Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Side 7
Tafla 2:
Aksturslengd (1000 kílómetrar á íbúa).
Land 1978
ísland 9,5
Finnland 9,4
Danmörk 10,8
Noregur 10,2
Svíþjóð 10,5
Norðurlönd 10,3 (meðaltal)
Bílafjöldi á íbúa er nú mestur á íslandi, miðað
við Norðurlönd, en á því tímabili, sem að framan
getur, var íjöldi bifreiða svipaður og í Svíþjóð og
Danmörku.81
Minna er af steinsteyptum vegum hérlendis en
víða erlendis, en vegum á íslandi svipar til vega í
Norður-Skandinavíu og í Norður-Finnlandi.
Notkun öryggisbúnaðar í bifreiðum, s.s.
bílbelta, er innan við 15% meðal ökumanna hér á
landi, en 80—90% í nágrannalöndum.101
Athyglisvert er, að dánartíðni lækkar íljótlega allt
að 30% í nágrannalöndum í kjölfar lögleiðingar á
notkun öryggisbelta og jafnframt á viðurlögum, ef
notkun þeirra var ekki sinnt.
í ljós hefur komið, að tíðni slysa meðal gangandi
vegfarenda er hærri hérlcndis en í ná-
grannalöndum.31
Fleira mætti telja til, en flest bendir til þess,
að mun minni notkun öryggisbelta hér á landi
samanborið við nágrannalöndin ásamt al-
mennu andvara- og skipulagsleysi valdi því, að
umferðarslys eru tíðari hérlendis. Þessum atrið-
um eru gerð frekari skil í fræðsluritum landlæknis-
embættisins.
Á íslandi var gerð tilraun til þess að löglciða
öryggisbeltanotkun í bifrciðum á árunum 1973 — 74,
en þingmenn höfnuðu frumvarpinu.
Málið var tekið upp aftur á árinu 1979, eftir að
upplýsingar voru birtar um hækkandi slysatíðni í
umferð á íslandi, en jafnframt getið um verulcga
lækkun dánartíðni í nágrannalöndum í kjölfar lög-
bundinnar notkunar öryggisbclta í bifreiðum
þar.2UI) Á vordögum 1981 voru lög um þetta efni
samþykkt á Alþingi með naumum meirihluta. Mikl-
ar dcilur urðu um þetta mál bæði utan og innan
þings. í lögum eru engin viðurlög, ef öryggisbelti
eru ekki notuð. Alþingismönnum voru rækilega
kynntar niðurstöður athugana frá mörgum þjóðum
um, að lögleiðing öryggisbelta án viðurlaga heíði
rcynzt gagnslaus, og þar af leiðandi hefðu margar
erlendar þjóðir lært af þeim mistökum og tekið upp
viðurlög.12*
Ljóst er, að íslendingar verða að taka til höndum
í baráttunni við umferðarslysin. Dr. Leo Kaprio,
forstjóri Evrópudeildar Alþjóðaheilbrigðisstofnun-
arinnar í Kaupmannahöfn, gat þess í setningarræðu
Norrænu umferðarslysaráðstefnunnar í júní 1982,
að meðal þróaðra þjóða fækkaði slysum í um-
ferð, en fjölgaði meðal þróunarþjóða.l0,
Úrbætur
Eftirfarandi tillögur eru hér með lagðar fram:
1. Notkun öryggisbelta, öryggisstóla fyrir börn
og hjálma í umferð verður að auka. Gagns-
laust er að lögleiða notkun þcssara öryggistækja,
nema einhver viðurlög komi til, ef viðkomandi
fer ekki að lögum.
2. Efla þarf til muna alla umferðarfræðslu í
skólum. Eftir að hafa kynnt mér námsefni í
grunnskólum nágrannalandanna, er ljóst, að við
erum eftirbátar nágranna okkar á þessu sviði.
Taka þarf upp kennslu í reiðhjóla- og
mótorhjólaakstri í grunnskólum. í sumum
SVEITARSTJÓRNARMÁL