ir, jregar Jieim er ljóst, að út í alvöru er komið.
Af Jteim ca. 100, sem byrjað var með, verða nú
ca. 15—20 eftir, og þá er farið heirn til Jjeirra
244 °g lögtak reynt, en Jtegar búið er að vinza úr
SVEITARSTJÓRNAKMÁL
hópnurn með þessum hætti, þá verða þau lögtök
flest án árangurs. En Jtessari aðferð er ekki
hægt að beita, nema með því aðeins að hafa sér-
stakan fógeta til ráðstöfunar, og Reykjavíkurborg
hefur átt Jjví láni að fagna undanfarin ár að
hafa sérstaklega löggiltan fógeta til að annast
Jressi mál.
Eyrir Jrrem árum var sú nýbreytni tekin upp,
Jjegar skuldari í fógetarétti gat ekki greitt og
ekki bent á neinar eignir, að bjóða honum upp
á Jjá lausn að samjjykkja víxil eða víxla fyrir
skuldunum með eða án útgefanda eftir atvikum.
Hugmyndin Jjótti nokkuð skrítin og menn sögðu
sem svo, að það væri ekki til neins að vera að
flækjast með víxla á menn, sem ekki áttu neitt,
— það væri alveg eins heppilegt að gera munn-
legan samning við skuldara. Víxlarnir voru
sendir í banka til innheimtu, og frá Jjví að
byrjað var að taka Jjessa víxla, hafa 75% þeirra
verið greiddir, og er það mjög góður árangur.
Það var eins og mörgum skuldurum fyndist sem
Jjá fyrst væri rnálið orðið alvarlegt, þegar Jjeir
voru búnir að samjjykkja víxil fyrir skuldinni.
Jafnvel menn, sem aldrei liöfðu greitt kröfu frá
upphafi vega, þeir greidclu margir hverjir víxl-
ana.
En áhrif lögtakanna ná langt út yfir Jjað, sem
nú hefur verið nefnt. Aðrir skuldarar frétta af
lögtökunum og spjara sig frekar. Og Jjeir, sent
lögtak er gert hjá, reyna að forðast að láta Jjað
endurtaka sig. Lögtökin eru yfirleitt ekki fram-
kvæmd í öðru en fasteignum, bifreiðum, skulda-
bréfum og sjónvarpstækjum. Á síðasta ári voru
um 50 slík lögtök gerð. Á Jjeint tólf árum, sem
ég hef verið viðriðinn þessa innheimtu, hefur,
sem betur fer, aldrei kontið til Jjess að selja hafi
Jjurft á nauðungaruppboði verðmæti, sem lög-
tak hafði verið gert í, en stundum hefur það
kontið fyrir, að málum hefur ekki verið bjargað
fyrr en einni klukkustund áður en uppboð hef-
ur átt að fara fram.
Kvíabryggja
Nú hefur verið gert árangurslaust lögtak eða
kornið hefur frarn í sambandi við aðrar inn-